teftiş etmeye, incelemeye ekonomik ve mali durumlarını tespit ettirmeye yetkilidir. 308 Bununyanı sıra dolaylı yoldan söz sahibi olan Bakanlar Kurulu da Maliye ve Gümrük Bakanlığı ileDevlet Planlama Teşkilatı aracılığıyla KİT’leri denetlenmektedir.KİT’lerin TBMM tarafından denetimi, 1982 Anayasasının 165.maddesiyledüzenlenmiştir. Bu maddeye göre; sermayesinin yarısından fazlası doğrudan doğruya veyadolaylı olarak devlete ait olan kamu kuruluş ve ortaklıklarının TBMM’ce denetlenmesihakkındaki esaslar kanunla düzenlenmektedir. Bu madde doğrultusunda çıkarılan 3346 sayılı“Kamu İktisadi Teşebbüsleri ile Fonların Türkiye Büyük Millet Meclisince DenetlenmesiHakkında Kanun” ile KİT’lerin TBMM tarafından gerçekleştirilecek olan denetimidüzenlenmiştir.TBMM tarafından yapılan denetim, KİT Komisyonu aracılığıylagerçekleştirilmektedir. Yani YDK tarafından yapılan denetim, KİT’ler üzerinde TBMMtarafından yapılan denetimin ilk aşamasını oluşturmaktadır. YDK tarafından yapılan denetim,esas olarak bir önceki dönemin faaliyetlerini, işlemlerini kapsamakta ve dosya üzerindengerçekleştirilmektedir. YDK’nın düzenlediği yıllık denetim raporları ve Başbakanlığıngöndereceği diğer raporlar gerek görüldüğünde, bizzat komisyon tarafından incelenmektedir.Denetim incelemeleri, faaliyetlerin yasalara, uzun vadeli kalkınma planlarına ve yıllıkprogramlara uygunluğu dikkate alınarak yapılmaktadır. Komisyon ve alt komisyonlarınyapmış olduğu denetimler, teşebbüslerin özerk şekilde ekonomik kurallar ve gereksinimlerçerçevesinde, verimlilik ve kârlılık ilkeleri doğrultusunda ulusal ekonomiye yararlı olmalarınısağlamayı amaçlamaktadır. 309Ancak YDK’nın yürütme organına bağlı bir statüsünün olması, oldukça kısa bir süredeçok sayıda teşebbüs üzerinde kapsamlı inceleme ve değerlendirme çalışması sürdürmekzorunda kalması, teşebbüslerin aklanması konusunda doğrudan öneride bulunamaması,soruşturma ve kovuşturma yetkisinin olmaması, bu konuların izlenmesinin ilgili bakanlıklarabırakılmış olması, YDK’nın meclis adına yaptığı denetimlerin yeterince etkili olmasınıengellemektedir. 310YDK, KİT’leri ve bunlara bağlı olan müessese ve bağlı ortaklıkları mali, yönetsel veteknik açılardan sürekli olarak denetlemekte ve yıllık denetim raporu hazırlayarakbaşbakanlığa sunmaktadır. TBMM’de KİT’ler üzerindeki denetimini bu raporu dikkate alarak308 TECER, Meral, “Türkiye’de Kamu İktisadi Teşebbüslerinin Denetimi”, Amme İdaresi Dergisi, Cilt No 21,Sayı 2 (Haziran), s.15, 1988.309 TECER, a.g.m., s.16.310 TECER, a.g.m., s.19,20.
