Untitled - Stichting Papua Erfgoed

More documents

Recommendations

Info

uit den aard der zaak zorgvuldig geheim te houden. Dit verhinderde echter niet, dat de geïnterneerden het te weten kwamen, hetgeen, gezien het feit, dat er toenmaals enkelen op het bestuurskantoor werkten, begrijpelijk was. De uitwerking van dit bericht op de kampbewoners was amusant. Bijna allen waren er vanzelfsprekend zeer mee ingenomen en zelfs rekenden zij er op, dat de muitende kruiser de Kali Digoel zou opstoomen, daarna de nederzetting „bepoeieren" en hen vervolgens in triomf den Archipel rondvaren. Een der vele uitingen van Oostersche fantasie en gebrek aan redelijk inzicht! Slechts een kleine groep gedeporteerden begreep, dat de muiterij gedoemd was te mislukken. Een ander blijk van den korten duur hunner „Oranjeliefde" gaven de gebeurtenissen, die zich na den dood van een der voornaamste leiders, den onverzoenlijken Aliarcham, afspeelden. Deze werd namelijk — toen ik op i Juli 1933, na op Tanah-Tinggi ziekenrapport te hebben gehouden, met de motorboot naar Tanah-Merah wilde terugkeeren—zieltogend, door een paar bannelingen naar den aanlegsteiger gedragen. De patiënt, die reeds lang aan tuberculose lijdende was en zich uit koppigheid niet had willen laten behandelen, was zijn einde nabij en verzocht mij fluisterend op Tanah-Merah te mogen sterven. Het was niet eenvoudig hierin een beslissing te nemen. Immers eenerzij ds ging het — ofschoon het vervoer naar het Wilhelmina-Ziekenhuis te Tanah-Merah in dit allerlaatste stadium van de ziekte niet het minste nut meer had — om den laatsten wensch van iemand, die tevoren, in tegenstelling met de meesten van deze onverzoenlijken, steeds uiterst correct in zijn optreden was geweest, anderzijds moest in aanmerking worden genomen, dat hij een der gevaarlijkste communisten in Indië was. Daarom moesten hier ook zuiver menschelijke gevoelens tegen mogelijke gevaren voor het algemeen belang worden afgewogen. Na eenig nadenken besloot ik den stervenden patiënt mee te nemen en de baar werd aan boord geheschen. Het toeval wilde, dat met dezelfde boot een andere zeer bekende leider, uit Bantam afkomstig, de onverzoenlijke Achmad Chatib, die zich juist aan het Gouvernement had 176
onderworpen, naar Tanah-Merah terugkeerde, om aldaar bij het Bestuur zijn diensten aan te bieden. Toen nu de motorboot wegvoer, viel het ons op, dat deze den stervende demonstratief den rug toegekeerd had en hem zelfs in zijn laatste oogenblikken niet bijstond. Dit verbaasde ons, insiders, overigens in het geheel niet. Wij hadden immers al zooveel van de slechte onderlinge verhoudingen der bannelingen gezien en gehoord, dat dit sterke staaltje van vijandschap, zelfs jegens een stervenden lotgenoot, ons niet meer verwonderde. Voor een buitenstaander echter, die bedenken zou, dat deze twee lieden jarenlang vlak naast elkander in dat kleine kamp der onverzoenlijken hadden gewoond, zou zoo iets totaal onbegrijpelijk zijn! Onderweg, op nog geen 15 km afstand van Tanah- Tinggi, stierf de patiënt, nadat wij alles, wat in ons vermogen lag, voor hem hadden gedaan. De bestuursassistent Bitek, die eveneens aan boord was, overlegde met mij, wat wij zouden doen; moest de vlag halfstok geheschen worden, ja of neen i Wij besloten den doode de laatste eer te bewijzen en voeren met de vlag halfstok Tanah-Merah binnen. Wij lieten het stoffelijk overschot naar het Wilhelmina- Ziekenhuis overbrengen en stelden onmiddellijk het plaatselijk bestuurshoofd van het gebeurde in kennis. Deze deelde ons toen mede, dat de vrienden van den overledene het lijk desgewenscht zouden mogen weghalen, hetgeen naderhand ook geschiedde. Nadat wij verder nog allerlei benoodigdheden voor het afleggen van den doode hadden verschaft, merkte ik bij het naar huis gaan op, dat zich een groot aantal bannelingen voor het ziekenhuis had verzameld, hetgeen mij