TEMSİL - Ankara Üniversitesi Kitaplar Veritabanı
TEMSİL - Ankara Üniversitesi Kitaplar Veritabanı
TEMSİL - Ankara Üniversitesi Kitaplar Veritabanı
You also want an ePaper? Increase the reach of your titles
YUMPU automatically turns print PDFs into web optimized ePapers that Google loves.
pılmasında mümessilin de iktisaden bir menfaati varsa, mümessil<br />
yalnız başına mes'ul olur. Bunun için mümessilin sadece procurator<br />
in rem sıurnı sıfatiyle değil, belki aynı zamanda üçüncü şahsın itimadını<br />
kazanacak bir harekette bulunmak suretiyle âmiri hesabına<br />
sadece mutavassıt şahıs sıfatiyle hareket etmediğinin tesbit edilmiş<br />
olması lâzımdır.<br />
Staudinger" Coing (19) e göre, culpa in contmhendo'mm is"<br />
tinat ettiği mukavele benzeri itimat münasebetinin ihlâlinden neş'et<br />
eden meşguliyete A. M. K. m. 164 ü kıyasen tatbik etmek lâzımdır.<br />
Bu madde mucibince temsil suretiyle yapılan akdin alacak ve<br />
borçlan doğrudan doğruya temsil olunana terettüp ettiğine göre,<br />
bir kimse haiz olduğu temsil salâhiyetine binaen bir üçüncü şahısla<br />
müzakereye giriştiğinde, temsil olunan ile üçüncü şahıs arasında<br />
teessüs eden mukavele benzeri itimat münasebetinin ihlâlinden<br />
tevellüt eden mes'uliyet temsil olunana raci olur (20). İtimat münasebetinin<br />
teessüsü için. müzakerelerde bulunmak üzere bir temsil<br />
salâhiyetinin (Verhandlungsvollmacht) verilmesi kâfi olup aynca<br />
mukavele akdetmek hususunda temsil salâhiyetinin (Abschlussvollmacht)<br />
mevcudiyeti aranmaz.<br />
Fransız hukukunda da mümessilin akün in'ikadı sırasmda veya<br />
ondan evvel işlenen kusurdan temsil olunanın mes'ul olacağı<br />
kabul edilmektedir (21). Mamafih Fransız Temyiz Mahkemesi bazı<br />
istisnai hallerde, meselâ mümessilin diğer âkit tarafa karşı kendiliğinden<br />
veya temsil olunanın talimatı olmaksızın ika ettiği zarardan,<br />
mümessilin mes'ul olacağını beyan etmiştir (22).<br />
Türk - İsviçre Hukukuna gelince, doktrinde culpa in contrahendo,<br />
bir aktın ihlâli mahiyetinde, diğer bir tâbirle bir akdi mes'uliyet<br />
hali olarak kabul edildiğine göre (23), fikrimizce B. K. m. 32<br />
nin kıyas suretiyle tatbiki neticesindfe mes'uliyetjn prensip itibariy-<br />
(19) Staudinger - Coing, Mad. 164, No. 17 c<br />
(20) A. M. K. m. 278 e göre borçlu kanuni mümessilin kusurundan<br />
kendi şahsi kusuru imiş gibi mes'uldür.<br />
(21) Clarise, s. 216 No. 111; yine Bk. D. A. 1945 s. 62<br />
(22) D. A. 1942, s. 126<br />
(23) von Tuhr, s. 170; Arsebük, s. 276; Karafakıh, s. 165; Saymen-<br />
Elbir, s. 146, İnan, s. 878; RO 68 II 295; RO 77 II 135<br />
135
Change language