TEMSİL - Ankara Üniversitesi Kitaplar Veritabanı
TEMSİL - Ankara Üniversitesi Kitaplar Veritabanı
TEMSİL - Ankara Üniversitesi Kitaplar Veritabanı
Create successful ePaper yourself
Turn your PDF publications into a flip-book with our unique Google optimized e-Paper software.
£İ (menfi şart) veya akde icazet vermesidir (mümessilin verdiği şeyi<br />
istirdat etmeksizin bir seneyi geçirmesi). Temsil olunan mümessili<br />
vasıtasiyle de akde icazet verebilir.<br />
Temsil olunan kimsenin isminin açıklanmadığı hallerde mümessil<br />
ile 4 mukavele yapan diğer taraf, bilâhare, temsil olunanın şahsı<br />
ile akid yapmak istemediğini, meselâ temsil olunan kimsenin kendisiyle<br />
rekabet halinde bulunduğunu ileri sürerek B. K. m. 24 "4 e<br />
göre akdin feshini talep edemez. Bu hal tarzı, ticari muamelelerde<br />
emniyet prensibinin bir neticesidir. Aksi halde, mümessil ile akid<br />
yapan diğer taraf işine gelmediği bir zamanda temsil olunanın kendisiyle<br />
rekabet ettiğini ileri sürerek mukaveleyi fesih etmek cihetine<br />
gidebilecektir ki bu hal tecviz edilemez (56).<br />
I Mümessil,., diğer âkit tarafından hataya düşürülmek suretiyle<br />
başka bir tâbirle hileye maruz kalarak muamele akdetmişse hatası<br />
esaslı olmasa bile temsil olunan kimse hile sebebiyle o akit ile ilzam<br />
olunamaz (B. K. m. 28).<br />
Buna mukabil mümessil de şu veya bu şekilde diğer âkit tarafın<br />
akdi inşa etmek hususundaki iradesini hileyle istihsal etmiş olabilir.<br />
Bu takdirde, akdi yapan mümessil olduğuna göre, B. K. m. 28<br />
f. 2 mucibince üçüncü şahıs olarak telâkki edilemiyeceğinden, üçüncü<br />
şahıs, düştüğü hata esaslı olmasa dahi, mümessilin hilesini temsil<br />
olunana karşı ileri sürerek akdi feshetmek salâhiyetini haizdir (57).<br />
Yine, diğer âkit tarafın üçüncü şahsın hilesine maruz kalarak, mümessil<br />
ile yaptığı akid lüzum ifade eder, ancak, mümessil üçüncü<br />
şahıs tarafından yapılan hileye vâkıf bulunur veya vâkıf olması lâzım<br />
gelirse o akid mümessil ile mukavele yapan taraf hakkında<br />
hüküm ifade etmez (B. K. m. 28 f. 2).<br />
Buna mukabil, mümessil ile mukavele yapan diğer taraf,<br />
temsil olunanın hilesine maruz kalarak mukavele akdetmiş ise<br />
o akid ile ilzam olunacak mıdiT ? Burada iki ihtimal düşünülebilir:<br />
a) Temsil olunan kimsenin hilesinden mümessil haberdar olmuştur.<br />
Bu takdirde, o akit diğer tarafı ilzam etmez, b) Temsil olunanın<br />
hilesine mümessil vâkıf olmamış veya olması da lâzım gelmemiş*<br />
(56) Droin,, s. 90 - 91<br />
(57) von Tuhr, s. 816<br />
147