Bekijk het PDF bestand.

160 jeremia 50 : 21. UITLEG.
21 „Overmoed" gestraft, vs. 21-32. — In deze profetie noemt Jeremia
Babel met zinnebeeldige namen, zoowel aan het begin als aan het eind
(vs. 32). Hij noemt het: 't land Meratajim, d. i. „Dubbele trots", om
den overmoed, dien het in de volkenwereld ten toon heeft gespreid.
Maar deze naam is tevens een woordspeling met den naam van Zuid-
Babylonië, dat „'t land Marratim" heette. Zulk een woordspeling ligt
ook in den tweeden naam, die hij aan Babel geeft: Pek6d, d. i. „Strafland",
om de straf, die het van God krijgen zal; dit is een woordspeling
met het Babylonische „Poekoedoe", den naam van een volksstam in
Babylonië, die ook in Ez. 23 : 23 genoemd wordt. Zulke woordspelingen
komen meer in het 0. T. voor en zijn van ouds in Israël geliefd geweest;
vgl. B d h1, Volksetymol. en woordspeling in de Genesis-verhalen (Meded. der
Kon. Academie a f d. Letterk., deel 59, Serie A, No. 3, 1925) ; Tekst en Uitleg,
22 Genesis, Register: Woordspeling; en : Journ. Pal. Or. Soc. VI, 4, p. 196-212.
Dan verplaatst de profeet ons op het moment van den aanval. Het is een
kort proces, dat zich afspeelt: 't is met Babel al gedaan! Zoo zegt Jeremia
in den vorm van een klaaglied (vgl. Jes. 14 : 12). Babel was de hamer, die
de geheele wereld neersloeg om zelf machtig te worden; men denke bij dit
sprekend beeld aan de Babylonische voorstelling van den god Ramman, die
met een hamer werd afgebeeld (J e r e m i as, Handb. der altor. Geisteskultur,
24 S. 281, Abb. 180; vgl. H. 51 : 20-24; Ez. 9 : 2). Die geweldige hamer,
die alles vermorzelde, is nu op zijn beurt vermorzeld. Met een ander
beeld: als het wild, in den strik gevangen, z66 zal Babel door zijn vijand
gevangen worden. Dat zal de straf voor zijn hoogmoed zijn.
25 Nu grijpt Jeremia weer terug op het moment, waarop hij zich in het
begin van deze profetie plaatste: de aanval op Babel zal beginnen.
De geweldige legerscharen van den aanvaller zijn wapenen uit het
26 arsenaal van den Almachtige; Hij heeft ze al te voorschijn gehaald! Tot
den laatsten man moeten deze stormtroepen aanvallen en, als ze de stad
genomen hebben, haar voorraadschuren openen en heel den schat van
Babel op een hoop stapelen om dien dan door vuur te vernietigen (vgl.
27 Deut. 13 : 16). De sterke jonge mannen van dat rijk, dat vroeger volken
bedwong, gaan nu ter slachting (48 : 15; Ps. 68 : 31; Jes. 34 : 7);
want nu is de dag der straf voor al het kwaad, dat Babel deed, dààr.
28 Hoor! daar komen Israëlieten, uit Babel ontsnapt, het bericht brengen
van den val van dien vijand, die den Tempel schond. Israël had zich
bezondigd met den uitwendigen schijn van heiligheid, waartegen Jeremia
in zijn tempelrede fulmineerde; dáárover had God het oordeel laten
brengen in de verwoesting van dien Tempel door Babel. Maar Babel
stond weer schuldig door gebrek aan eerbied voor den levenden God.
29 Weer zien we het begin van den aanval: Babel krijgt loon naar werk,
het heeft zich immers tegen den Heilige Israëls verheven! Hier zinspeelt
Jeremia blijkbaar op de profetie van Jesaja tegen de Assyriërs (Jes.