14.09.2013 Views

Edda vertaling van Frans Berding - Welkom - Germaans Genootschap

Edda vertaling van Frans Berding - Welkom - Germaans Genootschap

Edda vertaling van Frans Berding - Welkom - Germaans Genootschap

SHOW MORE
SHOW LESS

You also want an ePaper? Increase the reach of your titles

YUMPU automatically turns print PDFs into web optimized ePapers that Google loves.

De <strong>Edda</strong>, <strong>Frans</strong> <strong>Berding</strong>:<br />

Godenmythen door de heldensagen naar de geschiedenis: de idee <strong>van</strong><br />

ondergang en wederkeer.<br />

_De zending <strong>van</strong> Skirnir_, den zonnegezant, moge het eerste der<br />

lenteliederen zijn. Gerda, de Aarde, bevindt zich in de macht <strong>van</strong><br />

de winterreuzen, door Wodan als wintergod en de beide doodshonden<br />

bewaakt. In het volgende lied is haar verblijf door een omgording<br />

<strong>van</strong> ijs en door den vlammengloed der morgenvuren als <strong>van</strong> een<br />

doodenbrandstapel omgeven.<br />

Freyer, de jonge lentezonnegod, zag en beminde haar en hij zond zijn<br />

bode om haar voor zich te verwerven. Gerda-Aarde erkent de macht <strong>van</strong><br />

de zonnewarmte en de heerlijkheden, welke de liefde <strong>van</strong> Freyer haar<br />

geven zal na al de jammerlijkheden <strong>van</strong> winterwee, en de bruiloft<br />

wordt in Bloesemenland gevierd.<br />

In het lied <strong>van</strong> _Dagdrager en Goudvreugde_ gaat Freyer zelf uit<br />

om het aarde-meisje voor zich te werven. Goudvreugde is Freya, als<br />

godin <strong>van</strong> de aarde, die zich in het gouden graan verheugt. Zij is<br />

voorgesteld als de dochter <strong>van</strong> Slaapdoorn, d. i. <strong>van</strong> den winter. Zooals<br />

de slaapdoorn-treftwijg (zie het motief in de teekening) des avonds<br />

alle wezens steekt, "opdat ze rusten zouden", zoo steekt in den nacht<br />

<strong>van</strong> het jaar de winter de aarde in slaap. De sluimerende winteraarde<br />

is de dochter <strong>van</strong> Slaapdoorn, en hij voert macht over haar,--zooals<br />

Gerda de dochter was <strong>van</strong> Gymir, d. i. <strong>van</strong> de winterzee, waaruit de<br />

aarde ontsproot, en in ge<strong>van</strong>genschap leefde.<br />

Ook hier houdt Wodan-Wintergod als wachter den lichten Freyer tegen, en<br />

hun strijd--de strijd tusschen lente en winter--is, op echt noorsche<br />

wijze, voorgesteld als een vragen- en antwoordenspel. Daar komt<br />

ter sprake, wat de lente <strong>van</strong> den winter: Dagdrager <strong>van</strong> Goudvreugde,<br />

scheidt: de ijsomgording, Wodan's wakende doodswolven en de wintervuren<br />

<strong>van</strong> den noordelijken hemel.--Weerhaan, die boven op den wereldboom zit,<br />

is de zon. Zijn gouden veder, de zonnestraal, moet eens in de aarde<br />

zijn weggezonken vóór Sinmara, de aardevrouw, de treftwijg geeft die<br />

de aarde in slaap gestoken houdt, en waarmede Weerhaan gedood kan<br />

worden, zooals Balder gedood wordt door den misteltak, die in den<br />

winter groeit. De vleugels <strong>van</strong> den gedooden Weerhaan is een kost,<br />

waardoor de honden, die Goudvreugde bewaken, hun wacht vergeten. Wie<br />

Goudvreugde bevrijden en voor zich verkrijgen wil moet de vleugels <strong>van</strong><br />

Weerhaan aan de honden geven,--wie Weerhaan dooden wil moet treftwijg<br />

hebben,--wie de treftwijg wil verkrijgen moet Weerhaan's zongouden<br />

veder aan Sinmara geven, of met andere woorden: wie Weerhaan dooden<br />

wil--moet Weerhaan dooden! Gaf hier de oude dichter op wonderlijke<br />

wijze aan hoe zwaar de strijd is tusschen lentezon en winteraarde,--of<br />

bedroog zijn lust tot vertoon <strong>van</strong> mythologische kennis zijn wijsheid?<br />

Freyer, de zon, is de heer <strong>van</strong> de warmte en het nieuw-ontluikende<br />

© Het <strong>Germaans</strong> <strong>Genootschap</strong>, Wintermaand 2010 Pag. 120/135

Hooray! Your file is uploaded and ready to be published.

Saved successfully!

Ooh no, something went wrong!