deed vreezen, dat er een demonstratie op komst was. Inderdaad, de verdere geschiedenis wijst uit, dat deze gelegenheid benut zou worden om een anti-gezagsbetooging te houden. De doode, waarachter een groot schoolbord was geplaatst, werd namelijk midden in het interneeringskamp opgebaard; de geïnterneerden groepeerden er zich in grooten getale omheen en van het dusdanig geënsceneerde geheel werd een foto gemaakt. Op het bord, waarop bovendien sikkel en hamer prijkten, had men verder een uitermate opstandig en voor de Regeering beleedigend gedicht geschreven, waarin men openlijk van onverzoenlijkheid 177
Page 2 and 3:
BOVEN-DIGOEL DOOR L.J.A. SGHOONHEYT
Page 4 and 5:
Dit boek, waarin mijn ondervindinge
Page 6 and 7:
Onze reisroute naar Boven-Digoel. (
Page 8 and 9:
NIEUW-GUINEA, het land van kangoero
Page 10 and 11:
centrale bergland te bereiken. Bij
Page 12 and 13:
eschermde tafel, die Nieuw-Guinea v
Page 15 and 16:
Nieuw-Guinea, waar de Engelschen re
Page 17 and 18:
en rust aan allerlei machtige State
Page 19 and 20:
INLEIDING.
Page 21 and 22:
woordelijk worden gesteld. Nadat de
Page 23 and 24:
HOOFDSTUK I. Op weg naar het ballin
Page 25 and 26:
daar ter plaatse aannam. „Allemaa
Page 27 and 28:
Wilden roeiden ons tegemoet. (Foto
Page 29 and 30:
en bridgen doodend. Ook vele andere
Page 31 and 32:
ontgekleurde papegaaien, de streng
Page 33 and 34:
hoort men hen dan schreeuwen, maar
Page 35 and 36:
logeerplaatsen sterk den indruk, da
Page 37 and 38:
Toen wij na drie dagen stoomen in d
Page 39:
Naderhand kwamen de ingezetenen haa
Page 42 and 43:
DE deportatiekolonie Tanah-Merah (r
Page 44 and 45:
Een fraai uitzicht op de Kali Digoe
Page 46 and 47:
De reeds genoemde roode aarde, die
Page 48 and 49:
De woning van den adjudant Verleun,
Page 50 and 51:
Volgde men destijds het pad over he
Page 52 and 53:
voor dit doel patrouilles moeten wo
Page 54 and 55:
ook deze machine weieens kuren en h
Page 56 and 57:
Dit door en door vervallen gebouwtj
Page 58 and 59:
van slechts acht keer per jaar aang
Page 60 and 61:
Men kan aan beide jijden van den we
Page 62 and 63:
Een ander gezicht op den hoofdweg v
Page 64 and 65:
werd echter het onderhoud van dit g
Page 67 and 68:
HOOFDSTUK III. Het leven op den pos
Page 69 and 70:
dien geregeld koeien, geiten en kip
Page 71 and 72:
Men kan zich wel voorstellen, dat w
Page 73 and 74:
Er zijn te Boven-Digoel twee soorte
Page 75 and 76:
duiven ophielden. Tevens werd hierb
Page 77 and 78:
dik kluwen lianen te blijven hangen
Page 79 and 80:
noemen en bestaat hierover geen red
Page 81 and 82:
nieuwkomers in een gebied, waar ond
Page 83 and 84:
Wij hebben nu eenmaal op deze depor
Page 85 and 86:
Een inspectietocht der malariabestr
Page 87 and 88:
ekende doctoren Kalthofen, Knopius
Page 89 and 90:
Papoeavrouwen brengen hun aan malar
Page 91 and 92:
egon vol enthousiasme den stapel co
Page 93 and 94:
in de groote centra in Indië, mede
Page 95 and 96:
ij de geïnterneerden ver te zoeken
Page 97 and 98:
doorgestoken kaart te zijn, want to
Page 99 and 100:
vond men er in een verlaten Papoean
Page 101 and 102:
werden nu het oerbosch en de kali d
Page 103 and 104:
HOOFDSTUK IV. Een wild volkje op de
Page 105 and 106:
Guinea afkomstig is en over het cen
Page 107 and 108:
Men kan zich indenken, dat het heel
Page 109 and 110:
heel wat interessant menschenmateri
Page 111 and 112:
een vuur wordt aangestoken. De soms
Page 113 and 114:
Krijgsdans der Mappi- en Djaerbarba
Page 115 and 116:
tnannetjesputters van de Mappirivie
Page 117 and 118:
's Nachts werd ik door een Jdettere
Page 119 and 120:
menschen, die als het ware een tuss
Page 121 and 122:
Wat de taal der Papoea's van het Bo
Page 123 and 124: Kaoh-Papoea met gelaatstatouage en
Page 125 and 126: formaat. Indien een jongeman echter
Page 127 and 128: verbaast zich steeds weer over deze
Page 129 and 130: stelligen indruk gekregen, dat de P
