TEMSİL - Ankara Üniversitesi Kitaplar Veritabanı
TEMSİL - Ankara Üniversitesi Kitaplar Veritabanı
TEMSİL - Ankara Üniversitesi Kitaplar Veritabanı
Create successful ePaper yourself
Turn your PDF publications into a flip-book with our unique Google optimized e-Paper software.
ki iradesi üçüncü şahıs tarafından anlaşılamamış ise mukavele mümessil<br />
tarafından kendi namına yapılmış olur ve mümessil akdetmiş<br />
olduğu mukavelenin derunî iradesine tekabül etmemesi sebebiyle<br />
A. M. K. m. 119 mucibince feshini talep etmek imkânına<br />
malik olmayacaktır. Böylece, A. M. K. m. 164 f. 2 başkası namına<br />
hareket ettiğini açıklamayan mümessil ile mukavele akdeden üçüncü<br />
şahısları himaye etmektedir. A'nın mümessili olan M, A'ya ait<br />
bir şeyi, başkası namına hareket ettiğini kâfi derecede sarahat ile<br />
belli etmeksizin, C'ye satmışsa M'nin alacaklıları satış bedelini haciz<br />
ettirebilirler ve A buna muhalefet edemez. Zira, M'nin sıfatını bildirmemesi<br />
neticesi satış akdi M ile C arasında tekemmül ettiğinden<br />
C'nin alacaklısı A değil' M'dir. A'nın alacaklı sıfatını iktisap<br />
etmesi için satış muamelesinden mütevellit hakları devir alması<br />
icap eder. Böylece Alman doktrini bu gibi hallerde mümessilin şahsen<br />
akdin alacaklı ve borçlusu olduğunu kabul etmekle doğrudan<br />
doğruya temsili tahdit ederek vasıtalı temsile de yer vermiştir.<br />
Türk - isviçre Borçlar Kanunu sisteminde, umumiyetle kabul<br />
edildiğine göre başkası namına hareket ettiğini açıklamamakla beraber<br />
muhatap tarafından bu hususun halden istidlal edildiğini zannetmek<br />
suretiyle hataya düşen mümessil, B. K. m. 24-1 de zikredilen<br />
esaslı hata sebebiyle akdi feshedebilir (85). Filhakika, mümessil<br />
rızası m temsil olunan ile üçüncü şahıs arasında akdolunacak<br />
mukavele zımnında izhar ettiği halde hataen kendi namına üçüncü<br />
şahısla bir akid yapmıştır (86).<br />
Bu netice Türk - isviçre B. K. m. 24 bent 1 - 3'de kabul edilmiş<br />
olan irade nazariyesine uygundur. Başkası namına hareket ettiğini<br />
zanneden kimsenin beyanı derunî iradesine tekabül etmediğinden<br />
akit feshedilebilecek ancak hata kendi kusurundan ileri gelmişse,<br />
(85) Von Tuhr, s. 313, Oser - Schönenberger, Mad. 32, No. 11, Arsebtik<br />
s. 517, not 58<br />
(86) Ticarethanenin sahibi zannederek müstahdem ile veya müstahdem<br />
diye ticarethane sahibi ile mukavele yapan kimsenin<br />
hatası esaslı değildir. Zira, her iki halde de o kimse ticarethane<br />
sahibi ile bir akit yapmak istemiştir. Binaenaleyh, B. K.<br />
m. 24 bent 2 tatbik edilemez. Oser - Schönenberger, Mad. 32,<br />
No. 11, Kars. RGZ 67, 148<br />
117
Change language