gerçekleştirmektedir. TBMM ayrıca ilgili bakanlık tarafından vesayet denetimi yaparakyasaların öngördüğü çerçevede, KİT’lerin hesaplarını incelemeye, mali durumlarınısaptamaya ve etkinliklerini yasalara uygunluk açısından denetlemeye çalışmaktadır. 311YDK, KİT’lerin yanı sıra sosyal güvenlik kuruluşları ile özel kanunlarla YDKdenetimine tabi olduğu belirtilen kuruluşları ve fonları da denetlemektedir. YDK, KİT’lerinasıl dış denetim organı olarak, yapılan işlem ve etkinliklerde, kalkınma plan ve programlarına,çağdaş işletmecilik kurallarına, verimlilik ve kârlılık ilkelerine uyulup uyulmadığınındenetimini yapmaktadır. Denetlediği kuruluşların kârlılık ve verimliliğini arttırıcı öneri vetavsiyelerin yer aldığı raporlar düzenlemektedir. 312Bunu yanında 4046 sayılı kanun ile özelleştirme kapsamına alınan kuruluşlarındenetimi de YDK’ya verilmiştir. Bu kanunun 11.maddesinde özelleştirme programına alınankuruluşlarının, sermayelerindeki kamu payı % 50’nin altına düşünceye kadar, 3346 sayılıKanun’un ve 72 sayılı KHK’nin esaslarına göre denetleneceği belirtilmiştir.Yüksek denetimin en çok tartışılan konularından biri yönetimin sergilediği iki başlıyapıdır. Bilindiği gibi ülkemizde Sayıştay ve YDK olmak üzere iki adet yüksek denetimkurumu bulunmaktadır. Bu durum her zaman tartışma konusu olmuş ve kamunun parlamentoadına denetiminde dağınıklığa ve kaynak kaybına neden olduğu için eleştirilmiştir. Bu sorunaçare olması ve Sayıştay’ın etkili bir denetim kurumu haline gelmesi için YDK ile Sayıştay’ıntek çatı altında birleştirilmesi de önerilmiştir. Bu öneriye AB’ye üyelik sürecinde önemlibelge ve taahhütleri içeren Ulusal Program'da ve Dünya Bankasınca 2001 yılında düzenlenen“Etkin Devlet İçin Kamu Harcama Yönetimi Reformu” (Türkiye’de Kamu Harcamaları veKurumsal Yapının Değerlendirilmesi Raporu PEIR) projelerinde de yer verilmiştir. 313Ancak bugün itibariyle gelinen noktada iki yüksek denetim kurumu arasında gerekkurumsal yapılaşma bakımından, gerekse denetimin yöntem ve uygulama sonuçlarıbakımından önemli farklılaşmaların ortaya çıktığı görülmektedir. Bu farklılaşmalar da her ikiyüksek denetim kurumunun birleştirilerek tek bir yüksek denetim kurumu halinegetirilmesinde önemli zorlukları ve çıkmazları beraberinde getirmektedir. 314 Ancak tüm buzorluklar bir yana özellikle AB üyelik süreci dikkate alınacak olursa, tek bir yüksek denetimkurumuna sahip olan AB için, iki başlı yüksek denetim yapısının sorun yaratacağı ortadadır.311 GÖZÜBÜYÜK, Yönetim Hukuku, s.146.312 AYGÜNEY,a.g.m., s.938,939.313 KENGER, Denetçi Yardımcıları…, s.63; KENGER, Kamu Denetiminde…, s.11.314 KENGER, Denetçi Yardımcıları…, s.63.
- Page 1 and 2:
T. C.SÜLEYMAN DEMİREL ÜNİVERSİ
- Page 4 and 5:
ABSTRACTTHE AUDIT IN THE PUBLIC ADM
- Page 6 and 7:
4.1. İç Denetim………………
- Page 8 and 9:
5. OMBUDSMAN DENETİMİ…………
- Page 10 and 11:
GİRİŞİnsanların bir arada yaş
- Page 12 and 13:
Üçüncü bölüm kapsamında ayr
- Page 14 and 15:
elde edebilecek biçimde yönlendir
- Page 16 and 17:
ders kitabı yayımlanmıştır. 13
- Page 18 and 19:
Özellikle son dönemlerde kamu yö
- Page 20 and 21:
ürokrasi anlayışının eleştiri
- Page 22 and 23:
“Keynesci Refah Devleti Yaklaşı
- Page 24 and 25:
