Bekijk het PDF bestand.

136 Jeremia 46 : 1. UITLEG.
in hebzucht de geheele wereld veroverd (50 : 15; 51 : 13). In plaats van
een particularistischen geest zien wij hier medelijden met het droevig
lot, dat Moab wacht (48 : 32, 36). Aan dit volk en aan Ammon en Elam
wordt nog een betere toekomst voorspeld (48 : 47; 49 : 6, 39). Dat
de schuld van Juda in deze groep profetieën niet naar voren gebracht
wordt, spreekt wel van zelf; het ging hier immers niet om dat volk, maar
om de andere volken. Toch wordt ock hier nog wel gezinspeeld op de
zonde van Juda zelf, als gezegd wordt, dat Moab met zijn god even
bedrogen zal uitkomen, als Israël indertijd bedrogen uitkwam met zijn
cultus in Bethel.
Een laatste argument ontleenen de bestrijders van de echtheid aan het
litterarisch karakter der hoofdstukken. V o l z, die dit punt breed uitwerkt,
constateert afhankelijkheid van profeten uit vroeger tijd en concludeert
daaruit, dat de schrijver geen profeet, maar een epigoon der profeten is.
Voor dit punt moeten wij naar den Uitleg van de desbetreffende plaatsen
verwijzen. Wij meenen, dat ook hierin geen reden is, om niet aan Jeremia
zelven als auteur te denken. Hier zij slechts tweeërlei meer algemeene
opmerking gemaakt.
Vooreerst : dat in deze groep veel beelden uit andere Jeremiaansche
profetieën voorkomen, pleit niet tegen de echtheid. Het ligt in den aard
der zaak, dat Jeremia hier, waar hij van den oorlog, den.vijand, de verschrikkingen
van den krijg spreekt, gelijke beelden, woordverbindingen
en termen bezigt, als hij elders heeft gebruikt om deze zelfde voorstellingen
te vertolken.
Ten tweede: V o l z wijst erop, dat hier een dichter van geestelijke
kracht en oorspronkelijkheid aan het woord is, die aan de stof, door hem
gebruikt, een nieuwen, dichterlijken vorm geeft, maar ook nieuwe,
pakkende beelden geeft : de horzels, die op de vette koe aanvallen (46 : 20);
het rustelooze zwaard, dat niet in de scheede teruggaat, voordat Jahwè
zelf het een halt toeroept (47 : 6, 7); de duif, die in de kloof nestelt
(48 : 28); de roofvogel, die komt aanzweven over zijn prooi (48 : 40);
het opgejaagde wild (48 : 43, 44); de belhamel voor de kudde (50 : 8);
de opgestapelde korenhoopen (50 : 20); de artsen aan het sterfbed
(51 : 8); de opslokkende draak (51 : 34); de leeuwentemmer en toovenaar,
die den opgehitsten leeuwen den doodelijken drank reikt (51 : 38,39).
Maar zoo zien wij dan juist in H. 46-51 het zelfde dichtersgenie, dat uit
de profetieën van Jeremia tot ons spreekt.
Onze conclusie kan niet anders dan dèze zijn: de overlevering,
die in het boek Jeremia bewaard is, dat ook de „profetieën tegen de
volken" van den profeet Jeremia afkomstig zijn, moet als juist worden
aanvaard.