Untitled - Stichting Papua Erfgoed

doorgestoken kaart te zijn, want toen deze laatsten den
volgenden morgen vroeg, nog in het halfduister, ontwaakten,
werden zij plotseling door eenige gewapende stamgenooten
van den gids aangevallen en een verwoed handgemeen was
het gevolg. De vluchtelingen konden op het nippertje levend
ontkomen, zij het dan ook met twee gewonden en achterlating
van alle bagage. De geïnterneerde Soemardi kreeg als gevolg
van het gevecht een hevige maagbloeding, terwijl zijn
lotgenoot Soepardi met een door een knotsslag verbrijzelden
bovenarm den terugtocht moest aanvaarden. Kort hierop
arriveerde men geheel gedemoraliseerd te Tanah-Merah.
Meer succes had de kleine groep gedeporteerden, die
medio 1929 onder leiding van den Javaan Sandjojo uit Tanah-
Tinggi ontsnapte. Deze bannelingen volgden een andere
route en zakten per prauw de Kali Digoel gedeeltelijk
af, om ongeveer halverwege Tanah-Merah en de Mandobomonding
door het bosch een Papoeapad te volgen,
dat de Kali Mandobo en de Kali Kaoh kruist en
regelrecht naar de Flyrivier voert. Vervolgens roeide men
in een Papoeaprauw de geheele Flyrivier tot aan de deltaeilanden
af, huurde daar een zeilboot en zette koers naar
het Thursday-eiland, dat veilig bereikt werd. Men slaagde
erin, zich hier eenige maanden lang schuil te houden, waarna
een der vluchtelingen zelfs een coiffeurszaakje opende. Al
spoedig hadden de heeren wat contanten noodig en seinden,
onvoorzichtig genoeg, hierover naar Java, hetgeen tot
observatie en later tot arrestatie der bannelingen door
de Australische politie leidde. Zij werden kort hierop
door een Nederlandschen gouvernementsstoomer opgepikt,
teneinde weer in Boven-Digoel te worden afgeleverd. Sandjojo
is eveneens naderhand bij mij in dienst geweest; hij was
een lichamelijk zwakke, doch energieke jongeman, die zich
altijd goed van zijn taak gekweten heeft.
Nadat de geïnterneerden op het ballingsoord van de
bovengenoemde succesvolle poging hadden gehoord, begon
men eerst goed allerlei ontvluchtingen te arrangeeren.
Zoo verlieten omstreeks Augustus 1929 in alle stilte
de Padanger Dahlan en de Soendanees Soekrawinata,
in gezelschap van een paar vrienden, per prauw
Tanah-Tinggi, met het plan, 's nachts langs Tanah-Merah
99