TEMSİL - Ankara Üniversitesi Kitaplar Veritabanı
TEMSİL - Ankara Üniversitesi Kitaplar Veritabanı
TEMSİL - Ankara Üniversitesi Kitaplar Veritabanı
Create successful ePaper yourself
Turn your PDF publications into a flip-book with our unique Google optimized e-Paper software.
muamele olmadığı neticesini çıkartmak hatalı olur. Filhakika, ioap<br />
bir inşaî hakkın kullanılması olmamakla beraber bir hukukî muamele<br />
olarak kabul edilmektedir (20). Zira, icap da bazı hukuki<br />
hüküm ve neticeler tevlid eder ve meselâ geri alınmadıkça mucibi<br />
ilzam eder. Netice olarak denebilir ki, Türk - İsviçre B. K. m. 33 ve<br />
34 de temsil salâhiyetinin hukukî muamele olarak zikredilmesi hukuk<br />
tekniği bakımmdan doğrudur.<br />
•**/• II. Temsil salâhiyeti ve tek taraflı hukukî muameleler<br />
Prensip itibariyle Türk - isviçre Doktrininde temsil salâhiyetinin<br />
verilmesi bir hukukî muamele olarak kabul edildiğine göre,<br />
bunun tek taraflı veya iki taraflı (akit) bir hukukî muamele mi olduğunu<br />
tâyin etmek lâzımdır. Windsoheid (21) den beri alışılmış<br />
olan bir telâkkiye göre tek taraflı hukukî muamele bir kimsenin<br />
belli bir hukukî netice elde etmek maksadiyle iradesini beyan etmesi<br />
neticesi meydana geldiği halde, iki veya çok taraflı hukukî<br />
muameleler iki tarafın karşılıklı ve birbirine uygun surette iradelerini<br />
izhar etmeleri neticesi meydana gelir. Alman Hukukunda büyük<br />
bir ehemmiyet kazanmış olan bu tefrikin pratik neticesi olarak<br />
eğer temsil salâhiyeti tek taraflı bir hukukî muamele ise buna tek<br />
taraflı hukukî muamelelere müteallik kaide veya prensipler tatbik<br />
edilecek, aksi halde mukavelelerin tâbi olduğu ahkâm ile idare<br />
edilecektir. A. M. K. m. 111, 143 gibi bazı hükümlerin tek taraflı<br />
hukukî muamelelere tahsis edilmiş olmasına mukabil, Türk - İsviçre<br />
Borçlar kanununda da ayrıca tek taraflı hukukî muameleleri tanzim<br />
eden hükümler mevcut değildir. Bununla beraber temsil salâhiyeti<br />
tek taraflı bir hukukî muamele ise, Alman Medenî Kanununda<br />
derpiş edilen neticelere bu muamelenin hukukî karakterinden<br />
hareket ederek varmak mümkündür.<br />
Eski Alman Doktrininde temsil salâhiyeti ile temel münasebet,<br />
vekâlet akdi, birbirinden tefrik edilemediğinden, temsil salâhiyeti<br />
verilmesi zımnında yapılan irade beyanının kabulü aranmış ve neticede<br />
temsil salâhiyetinin verildiği mukavele nazariyesi kabul edilmiş<br />
idi (Theorie zum Bevollmâchtigungsvertrag) (22). Böylece,<br />
(20) Oser - Schönenberger, Mad 2, No. 28<br />
(21) Windscheid I,, s. 69, s. 279<br />
(22) Hupka, & 84<br />
20