20.06.2013 Views

fetal ‹skelet anomal‹ler‹ - UniFlip.com

fetal ‹skelet anomal‹ler‹ - UniFlip.com

fetal ‹skelet anomal‹ler‹ - UniFlip.com

SHOW MORE
SHOW LESS

Create successful ePaper yourself

Turn your PDF publications into a flip-book with our unique Google optimized e-Paper software.

734 K›s›m 3 R‹SK DE⁄ERLEND‹RMES‹ VE TERAP‹<br />

Tablo 25-1<br />

AMN‹YOSENTEZ<br />

END‹KASYONLARI<br />

Amaç Endikasyon<br />

Geç ilk trimester ve Sitogenetik tan›<br />

ikinci trimester tan› Nöral tüp defektleri tan›s›<br />

Metabolik hastal›k tan›s›<br />

Geç ikinci trimester ve ‹zoimmünizasyonun ciddiyetini belirleme<br />

üçüncü trimester tan› isoimmunization<br />

Fetal akci¤er matürasyonunu de¤erlendirme<br />

‹ntraamniyotik enfeksiyon tan›s›<br />

Membran rüptürü tan›s›n›n konfirmasyonu<br />

Teröpöfik Polihidramiyön drene edilmesi<br />

Fetal anomalilerin medikal tedavisi<br />

y› almaktad›r. ‹ntrauterin enfeksiyon tan›s›nda amniyotik s›v›<br />

analizi son on y›lda giderek daha fazla önem kazanm›flt›r ve<br />

bu bölümde tart›fl›lacakt›r. Amniyosentezin endikasyonundan<br />

ba¤›ms›z olarak bütün hastalara ifllem Öncesi amniyosentezin<br />

amac›, ifllemin nas›l uygulanaca¤› ve olas› komplikasyonlar<br />

hakk›nda bilgi verilmelidir ayr›ca öncesinde bilgilendirilmifl<br />

onam formu imzalanmal›d›r.<br />

PROSEDÜRÜN TEKN‹K YÖNLER‹<br />

Amniyosentez öncesi <strong>fetal</strong> viabiliteyi, gestasyonel yafl›, plasenta<br />

yerleflimini, amniyos mayi yeterlili¤ini, fetüs say›s›n› ve<br />

ifllemi etkileyebilecek anomali varl›¤›n› tespit etmek amaçl›<br />

ultrason muayenesi flartt›r.<br />

Gestasyonel Yafl<br />

Genetik amniyosentez genelde 15. gebelik haftas›ndan sonra<br />

(en s›k 16-18 hafta aras›) uygulanmaktad›r. Amniyosentezin<br />

ultrason rehberli¤inde yap›lmas›ndan önce; 15. Gebelik<br />

haftas› ve daha öncesinde yap›lan amniyosentezde amniyotik<br />

s›v› elde etmekte daha düflük baflar› sergilenmekteydi.<br />

Geç ikinci trimester amniyosentezle iliflkilendirilen olas›<br />

maternal riskler, ultrasonda izlenen ve <strong>fetal</strong> hareketlerin<br />

hissedildi¤i dönemde gebelik terminasyonun annede yarataca¤›<br />

psikolojik travma daha erken prenatal tan› için alternatif<br />

prosedürler aramaya yol açm›flt›r. Bunlar s›ras›yla koryon<br />

villüs örneklemesi (CVS) ve erken amniyosentezdir. 13-<br />

35 Erken amniyosentez bu bölümde tart›fl›lacakt›r. CVS için<br />

24. bölüme bak›n›z.<br />

‹¤ne Seçimi<br />

Amniyosentez normal bir spinal i¤ne ile uygulanmaktad›r.<br />

Genelde 20-22 gauge bir i¤ne kullan›lmaktad›r. Daha büyük<br />

i¤neler artm›fl <strong>fetal</strong> kay›p ile iliflkilendirilmifllerdir. 13,15 Daha<br />

