TEMSİL - Ankara Üniversitesi Kitaplar Veritabanı

Diğer bir görüşe nazaran (75), zilyetlik bir aynî hak olmayıp,
bir maddi vakıadan, harice karşı meydana getirilen bîr görünüşten
ibaret olduğundan, zilyetliğin iktisabında hukukî muamele ile
vücuda gelen temsil münasebeti câri olmaz. Filhakika, fiili hâki"
miyeb bir başkası, mümessil vasıtasıyla icra olunamaz. Binaenaleyh,
mümessil diğer bir kimse namına bir mala zilyet bulunursa, bu
zilyetliği, kendi iradesini temsil oluıfen kimse namına açıklamış
olması vakıasına değil, münhasıran o şey üzerindeki fiilî bâkimiyetine
istinat eder.
Hombergere göre de (76), zilyetlik mümessile M. K. m. 890da
zikredilen şeyin aynının teslimi vakıasiyle intikal etmişse, teslim
tamampn maöclî veya fiil! bîr yabadan ibaret olduğundan, zilyetliği
bu suretle iktisap eden kimse. B. K. m. 32 ani anımda bîr
mümessil sayılamaz. M. K. m. 891, mümessile şeyin aynı teslim
edilmekle, temsil olunanın doğrudan doğruya zilyetliği iktisap ettiği
manasını tazammun etmez. Bu hükmün mânası, şey mümessile
teslim edilir edilmez, zilyet mümessilin kendisi olmakla beraber,
kanunun zilyetliğin iktisabına bağladığı hüküm ve neticelerin doğrudan
doğruya temsil olunanın şahsında toplandığmı göstermekten
ibarettir. Meselâ, üçüncü şahıs, temsil olunan kimseye borçlu olduğu
meblâğı mümessile teslim etmekle, temsil olunan zilyetliği ik~
tisap etmediği halde, borç ifa edilmiş olur ve temsil olunan kimse
lehine mevcut olan alacak hakkı (Forderungsreeht) ortadan kalkar.
Temsil olunan kimse, aynın teslimi suretiyle mümessilin zilyetliği
iktisap etmesi vakıasına ve temsil münasebetine istisnaden zilyetliği
iktisap eder. Ancak, bu görüş tarzım müdafaa eden müellifler
bu kaideye iki istisna tanımaktadırlar. Diğer bîr tâbirle, iki halde
temsil suretiyle zilyetliğin iktisabı mümkündür, a) M. K. m. 890,
cümle 2*ye göre, «bir şeyi evvelki zilyedin nzasiyle iktisap edenin
iktidarı dairesince geçmekle, zilyetliğin nakli tamam olur». Kanun
bu şekilde bir iktisabın muteber olmasını iki şartın tahakkukuna
bağlamıştır: iktidar dairesine sokmak ve rızalarda uygunluk, yani
(75) von Tuhr, s. 286; Arsebûk, s. 463
(76) Homberger-Marti, FJS 644, s. 2; Haab - Homberger, Mad. 923,
No. 3 ve 4; Yine Bk. Sungurbey, İst. Bar. Der., 1957, Sayı 6,
s. 340, Not 8
154