Download (996Kb) - Süleyman Demirel Üniversitesi

da bu bağımlılığı arttırarak gelişmekte olan ülkelerin karar mercilerini ülke sınırları dışınaçıkarmaktadır. Özelikle yoğun dış borç yükü altına girmiş ülkelerin temel ekonomipolitikaları uluslararası mali ve ekonomik kuruluşlarca saptanmakta, uygulaması da bukuruluşlarca denetlenmektedir. 1684.5. Uygulama Zamanına Göre DenetimYapılan işin ya da alınan kararların denetlenmesinde istenilen yararın sağlanması içindenetim zamanı iyi seçilmelidir. Denetim ne çok sık ne de çok seyrek yapılmalıdır. Yönetiminyapısına uygun olan aralıklar halinde, yönetimin hazırlık aşamasında, kararın alınması,uygulanması sırasında veya uygulamadan sonra denetim yapılabileceği gibi yönetimin tümaşamalarında birden de denetim yapılabilir.Denetimi sadece işlem sonrası yapılan faaliyet olarak gören anlayışlar dabulunmaktadır. Bu nedenle denetim, genellikle hesaplar kapandıktan sonra yapılan, yolsuzluk,zimmet, adli vaka, tasfiye, toptan satılma veya bir başka kuruma katılma gibi özel denetimgereksinimleri hariç olmak üzere genelde yıllık işlemler şeklinde yapılmaktadır. 169 Ancakbelirttiğimiz gibi yönetimin herhangi bir aşamasında ya da tüm aşamalarında birden dedenetim yapılabilir.Yönetim faaliyetinden önce yapılan ön denetimin gerçekleştirilmesiyle; yönetim, işinyapılmasından sonra ortaya çıkabilecek olası olumsuzlukların daha oluşmadan önlemek içingerekli olan siyasaları saptamak, yöntemleri belirlemek, kural oluşturmak imkânınakavuşacaktır. Ön denetimin bu özelliği onun etkin bir denetim yolu olmasını sağlamasınakarşın; geniş şekilde uygulanması işleri aksatmakta, kırtasiyeciliğe neden olarak yönetselçalışmaları frenleyici rol oynamaktadır. Sonradan denetim ise; yöneticilerin olumsuzetmenleri ortaya çıkarmalarını ve gelecekteki çalışmalar için bunları göz önündebulundurmalarını ve önlemler almalarını sağlamaktadır. Ancak kararların fiili olarakgerçekleştirilmesinden sonra denetim yapılması nedeniyle sonuçların geliştirilmesi ya daaksaklıkların tamamen ortadan kaldırılması imkânsız olmaktadır. Dolayısıyla etkinlik veverimlilik sağlamada en az etkili olan denetim şekli olmaktadır. 170 Bu nitelikleri dolayısıylaön ve sonradan denetim, önleyici ve düzeltici bir faaliyet niteliği taşımaktadır.168 KÖSE, Küreselleşme Sürecinde…, s.42,46.169 KHAN, a.g.m., s.29.170 ERGUN, a.g.e., s.116; ERGUN ve POLATOĞLU, a.g.e., s.337,338; TORTOP, Yönetimin Denetlenmesi...,s.35; GOURNAY, a.g.e., s.95,96; SARAN, M.U., a.g.m., s.59,60.