Download (996Kb) - Süleyman Demirel Üniversitesi

Denetimin rolü, kapsam ve metodolojisindeki hızlı gelişim özellikle II. DünyaSavaşı’ndan sonra olmuştur. Denetçilerin hata bulmaya odaklanan bakış açıları önemli ölçüdedeğişmiş, ayrıca bir meslek grubu olarak organize olma yolunda ilerlemiştir. 83 Demokrasiningelişim sürecinde çağdaş sosyal devlet uygulamalarının kaçınılmaz olması, devletin sosyoekonomikkalkınmada aktif rol alması, yönetilenlerin yönetimden beklenti ve taleplerinin hergeçen gün artması, kamusal harcamaların kapsam ve bileşiminde olduğu kadar denetiminniteliğinde de değişimi zorunlu kılmıştır. 84Şüphesiz ki yönetim kuramındaki değişiklikler denetime de yansımaktadır. Yönetimalanında geleneksel kuramdan, davranışçı kurama ve yönetimi sadece teknik ve davranışsalbir bilim olarak değil, aynı zamanda çevreyle etkileşim halinde dinamik bir birim olarakgören kuramlara uzanan değişimler olmuştur. Yönetim kuramlarının geçirdiği evrime paralelşekilde denetim de; hata ve kusur bulmayı araç olmaktan çıkarıp neredeyse amaç halinegetiren anlayıştan sıyrılarak, çağdaş düşüncelerin gelişimiyle yönetimin etkinliğini artırmakiçin yapıcı teknikler geliştirmeye başlamıştır. 852.3. Denetimin Aşamaları, Amaçları ve KapsamıDenetim faaliyetinin gerçekleşmesi için bulunması gereken üç unsur vardır. Buanlamda denetimin ilk unsuru, kabul edilen planın, verilen direktiflerin veya belirli şekildekonulan ilkelerin var olmasıdır. İkinci olarak ise kabul edilen plana, verilen direktiflere vekonulan ilkelere uygun ve etken bir yönetim faaliyetinin varlığı gereklidir. Tüm bunların yanısıra denetimin oluşması için gerekli olan üçüncü unsur, denetimi gerçekleştirecek bir organveya kişinin bulunmasıdır. Ayrıca denetim belirli bir planın yapılması; çalışmaların gözetimive rapor edilmesi; elde edilen sonuçlarla arzulanan sonuçların karşılaştırılması ve gereklidüzeltici faaliyetlerde bulunulması aşamalarının varlığı halinde söz konusu olmaktadır. 86Her süreç gibi denetim de bir takım aşamalardan oluşmaktadır ve bu aşamalarkurumsal yönden bütünden ayrı düşünülemeyecek olan dört parçadır. Ancak aşamalarkonusunda farklı görüşler bulunmaktadır.ATAY’a göre bir denetim faaliyetinde 4 aşama bulunmaktadır. Bunlar; 1) Mevcutdurumu tespit etmek, 2) Olması gerekenle olanı karşılaştırmak, 3) Olan ve olması gerekenarasındaki sapmaları veya kusurları belirlemek farklılıkları ortaya çıkarmak ve gerekli83 KUBALI, a.g.m., s.34.84 KÖSE, a.g.m., s.65,66.85 KUBALI, a.g.m., s.36.86 TORTOP, İSBİR ve AYKAÇ, a.g.e., s.160-162.