TEMSİL - Ankara Üniversitesi Kitaplar Veritabanı

palan hareketlerdir. Meselâ, hukukî tağyir (M. K. m. 699), lûkata
(M. K. m. 693) ikametgâh ittihazı (M. K. m. 19) gibi. Kanun bu
gibi hallerde iradenin izharına değil, haricî ve maddî olan tezahüre^
hüküm ve netice izafe ettiğinden bu gibi fullerde temsil bahis jgeyzuu
olamaz (195). Bâr şahsın yaptığı hukukî muamelenin neticesi 1 ,
haberi olmadan diğer bir şahıs lehinde tesir icra etmesi faalinde
temsil yoktur. Meselâ, müteselsil borçlulardan birisinin borcun tamamını
ödemesi ile diğer borçluların borçtan kurtulmaları temsili
bir muamele değildir (196).
II. Temsil salâhiyeti ve münhasıran şahsa bağlı haklar
Alman hukukunda kabul edildiğine göre, münhasıran şahsa
bağlı olan haklar hiçbir şekilde temsil suretile kullanılamazlar (197).
Fransız doktrininde de kabul edildiği veçhile, adetleri pek mahdut
olan bazı haklar o derece şahsa bağlıdırlar ki, bunlarda temsil caiz
olmaz (198).
Türk - İsviçre hukukunda da prensip itîbarile münhasıran şah-^
sa bağh haklar, temsil suretile kullamlamazlar. Mamafih, burada
da bir tefrik yapmak mümkündür.
a) Temsil olunan kimsenin, gayri^ mümeyyiz olması faalinde
istisnaen temsil caizdir. Kanunî mümessil, ehliyetsizliği tam olan
"Vesayet altındaki bir şahsı istisnai olarak münhasıran sahsa bağh
haklarının kullanılması hususunda temsil edebilir. Meselâ, mümey*
yiz olmayan bir kimseyi, aleyhine ikame edilmiş boşanma dâvasında
kanunî mümessil, babalık dâvasında kayyım temsil edebilir (199).
b) Temsil olunan kimse, temyiz kudretine sahip ise münhasıran
şahsa bağlı haklarım bizzat kullanması icabeder. Meselâ, ni-
(195) Saussure, s. 40; Thalmessinger, s. 7
(196) Birsen, s. 167; Arsebük, s. 464, IV
(197) Reichel, s. 1-3; Hellmann, s. 101-102
(198) Planiol - Ripert - Esmein, C. IV, No. 55, s. 62 - 63
(199) Lador, s. 31; Saussure, s. 20
71