verimli kullanma, hedef, strateji v
- Page 26 and 27:
Yöneticinin, becerilerini tam anla
- Page 28 and 29:
Genellikle orta ve üst hiyerarşi
- Page 30 and 31:
Denetimin kökenlerini M.Ö. 3000 y
- Page 32 and 33:
Denetimin rolü, kapsam ve metodolo
- Page 34 and 35:
kurumla ilgili yenilik ve gelişmel
- Page 36 and 37: egemen kılmaktır. Kamusal kaynakl
- Page 38 and 39: Denetim faaliyetinin gerçekleştir
- Page 40 and 41: Denetimin yönetimin yanlış faali
- Page 42 and 43: durumda kurumsal yapının sağlık
- Page 44 and 45: Denetim amacı yönünden; a) finan
- Page 46 and 47: ir iç denetimdir. Örgüt faaliyet
- Page 48 and 49: denetçi, denetimi yapmada ve sonu
- Page 50 and 51: da bu bağımlılığı arttırarak
- Page 52 and 53: gerçekleştirilen araştırmanın
- Page 54 and 55: İş dünyasında yer alan rekabeti
- Page 56 and 57: 4) Düzenlilik denetiminde işlemle
- Page 58 and 59: arasında işbirliğinin artmasına
- Page 60 and 61: 4.10.1.3. TutumlulukTutumluluk, ver
- Page 62 and 63: Genel Meclisleri, Daimi Encümenler
- Page 64 and 65: kısıtlılığı ve uzmanlık ihti
- Page 66 and 67: kendileriyle veya faaliyet alanlar
- Page 68 and 69: Devletin eylem ve işlemlerinin huk
- Page 70 and 71: her durumda işleyebilecek bir sist
- Page 72 and 73: Yönetimin yargısal denetimi, yön
- Page 74 and 75: yürütmektedir. Günümüzde Danı
- Page 76 and 77: Ayrıca bir ülkedeki kamu kesimini
- Page 78 and 79: sonuçların elde edilmesi için bu
- Page 80 and 81: yapmaktadırlar. SAI’ların ortak
- Page 82 and 83: denetimi olarak kabul edilmektedir.
- Page 84 and 85: ulaşılan fiziki durumlarla göste
- Page 88 and 89: 4. İDARİ DENETİMİdari denetim;
- Page 90 and 91: Vesayet denetimi, yerinden yönetim
- Page 92 and 93: görev alanını oluşturan bütçe
- Page 94 and 95: yer alarak çalışmalarına karı
- Page 96 and 97: 4.5. Yerel Yönetimlerde DenetimYer
- Page 98 and 99: Yerel yönetimlerdeki denetim göre
- Page 100 and 101: yapmaktadır. BDDK uygulamaları de
- Page 102 and 103: kamu kuruluşlarını gözetim alt
- Page 104 and 105: Fransız Mediateur’ü ise Cumhurb
- Page 106 and 107: yetkisine sahip olan Ombudsmana her
- Page 108 and 109: savaşından sonra devletlerin üst
- Page 110 and 111: Avrupa Ombudsmanı AB kuruluşları
- Page 112 and 113: anlayışı yerine, “ben kendi ba
- Page 114 and 115: edecek anlaşmazlıkların sayısı
- Page 116 and 117: mekanizması ve yöneticiler üzeri
- Page 118 and 119: Özellikle belli zaman aralıkları
- Page 120 and 121: yapmak üzere bir üst örgüt kuru
- Page 122 and 123: toplumdan uzak ve kapalı bir polit
- Page 124 and 125: Zira denetim dışında kalan yöne
- Page 126 and 127: dolayısıyla da Türk Kamu Yöneti
- Page 128 and 129: Kamu yönetimini değişime yönelt
- Page 130 and 131: 38.madde dikkate alındığında, d
- Page 132 and 133: mücadelede etkili bir araç olan t
- Page 134 and 135: SONUÇ VE DEĞERLENDİRMEDenetim; b
- Page 136 and 137:
denetiminin yanı sıra performans
- Page 138 and 139:
açıklık, etkililik, verimlilik i
- Page 140 and 141:
ÖZSEMERCİ, K., Türk Kamu Yöneti
- Page 142 and 143:
GÜNEL, N., “2000’li Yılların
- Page 144 and 145:
SEV, A.K., “Parlamento Adına Den
- Page 146 and 147:
Danıştay, Danıştay Tarihçesi,
- Page 149:
ÖZGEÇMİŞKişisel Bilgiler :Adı