küçük i¤neler ise hem ifllem süresini uzatmakta hem de intrauterin<br />

operatif prosedür gerekti¤inde manipülasyonu<br />

zorlaflt›rmaktad›r. Spinal i¤nenin standart uzunlu¤u 8.89<br />

cm’dir (Sap› hariç olmak üzere). Obez hastalar için daha<br />

uzun i¤neler gerekmektedir. Ticari olarak kullan›lmakta<br />

olan i¤neler sonografik olarak görünebilir niteliktedir. ‹¤nenin<br />

afl›nd›r›lmas›yla akustik vizualizasyon artt›rabilir ve teflon<br />

kaplamayla sürtünme azalt›labilir. Kenarlara eklenmifl<br />

ekstra delikli i¤neler de mevcuttur. Bunlar oligohidramniyos<br />

gibi baz› durumlarda avantajl› olabilmektedir. ‹n vitro çal›flmalarda<br />

yan delikleri olan 22 gaugeluk i¤nelerle ak›m h›z›n›n<br />

iki kat›na ç›kt›¤› gösterilmifl olsa da i¤ne seçimi yeterli<br />

klinik çal›flmalar mevcut olana kadar operatörün seçimine<br />

ba¤l›d›r.<br />

Ultrason<br />

Ultrason amniyosentezin ayr›lmaz bir parças› olmufltur.<br />

“Ultrason rehberli¤inde amniyosentez” terimi amniyosentez<br />

i¤nesinin girifli için uygun lokalizasyonun belirlenmesinin<br />

ard›ndan amniyotik kaviteye körlemesine i¤ne giriflini<br />

ifade etmektedir. “Ultrasonla monitörize amniyosentez”<br />

ise fetüsün hareketlerini gözeterek; i¤ne giriflinden itibaren<br />

ultrasonun devaml› kullan›lmas›n› ifade etmektedir. 36 Ultrasonun<br />

ifllem boyunca devaml› kullan›lmas› yöntemiyle;<br />

mayi elde edebilmek için çok say›da i¤ne girifli kanl› mayi<br />

elde edilmesi ve mayi elde edilememesinin azald›¤› gösterilmifltir.<br />

36 Ultrasonun sürekli kullan›lmas› operatörün<br />

karfl›labilece¤i uterin kontraksiyonlar veya membranlar›n<br />

çad›rlaflmas› gibi çeflitli zorluklarla mücadele edebilmesini<br />

kolaylaflt›r›r. Bu yöntem ayr›ca hastan›n ifllemi anlamas›n›,<br />

ifllemin yararl›¤›n› kavrayabilmesini kolaylaflt›r›r.<br />

Operatif Yöntem<br />

fiekil 25-1’de amniyosentez uygulamas› için gerekli araçlar<br />

sergilenmektedir. Ultrason muayenesinin ard›ndan genifl<br />

bir alan asepsi uygulanarak örtülmelidir (fiekil 25-2). Amniyosentez<br />

için çeflitli teknikler uygulanmaktad›r. Bizim<br />

kurumumuzda halen uygulamakta oldu¤umuz yöntemi tarif<br />

edece¤iz. 36,37 Cilde steril su bazl› bir jel uygulan›r. Ultrason<br />

probuna nonsteril bir jel uyguland›ktan sonra proba<br />

steril eldiven veya steril bir k›l›f geçirilir (fiekil 25-4 ve 25-<br />

5). ‹¤ne girifli için umblikustan ve myomlardan uzak bir<br />

alan seçilir. Girifl yeri seçildikten sonra ultrason probunun<br />

alt›na bir parmak yerlefltirilir. Parma¤›n cilt yüzeyinden ayr›lmas›yla<br />

ultrasonda bir gölgelenme oluflur ve bu gölgelenme<br />

i¤nenin geçifl güzergah› hakk›nda yard›mc› olur. Direk<br />

sonografik görüntülemeyle i¤ne ultrason probunu hemen<br />

yan›ndan ilerletilir. ‹¤nenin ucu ultrasonda hiperekojen<br />

olarak izlenir ve ifllem boyunca sürekli monitörize edilir<br />

(fiekil 25-7). ‹¤nenin stilesi ç›kar›l›r ve amniyotik s›v›y›<br />

aspire etmek için bir enjektör yerlefltirilir (fiekil 25-8) Alternatif<br />

olarak i¤nenin cildin üzerinde kalan di¤er ucuna

Hooray! Your file is uploaded and ready to be published.

Saved successfully!

Ooh no, something went wrong!