Page 131 and 132: geslagen. Deze kreeg namelijk ieder
Page 133 and 134: lucht laten beschrijven, hierbij
Page 135 and 136: dag door een kijker zien en verwach
Page 137 and 138: koppensnellen en menschen eten 200
Page 139 and 140: Het is voor ons Westerlingen niet e
Page 141 and 142: en meester van het terrein. Waar de
Page 143 and 144: De opofferingen, die zendelingen of
Page 145: aldus maakt men van dit eenvoudige
Page 148 and 149: DE conclusie, welke door iederen be
Page 150 and 151: te promoveeren, om hem op die wijze
Page 152 and 153: werkte ook niet gratis te eten kree
Page 154 and 155: Dat het soms moeilijk is hierbij sc
Page 156 and 157: Ook na mijn terugkeer uit de bannel
Page 158 and 159: communisten vertelde hij hun nota b
Page 160 and 161: geantwoord. Later bleek evenwel, da
Page 162 and 163: en die op Java in het bestuur van d
Page 164 and 165: men slechts een kijkje op Boven-Dï
Page 166 and 167: De groote massa der gedeporteerden
Page 168 and 169: een dezer epistels, welken ik onder
Page 170 and 171: kunnen leeren, doch waar zij in wez
Page 172 and 173: pionoptocht hielden, gewoonlijk in
Page 176 and 177: getuigde* Dit uit de Nederlandsche
Page 178 and 179: Het doel was de nieuw aangekomen ba
Page 180 and 181: een cello, mandolines en gitaars aa
Page 182 and 183: de uit het Westen geïmporteerde ja
Page 184 and 185: en moeten van tijd tot tijd toedien
Page 186 and 187: Een ieder, die zich voor de Digoeld
Page 188 and 189: hem op Prinsesseverjaardag in 1930
Page 190 and 191: Voordat de assistent-resident Boots
Page 192 and 193: Natuurlijk had men daarvoor geld no
Page 194 and 195: 196
Page 196 and 197: zich af, waarom de eersten de voork
Page 198 and 199: degenen, die wel een bijl hadden me
Page 200 and 201: dat om zijn vroolijke en loyale bev
Page 203 and 204: HOOFDSTUK VI. De onverzoenlijken.
Page 205 and 206: van Tanah-Merah. Daar men er voorhe
Page 207 and 208: opengekapt, hun eigen woningen te b
Page 209 and 210: Het aantal gemolesteerden onder de
Page 211 and 212: echter onder het voortgaan plotseli
Page 213 and 214: teerde op ons toestapte en den best
Page 215 and 216: Ook het kamponghoofd te Tanah-Merah
Page 217 and 218: HOOFDSTUK VII. Over het patrouillel
Page 219 and 220: ewapening, slechts een beperkte hoe
Page 221 and 222: Ook in het jaar 1933 werd door den
Page 223 and 224: vanzelfsprekend een zware karwei is
Page 225 and 226:
Van de boomsoorten is een Podocarpu
Page 227 and 228:
Deze kampongs, die meestal uit een
Page 229 and 230:
zijwand het huis binnengaan; een en
Page 231 and 232:
oodvruchten en als bijvoeding zijn
Page 233 and 234:
antwoordelijk kan worden gesteld vo
Page 235 and 236:
gestorven krijger, een soort praalb
Page 237 and 238:
Onder al de heerlijkheden, waaraan
Page 239 and 240:
Men komt al dansende het feestterre
Page 241 and 242:
moeilijk te beantwoorden vraag. Men
Page 243 and 244:
oogen van een Kaja-Kaja van veel mo
Page 245 and 246:
vertoonde, maar op een geheel ander
Page 247 and 248:
gelegd, evenals die tijdens de patr
Page 249 and 250:
schoenen worden gewrongen en vervol
Page 251 and 252:
's Morgens stonden wij weer voor da
Page 253 and 254:
afvaart vijf menschen kwijt was. Me
Page 255 and 256:
HOOFDSTUK VIII. Hoe de deportatieko
Page 257 and 258:
winkelbedrijf worden opgericht, het
Page 259 and 260:
te ^ nemen, maar de pogingen om dri
Page 261 and 262:
Het voorloopige interneeringskamp i
Page 263 and 264:
De eerste geïnterneerden worden on
Page 265 and 266:
(zuster) aanspraken, bleek toen ree
Page 267 and 268:
Er wordt een aanvang gemaakt met de
Page 269:
een belangrijk aandeel in de dempin
Page 272 and 273:
Wanneer wij de verhouding van de ge
Page 274 and 275:
ereiken. Naarmate de Philippijnsche
Page 276 and 277:
enkele passages aan uit het verslag
show all

Untitled - Stichting Papua Erfgoed

Create successful ePaper yourself

Delete template?

Save as template?