TEMSİL - Ankara Üniversitesi Kitaplar Veritabanı
TEMSİL - Ankara Üniversitesi Kitaplar Veritabanı
TEMSİL - Ankara Üniversitesi Kitaplar Veritabanı
You also want an ePaper? Increase the reach of your titles
YUMPU automatically turns print PDFs into web optimized ePapers that Google loves.
Eck, bilâhare klâsik hale gelen şu misâli veriyordu (45) : Bir hizmet<br />
akdi ile bağlı bulunduğu âmiri namına hareket ettiğini bildirmeyen<br />
fakat onun vekâletini (Vollmacht) haiz olan bir müstahdem,<br />
sıfatını bildirmeksizin âmirinin parasıyla ve onun hesabına<br />
bir düzine gümüş kaşık takımı satın almış fakat kaşıkların tesliminden<br />
evvel mirasçı bırakarak ölmüştür. Böyle bir halde kaşık takımı<br />
kime aittir? Offenheitsprînzip sıkı surette tatbik edilecek olursa<br />
gümüş takımının, âmiri namına hareket ettiğini açıklamayan müstahdemin<br />
mirasçılarına intikal etmesi icap edecektir. Bu gibi, satıcı<br />
için alıcının şahsının farksız olduğu hallerde, Offenheitsprînzip''<br />
in maksada elverişli neticeler meydana getirmediği müşahede edilmiştir.<br />
Rümelin (46) de Leonhard'a izafeten verdiği misâlde, dükkânlarda<br />
peşin para ile yapılan satışlarda satıcı için alıcının şeyi<br />
kendisi veya bir başkası için alması arasında bir fark olmadığına<br />
işaret etmiştir. İşte bu noktadan hareket eden Rümelin (47), o zamana<br />
kadar hâkim olan handeln für denjenigen, den es angeht nazariyesini<br />
tekâmül ettirerek, hukukî muameleye girişmiş olan muhatap<br />
için diğer âkit tarafın şahsının farksız bulunduğu hallerde,<br />
muhatabın mutavassıt şahsa diğer âkit tarafı akdin in'ikadmdan<br />
sonra tâyin etmesine zımnen müsaade ettiğini kabul etmek lâzım<br />
geldiğini ileri sürmüştür. Böylece bu nazariye taraftarlarınca, Offenheitsprinzip<br />
ihlâl edilmeksizin, alıcının şahsının satıcı bakımından<br />
farksız olduğu hallerde vasıtasız temsilin hüküm ve neticelerinin<br />
elde edileceği fikri hâkimdi. Fakat bugün Alman doktrininde, bu<br />
nazariyenin hakikat halde OffenheitspHnzip'i ihlâl ettiği neticesine<br />
varılmıştır. Rümelin nazariyesi Alman doktrininde büyük akisler<br />
yapmış, fakat biraz ileride temas edileceği veçhile, mevzuatta ilk<br />
defa olarak t. B. K. AL 32'de ifade edilmiştir. Böylece, Alman hukukunda<br />
ortaya atılmış plan bu nazariye Türk - isviçre Borçlar<br />
Kanununda yer almıştır.<br />
(45) Staudinger - Coing, Mad. 164 Vorbem. No. 44, s. 952; Lehmann,<br />
§ 36 IV, 2 c, s. 290 - 291<br />
(46) Rümelin, s. 219<br />
(47) Rümelin,, s. 218 ve mütea. ve 232<br />
10i
Change language