TEMSİL - Ankara Üniversitesi Kitaplar Veritabanı
TEMSİL - Ankara Üniversitesi Kitaplar Veritabanı
TEMSİL - Ankara Üniversitesi Kitaplar Veritabanı
Create successful ePaper yourself
Turn your PDF publications into a flip-book with our unique Google optimized e-Paper software.
Beynelmilel kanun projesinin 15 inci maddesine göre temsil salâhiyeti<br />
temsil olunanın ölümü ile sona erer. Mamafih üçüncü şahıslar<br />
mümessil ile bir mukavele akdettikleri zaman temsil olunan<br />
kimsenin ölümünden habersiz idiyseler, yapılan muamele temsil<br />
edilenin mirasım alacaklı veya borçlu kılmaz.<br />
B. K. m. 35 e göre, hilafı iki tarafça kararlaştırılmış yahut maslahatın<br />
mahiyetinden istidlal olunmuş olmadıkça, hukukî bir muameleden<br />
mütevellit temsil salâhiyeti, temsil edilenin vefatı ile nihayet<br />
bulur. Doktrinde bu hükmün sebebi şöyle izah edilmektedir<br />
(8) : Temsil salâhiyetinin verilmesi herşeyden evvel temsil edilenin<br />
mümessile karşı haiz olduğu itimada istinat eder. Bu itimat<br />
ise şahsî olup bir kimseden diğer birine geçmez. Esasen, temsil salâhiyeti<br />
M. K. m. 539 anlamında mameleke giren bir hak ve unsur<br />
olmadığından mirasçılara intikal etmez ve ölümle nihayete erer.<br />
B. K. m. 35 e göre taraflar, bu hükmün hilafını, yani temsil<br />
edilenin ölümüyle temsil salâhiyetinin sona ermeyeceğimi kararlaştırmış<br />
olabilirler. Ancak, mehaz kanunun almanca metininde kullanılan<br />
«vereinbart», fransızcada 'kullanılan «convenu» ve nihayet<br />
kanunumuzda kullanılan «kararlaştırılmış» tâbiri yerinde değildir.<br />
Zira, temsil salâhiyeti tek taraflı hukukî muamele ile verildiğine<br />
göre temsil edilen, temsil salâhiyetinin kendi ölümünden sonra da<br />
devam edeceğini tek taraflı bir beyanla bildirmiş olabilir. Bunun<br />
için mümessilin kabulü şart değildir. Von Tuhr'un beyan ettiği (9)<br />
gibi, B. K. m. 35 de kullanılan «kararlaştırılmış» tâbiri borçlar kanununun<br />
revizyonu sırasında vekâletin hitamını tanzim eden î. B. K.<br />
m. 405 den alınımışbr. Vekâlet için maksada elverişli olan bu tâbir,<br />
temsil salâhiyetinin tek taraflı hukukî muamele karakteri ile kabili<br />
telif değildir. De lege ferend-a, bu tâbiri değiştirmek ve meselâ<br />
«temsil olunan kimse hilafını beyan etmişse» gibi bir tâbirin kullanılması<br />
yerinde olur. Herhalde, kanunumuzdaki «kararlaştırılmış»<br />
tâbiri ile, vekâlet ile temsil salâhiyetinin biribiriyle karıştırıldığı<br />
neticesine varmayarak, salâhiyetin temsil edilen 'kimsenin tektaraflı<br />
irade beyanına istinaden ölümünden sonra da devam edebi-<br />
(8) Oser - Schönenberger, Mad. 35 No. 4; Thalmessinger, s. 44;<br />
Göktürk, s. 51 - 52<br />
(9) von Tuhr, s. 299, Not. 77<br />
17*
Change language