TEMSİL - Ankara Üniversitesi Kitaplar Veritabanı
TEMSİL - Ankara Üniversitesi Kitaplar Veritabanı
TEMSİL - Ankara Üniversitesi Kitaplar Veritabanı
Create successful ePaper yourself
Turn your PDF publications into a flip-book with our unique Google optimized e-Paper software.
yetini nakletmesi dahi muteberdir. Ancak, kendi kendisiyle mukavele<br />
yapan kimsenin mülkiyetin nakli hususunda iradesini izhar etmesi<br />
ve mülkiyetin nakli suretiyle bir borcun ifası mevzubahis olmalıdır.<br />
Mümessil kendi kendisiyle yapacağı bir muamele ile temsil<br />
olunandaki muaccel olan bir alacak veya borcu takas veya mahsup<br />
edebilir. Fakat temsil olunan aleyhine defi hakkını kullanmaktan<br />
vaz geçemez ve münazaalı olan bir borcu ifa edemez. Buna<br />
mukabil, müeccel borçlarda ise bir tefrik yapmak icap eder. Vâde<br />
münhasıran mümessilin lehine ise mümessilin bu vâdeden vazgeçebilmesini<br />
kabul etmek lâzımdır. Vâde temsil olunanın lehine ise<br />
kendi kendine ifanın muteber olmaması lâzımdır. Zira, mümessilin<br />
temsil ettiği kimseyi vâdenin temin ettiği menfaatlerden mahrum<br />
edememesi icap eder (96).<br />
Görüldüğü üzere, A. M. K. m. 181, bu bakımdan, borcun ifası<br />
sahasında edalar arasındaki mübadeleyi basitleştirmek ve çabuklaştırmak<br />
suretiyle hakiki bir hizmet görmektedir.<br />
c) Mümessilin kendi kendisiyle mukavele yapmasına kanun<br />
tarafından müsaade edilmişse.<br />
Alman Medeni Kanununda mümessilin kendi kendisiyle mukavele<br />
yapmasına müsaade eden müteaddit hükümler mevcuttur. Meselâ,<br />
A. M. K. m. 456 ya göre icra vasıtasiyle yapılan satışlarda vekâleten<br />
satışı idare eden şahıs ve yardımcıları satılan şeyleri ne<br />
kendi namlarına ve ne de başkasının mümessili sıfatiyle satın alamazlar.<br />
Mamafih, A. M. K. m. 457 ye istinaden borçlu, alacaklı ve<br />
malik gibi alâkalıların icazetiyle böyle bir satış muteber olur.<br />
2. Fransız hukukunda mümessilin kendi kendisiyle mukavele<br />
yapmasını tanzim eden A. M. K. m. 181 e benzer bir hüküm mevcut<br />
değildir. Böyle bir hükmün mevcut olmaması karşısında Fransız<br />
doktrini bu müesseseyi etraflıca tetkik etmiş, böylece &elbstkontmhieren<br />
müessesesi Fransız hukukunda nisbeten yeni bir tabir<br />
olan (le contrat avec soi-meme) adı altında ortaya atılmıştır.<br />
Fransız doktrini umumiyetle, mümessilin kendi kendisiyle mukavele<br />
yapabilmesinin hukuk tekniği halkımandan mümkün olduğunu<br />
kabul etmekle beraber mümessil üe müvekkil arasında bir<br />
(96) Portmann, s. 65; Gilliard, s. 136<br />
161
Change language