Download (996Kb) - Süleyman Demirel Üniversitesi

“Keynesci Refah Devleti Yaklaşımı”nın yerini alan “yeni sağ anlayışı” çerçevesindekipolitikalar, ilk defa İngiltere’de 1978 yılında IMF istikrar paketiyle dile getirilmiş, 1979yılında Thatcher döneminde başlatılmış ve 1980’ler boyunca hız kazanarak sürmüştür.Amerika’da yeni liberal refah politikaları Reagan yönetiminde, Türkiye’de de IMF ile ilgiliolarak 24 Ocak 1980 istikrar paketi programları çerçevesinde askeri iktidar tarafındanbenimsenmiş ve yoğun olarak Özal hükümetleri döneminde uygulanmıştır. 37 Ancakülkemizde uygulanmaya başlanan refah devleti uygulamaları 38 , özelleştirme çalışmalarınınötesine geçememiş, üstelik bu çalışmalar da tam anlamıyla yerine getirilememiş ve yönetimdaha kötü bir duruma gelmiştir.Yönetim anlayışında yaşanan değişmeler sonrasında önemli bir yönetim unsuru olarakdeğerlendirilmeye başlanan kavram yönetişim olmuştur. Yönetişim, yönetimi tek boyutluolarak görmeyen hem yöneten hem de yönetilen için aktif roller düşünen bir anlayıştır.İlk kez Dünya Bankası tarafından Afrika ile ilgili olarak hazırlanan bir raporda siyasalanlam taşıyacak şekilde kullanılan “iyi yönetişim” (good governance) kavramı, kuvvetlerayrılığı, yargı bağımsızlığı ve hukukun üstünlüğü gibi ilkeler üzerine oturtulmuştur. 39Yönetişim; bireyle devlet arasındaki yeni ilişki şeklinin gelişmesinikavramsallaştırmak için kullanılmakta olan ve toplumu yönlendirmede sorumluluk dengesinindevletten sivil topluma doğru kaymasını işaret eden bir kavramdır. Bu doğrultuda pasifbireylerden oluşan toplum yerine, eylemde bulunma kapasitesine sahip bireylerden oluşantoplum anlayışına geçildiğinde devletin rolü servis üretmekten çok toplumdaki bireylerigüçlendirmek, yetkilendirmek ve yapabilir kılmak olacaktır. 40 Hizmetlerde etkinlik,verimlilik, yönetişim, yönetime katılma, yönetimde açıklık, geleneksel yönetim yerineişletmeci yönetim, hatta bir anlamda toplam kalite yönetimi ve bağımsız idari otoriteler (üstkurullar) gibi kavramlar bu yeni düşünce ve akıma paralel olarak ortaya çıkmıştır. 4137 SALLAN GÜL, Songül, Sosyal Devlet Bitti, Yaşasın Piyasa! Yeni Liberalizm ve MuhafazakârlıkKıskacında Refah Devleti, Etik Yayınları, İstanbul, s.8, 2004.38 Türkiye’de refah devleti uygulamaları hakkında ayrıntılı bilgi için bkz.: SALLAN GÜL, a.g.e., s.259-300.39 SAYLAN, Gencay, “Kamu Yönetimi Disiplininde Bunalım ve Yeni Açılımlar Üzerine Düşünceler”,Türkiye’de Kamu Yönetimi, Derleyen: Burhan AYKAÇ, Şenol DURGUN, Hüseyin YAYMAN, YargıYayınevi, Ankara, s.591, 2003.40 TEKELİ, İlhan, “Yönetim Kavramının Yanı Sıra Yönetişim Kavramının Gelişmesinin Nedenleri Üzerine”,Türkiye’de Kamu Yönetimi, Derleyen: Burhan AYKAÇ, Şenol DURGUN, Hüseyin YAYMAN, YargıYayınevi, Ankara, s. 627,628, 2003.41 BİLGİÇ, Veysel, “Yeni Kamu Yönetimi Anlayışı”, Kamu Yönetiminde Çağdaş Yaklaşımlar Sorunlar,Tartışmalar, Çözüm Önerileri, Modeller, Dünya ve Türkiye Yansımaları, Editör: Asım BALCI, AhmetNOHUTÇU, Namık Kemal ÖZTÜRK, Seçkin Yayıncılık, Ankara, s.27, 2003.