Bekijk het PDF bestand.

94 jeremia 31 : 19. UITLEG.
ik denk aan Luk. 15 : 7, 10, 32. Het doel van het oordeel, dat met de
ballingschap Efraïm getroffen heeft, is nu eindelijk bereikt, het volk ziet
het in, erkent het. God heeft het moeten tuchtigen als een wild, onhandelbaar
stierkalf; het exiel met al zijn smaad en smart is die tuchtiging
geweest, om het volk weer op den goeden weg te brengen. Maar nu voelt
het zich zoo zwak en machteloos tegenover al zijn zonde; uit zichzelf
is het onmachtig om zich te bekeeren; daarom bidt het, dat God zelf
het bekeere, dan eerst is de bekeering in al haar diepte mogelijk. Deze
tekst biedt geen steun aan valsche lijdelijkheid; immers, dat Efraïm
zóó bidt, is 66k reeds bekeering. Zie Klaagl. 5 : 21 naast Klaagl. 3 : 40.
19 Zoo heet het dan ook, dat Efraïm tot inkeer is gekomen, evenals de
verloren zoon : „tot zichzelven gekomen zijnde" (Luk. 15 : 17). En
daarna kreeg het berouw, want nu zag het, hoe diep het gevallen was.
Parallel hiermee volgt : „nu ik tot inzicht kwam", d. i. tot kennis van
mijn eigen hart, „sloeg ik mij op de heup", ten teeken van smart en berouw
(vgl. Ez. 21 : 12). Nu wordt de ellende van de ballingschap met schaamte
20 gezien als straf voor de oude zonde (3 : 13, 25). En nu grijpt Jeremia
weer op het begin in vs. 18 terug: de HEER kan zijn Efraim niet vergeten.
Als Hij erover spreekt, dan moèt Hij eraan denken, n.l. met liefde; daarom
ontfermt Hij zich ook over het schuldige, getuchtigde volk.
21 Terugkeer en bekeering, vs. 21, 22. — Hier worden wij weer naar een ander
moment verplaatst. Wij zien nu het volk op het oogenblik, dat het in
ballingschap gaat. Vreeselijke tocht ! Ja — maar zij zullen zeker terugkomen.
De ballingen moeten op den weg, dien zij naar Babel gaan, door
allerlei duidelijke teekenen den weg merken om hem bij den terugkeer
makkelijk te kunnen weervinden. En dan volgt ineens de heerlijke uitnoodiging
tot de maagd van Israël (denk aan onze personificatie: de maagd
van Holland!) om weer terug te keeren naar de eigen steden. In heerlijk
geloofsoptimisme ziet de profeet hier over de vele jaren van ballingschap
heen; op die geestelijke hoogte moet ook het volk komen te staan.
22 Maar ach, hij weet maar al te goed, hoe sterk het juist naar het kwaad
neigde. Als God den terugkeer mogelijk maakt, dan aarzelen zij nbg —
terugkeer en bekeering moeten samengaan. Doch deze bekeering zal
metterdaad plaats vinden. „De afkeerige dochter" zal toch eens in
waarachtige liefde haar God aangrijpen. Het gewone, normale, is, dat
de man het actieve, de vrouw het passieve element vertegenwoordigt.
Maar God schept nu dit nieuwe : de activiteit des geloofs in zijn volk.
Zoo teekent Hosea de bekeering van Israël ook met deze woorden : „te
dien dage, spreekt de HEER, zult gij Mij noemen : mijn man en niet
meer: mijn Baal". D. w. z. Israël heeft van zijn god een Baal gemaakt,
hun godsdienst is puur heidendom geworden, al houden zij in naam aan
den God der vaderen nog vast; maar dan zal de geestelijke kennis van en
de geloofsgemeenschap met Hem de ware verhouding tot stand brengen.