Untitled - Stichting Papua Erfgoed

teerde op ons toestapte en den bestuursambtenaar op hoogen
toon aansprak. De man, die bovendien nog vreeselijk
stotterde, hield in gebrekkig Nederlandsch een lang betoog
tegen den wedana, die het verhaal doodbedaard aanhoorde en
hem daarna rustig van repliek diende.
Nadat de banneling verder geloopen was, vroeg ik den
bestuursambtenaar, waarom hij dit ongunstig uitziend sujet
niet even op zijn nummer had gezet. De wedana schoot
daarop in een lach en stelde mij de vraag, of ik dan niet
wist, wie deze belangrijke persoon was. „Weet u wel,
dokter", vervolgde hij, „dat dit mannetje het Nederlandsche
Tweede-Kamerlid Sardjono is i"
Sardjono, een der grootste agitators tegen het Nederlandsche
gezag, de fanatieke oproerkraaier, voor wien de
isolatie op Tanah-Merah en Goedang-Arang nog met
voldoende was om zijn actie tegen het Gouvernement te staken
en die tenslotte te Tanah-Tinggi moest worden opgeborgen,
was namelijk in 1933 officieel door Hollandsche stemgerechtigden
tot Nederlandsch Tweede-Kamerlid gekozen.
Welk een slag in het gezicht van den Nederlandschen Staat
en zijn vertegenwoordigers in Indië!
Voor dezen niets ontzienden opstandeling moesten
vanuit Boven-Digoel met de Nederlandsche communistische
partij allerlei telegrammen worden gewisseld, die blijkbaar
niet konden worden tegengehouden. Verder moest ten
behoeve van dezen banneling de motorboot verscheidene
malen tusschen Tanah-Merah en Tanah-Tinggi heen en weer
varen en was de wedana telkens verplicht om bij „mijnheer
het kamerlid" inlichtingen in te winnen.
Men vierde toentertijd dan ook feest in het kamp der
onverzoenlijken. Alle actie tegen het Nederlandsche Gezag
was dus niet voor niets geweest en het bloed had in den
opstand van 1926 evenmin nutteloos gevloeid, want alles had
tenslotte toch tot een groot succes geleid. Men werd immers
vanuit Holland geroepen om officieel, als communistische afgevaardigde,
in het Nederlandsche parlement zitting te nemen!
Waar men eenerzij ds dus niet anders had gedaan dan
getracht de zuilen, waarop het gezag in Indië steunt, te
ondermijnen, totdat men zelfs — de deportatie te Goedang-
Arang meegerekend — tot in den derden graad geïnterneerd
moest worden, werd men anderzijds — en nog wel tijdens een
215