fetal ‹skelet anomal‹ler‹ - UniFlip.com

Bölüm 34
Tan›mlar
1.Bilateral kal›nl›k: Ön arka boyutta endometriumun her
iki yapra¤›n›n birlikte ölçülmesi
2.Endometrial genifllik: Koronal boyutta endometriumun
en kal›n yernin milimetre cinsinden ölçülmesi
3.Sonohistererografi: Serum fizyolojik kullanarak endometrial
yüzeylerin de¤erlendirilmesi
G‹R‹fi
Son y›llarda olas› endometrial problemi olan hastalar›n de-
¤erlendirilmesinde transvaginal ultrasonografi (TVS) vazgeçilmez
bir araç olmufltur. 1 TVS endometrial kal›nl›¤›n s›n›rlar›n›
ve yap›s›n› ayr›nt›l› olarak incelenmesine olanak sa¤lar.
Sonografik bulgular hangi hastalardan biyopsi al›naca¤›na
veya dilatasyon küretaj yap›laca¤›na, hangi hastalarda gözlem
veya ilaç tedavisi verilece¤ine karar vermede önemli veriler
ortaya koyar. Sonohisteregorafinin (SHS) (endometrial lümenin
s›v› ile doldurulmas›)endometrial problemi olan hastalara›n
de¤erlendirmesini önemli oranda de¤ifltirmifltir. Bu
bölümde endometrial hastal›klar›n de¤erlendirilmesinde klinik
olarak önemli bir uygulama olan TVS’yi tart›fl›lacak ve
ortaya konacak. Ayn› zamanda bu tekni¤in baz› k›s›tlamalar›
ve teknik özellikleri tart›fl›lacak.
KL‹N‹K BAKIfi
Jinekologlar taraf›ndan en çok karfl›lafl›lan ve de¤erlendirilen
sorunlardan bir tanesi beklenmeyen veya afl›r› uterin kanamad›r.
Postmenopozal kanama ile gelen hastalar›n ancak
%10-15’inde endometrial kanser oldu¤unu vurgulamak gerekir;
ço¤unlukla kanamalar›n sebebi endometrial hiperplazi,
atrofi gibi benign sebeplerdir. 2 Ultrasonun rolü hangi hastalardan
biyopsi al›naca¤›na, tamoksifen veya hormon tedavilerinin
di¤er flekillerinin alan hastalarda hangilerinin takip
edilece¤ine karar vermede çok önemlidir. Kombine hormon
replasman tedavisi (HRT) alan hastalar›n yaklafl›k %30’unda
fazla kanama olur. Bu hastalardan kimlerin endometrial biyopsi
veya dilatasyon küretaja gidce¤ine veya hangilerinde
ilac›n de¤ifltirilece¤ine veya takip yap›laca¤›na karar ermede
ultrason çok önemli bir role sahiptir.
Bölüm 34 Endometrial Hastal›klar›n Transvaginal Sonografisi
ENDOMETR‹AL HASTALIKLARIN
TRANSVAG‹NAL SONOGRAF‹S‹
Arthur C. Fleischer
Çeviri: Dr. Samet Topuz, Dr. Serhat fien
961
Endometrium kanseri over kanserinden daha s›k görülmesine
karfl›n mortalitesi daha azd›r. Bu çok aç›k olarak endometium
kanserinin erken bulgular›ndan birisi olan vaginal
kanaman›n varl›¤› ile iliflkilidir. Bunun yan›nda endometrium
kanseri tan› an›nda ço¤unlukla uterus ile s›n›rl›d›r, oysa
over kanserli hastalar›n üçte ikisi tan› aflamas›nda ileri evrede
bulunurlar (Bölüm 35’te over ve endometrium kanseri erken
tan›s›na bak›n›z).
Premenapozal kad›nlar peri veya postmenapozal ça¤daki
kad›nlarla k›yasland›¤›nda uterin kanamalar›n sebeplerinin
ayr›m› kavramsal olarak önemlidir. Do¤urgan ça¤daki bir kad›nda
kanamalar genellikle anovulatuar sikluslara ba¤l›d›r.
Bu da tipik olarak yetersiz korpus luteum fonksiyonu ve endometriuma
zay›f progesteron deste¤i ile iliflkilidir. Fibroidler
de bu yafl grubunda oldukça s›k görülen bir di¤er sebeptir.
Fibroidlerin endometrium yüzeyini soyarak afl›r› kanamaya
neden oldu¤u düflünülmektedir. Postmenapozal kad›nda
kanama atrofi, hiperplazi, polipler, kanser, fibroidleri
kapsayan çeflitli bozukluklara ba¤l› oluflabilir. Atrofi kanaman›n
en s›k nedeni olup endometriumun afl›r› incelmesine
ba¤l› k›r›lgan ve hassas hale gelmesiyle kanama oluflur. Poliplerin
SHG ile veya SHG’siz olarak TVS ile taramas› histeroskopik
polipektomi yolunu açarak kanamay› tedavi eder. Aksine
SHG’ de diffüz kal›nlaflm›fl endometrium görüldü¤ünde
endometriyal biyopsi yeterlidir.
HRT alan kad›nlar›n yaklafl›k %30 kadar›nda tedavinin
ilk birkaç ay›nda kanama gözlenir. Siklik HRT kullanan baz›
kad›nlarda oluflan yalanc› siklusta 12. ile 14. günler civar›
progesteron seviyelerinin azalmas›na ba¤l› kanama görülmesi
hiç de seyrek de¤ildir. Bu günler haricinde oluflan kanamalar
endometriyal patolojiye ba¤l› olabilir. TVS bu hastalarda
endometriumda kal›nl›k art›fl› veya anormal görünüm aç›s›ndan
de¤erlendirmeye yard›mc› olabilir.
Tamoksifen kullanan kad›nlarda hiperplazi ve kanser riskinde
art›fl olmas› nedeniyle TVS bu grup hastalarda da kullan›fll›d›r.
Öte yandan endometrium kal›nlaflmas› olan hastalar›n
hepsinde biyopsi pozitif gelmez. Bu durum örnekleme
hatas›ndan veya kistik atrofiye ba¤l› endometriumun multipl
ara yüz üretmesi sonucu endometrium çizgisinin kal›n olarak
tariflenebilmesinden kaynaklan›r. Ek olarak tamoksifen maruziyeti
adenomyozis reaktivasyonu olarak düflünülen iç mometrium
tabakas›nda noktasal kistik alanlar›n oluflumuna
neden olur. 3