Edda vertaling van Frans Berding - Welkom - Germaans Genootschap

De Edda, Frans Berding:
WERKLARING VAN WERK EN INHOUD
_Edda_ is de naam van het boek, dat Snorri, de zoon van Sturli,
in de 13_de_ eeuw voor ijslandsche dichters samenstelde. Het geeft
regels voor versbouw, een beschrijving van de noorsche mythologie en
godenverhalen in proza; daarbij bevat het fragmenten van godenliederen
in verzen, welke uit oudere handschriften overgenomen zijn.
Zulk een ouder handschrift werd in 1643 door bisschop Brynjolf,
zoon van Swend, te Skalholt in het Z. W. van IJsland gevonden. Het
perkament bevatte 29 liederen van goden en helden. Brynjolf gaf het
den naam, dien het reeds bekende boek van Snorri droeg en noemde
ook dit _Edda_, d. i. dichtkunst. Ten onrechte schreef hij het aan
Saemundar den Wijze toe, maar den naam, dien Brynjolf het gaf, heeft
het tot heden behouden.
Het handschrift, dat zich in de koninklijke bibliotheek van Kopenhagen
bevindt, was in de tweede helft van de 13_de_ eeuw overgeschreven uit
een ouder werk, dat in de eerste helft dierzelfde, mogelijk ook reeds
in de 12_de_ eeuw ontstaan was. De liederen zelf dateeren--althans
in den vorm, waarin zij tot ons kwamen--uit den tijd tusschen 800 en
1250, zijn echter van verschillenden datum, welke voor ieder lied
afzonderlijk tot heden nog niet is vastgesteld, evenmin als het
land waar zij ontstonden, en dat voor sommige liederen Noorwegen,
voor anderen IJsland is, terwijl één der heldenzangen (de Atlamal,
waarin uitvoerig de ondergang der Nevelingen aan het hof van Atli en de
wraak van Goedroen worden verhaald) waarschijnlijk uit Groenland stamt.
Het is hoofdzakelijk van deze laatste, de poëtische of liederen-,
ook wel oude Edda genaamd, dat dit boek de Nederlandsche bewerking
bevat. Enkele godenliederen, welke gelijkberechtigd naast die der
poëtische Edda mogen staan, doch in andere handschriften voorkomen,
nam ik er tevens in op, terwijl ik voor de heldenzangen uit andere
bronnen putte wat mij voor een aaneensluitend verhaal wenschelijk
voorkwam, en aan de Eddafragmenten ontbreekt.
Deze bewerking houdt tusschen een vertaling en een vrije omwerking
het midden. Een vertaling van de Edda schijnt mij, buiten academisch
gebruik, in dezen tijd niet meer gewenscht. Voor academici op de
eerste plaats is dit boek ook niet geschreven, al hoop ik dan, dat
de dank, welken ik aan hooggeleerden verschuldigd ben, door hen,
zelfs in den vorm van dit "onwetenschappelijke" werk, welwillend mag
worden aanvaard.
De Edda is mij vóór alles een fragmentenverzameling van oud-noorsche
kunstliteratuur: daarom liet ik alles, wat ik literair onbelangrijk
achtte, aan de belangstelling van anderen over. Waar de dichter der
oorspronkelijke liederen zijn mythologische wijsheid lucht, en deze
© Het Germaans Genootschap, Wintermaand 2010 Pag. 116/135