TEMSİL - Ankara Üniversitesi Kitaplar Veritabanı

ve ourator) ifa ettiği muameleler için vasıtasız temsil kabul edilmiştir
(6). O zamana kadar Roma hukukunda 'hâkim olan telâkkiye göre
irade, ancak irade sahibinin hukuki sahasında hüküm ve netice
meydana getirebildiğinden bu iradenin bir başkasının hukuki sahasında
hüküm, ve netice meydana getirmesi mümkün görülmüyordu
(7). §• I 's;: l |
Tabii hukukta Hugo Grotius de iure belli ac pacis isimli ese-j
rinde (8) vekilin vekâlet akdine istinaden akdettiği bir muamelenin
hüküm ve neticelerinin temsil edilene raci olacağım yazıyordu.
M Kilise hukukunda da bir kimsenin mutavassıt şahıs marifetiyle
mukavele aktedebilmesi mümkün idi: qui facit per alkım est perinde
ac si faciat per se ipsimi (9).
islâm hukukunda temsil bidayettenberi malûm idi. Mecellei
ahkâmı adliye, vekâlete tahsis ettiği müstakil bir kitapta, hukuki
muamelelerde temsile dair islâm hukukunun mektup olmayan kaidelerini
kanunlaşbrmıştır (10).
Fransız medeni kanununda temsil vekâlet akdinden tefrik edilmemiş,
ancak Fransız doktrininde müstakil olarak incelenmiştir (11).
Temsili vekâletten tefrik ederek hakiki ve müstakil karakterini ortaya
çıkaran 19 asrın ikinci yansında Alman hukuk ilmi olmuştur.)
Hususiyle Laband şöyle diyordu (12) : Amme hukuku sahasında
ve hükmi şahıslarda nasıl bir kimsenin iradesi ile temsil edilenin
hukuki sahasında hüküm ve netice meydana getirmek mümkün ise,
iki veya daha ziyade hakiki şahıs arasında da temsili kabul etmek
lâzımdır. Temsilcinin mukavele iradesi hukuki bakımdan temsil
olunamn iradesi yerine kaim olur.
Alman hukukunu takiben İsviçre hukukunda, 1881 tarihli İs­
viçre borçlar kanununun 36 ve müteakip maddelerinde, temsil ve­
to) Monier, s. 338 -V
(7) Laband, s. 186
(8) II, 11, § 18 - Staudinger, mad 164 vorbem No. 4, 8. 942
(9) Beguelin, FJS 282, s. 2
(10) Belgesay, 8. 8
(11) Eski Fransız hukuku için Bk. Clarise, 49 - 61
(12) Laband. s. 187
3