fetal ‹skelet anomal‹ler‹ - UniFlip.com
fetal ‹skelet anomal‹ler‹ - UniFlip.com
fetal ‹skelet anomal‹ler‹ - UniFlip.com
Create successful ePaper yourself
Turn your PDF publications into a flip-book with our unique Google optimized e-Paper software.
734 K›s›m 3 R‹SK DE⁄ERLEND‹RMES‹ VE TERAP‹<br />
Tablo 25-1<br />
AMN‹YOSENTEZ<br />
END‹KASYONLARI<br />
Amaç Endikasyon<br />
Geç ilk trimester ve Sitogenetik tan›<br />
ikinci trimester tan› Nöral tüp defektleri tan›s›<br />
Metabolik hastal›k tan›s›<br />
Geç ikinci trimester ve ‹zoimmünizasyonun ciddiyetini belirleme<br />
üçüncü trimester tan› isoimmunization<br />
Fetal akci¤er matürasyonunu de¤erlendirme<br />
‹ntraamniyotik enfeksiyon tan›s›<br />
Membran rüptürü tan›s›n›n konfirmasyonu<br />
Teröpöfik Polihidramiyön drene edilmesi<br />
Fetal anomalilerin medikal tedavisi<br />
y› almaktad›r. ‹ntrauterin enfeksiyon tan›s›nda amniyotik s›v›<br />
analizi son on y›lda giderek daha fazla önem kazanm›flt›r ve<br />
bu bölümde tart›fl›lacakt›r. Amniyosentezin endikasyonundan<br />
ba¤›ms›z olarak bütün hastalara ifllem Öncesi amniyosentezin<br />
amac›, ifllemin nas›l uygulanaca¤› ve olas› komplikasyonlar<br />
hakk›nda bilgi verilmelidir ayr›ca öncesinde bilgilendirilmifl<br />
onam formu imzalanmal›d›r.<br />
PROSEDÜRÜN TEKN‹K YÖNLER‹<br />
Amniyosentez öncesi <strong>fetal</strong> viabiliteyi, gestasyonel yafl›, plasenta<br />
yerleflimini, amniyos mayi yeterlili¤ini, fetüs say›s›n› ve<br />
ifllemi etkileyebilecek anomali varl›¤›n› tespit etmek amaçl›<br />
ultrason muayenesi flartt›r.<br />
Gestasyonel Yafl<br />
Genetik amniyosentez genelde 15. gebelik haftas›ndan sonra<br />
(en s›k 16-18 hafta aras›) uygulanmaktad›r. Amniyosentezin<br />
ultrason rehberli¤inde yap›lmas›ndan önce; 15. Gebelik<br />
haftas› ve daha öncesinde yap›lan amniyosentezde amniyotik<br />
s›v› elde etmekte daha düflük baflar› sergilenmekteydi.<br />
Geç ikinci trimester amniyosentezle iliflkilendirilen olas›<br />
maternal riskler, ultrasonda izlenen ve <strong>fetal</strong> hareketlerin<br />
hissedildi¤i dönemde gebelik terminasyonun annede yarataca¤›<br />
psikolojik travma daha erken prenatal tan› için alternatif<br />
prosedürler aramaya yol açm›flt›r. Bunlar s›ras›yla koryon<br />
villüs örneklemesi (CVS) ve erken amniyosentezdir. 13-<br />
35 Erken amniyosentez bu bölümde tart›fl›lacakt›r. CVS için<br />
24. bölüme bak›n›z.<br />
‹¤ne Seçimi<br />
Amniyosentez normal bir spinal i¤ne ile uygulanmaktad›r.<br />
Genelde 20-22 gauge bir i¤ne kullan›lmaktad›r. Daha büyük<br />
i¤neler artm›fl <strong>fetal</strong> kay›p ile iliflkilendirilmifllerdir. 13,15 Daha<br />
küçük i¤neler ise hem ifllem süresini uzatmakta hem de intrauterin<br />
operatif prosedür gerekti¤inde manipülasyonu<br />
zorlaflt›rmaktad›r. Spinal i¤nenin standart uzunlu¤u 8.89<br />
cm’dir (Sap› hariç olmak üzere). Obez hastalar için daha<br />
uzun i¤neler gerekmektedir. Ticari olarak kullan›lmakta<br />
olan i¤neler sonografik olarak görünebilir niteliktedir. ‹¤nenin<br />
afl›nd›r›lmas›yla akustik vizualizasyon artt›rabilir ve teflon<br />
kaplamayla sürtünme azalt›labilir. Kenarlara eklenmifl<br />
ekstra delikli i¤neler de mevcuttur. Bunlar oligohidramniyos<br />
gibi baz› durumlarda avantajl› olabilmektedir. ‹n vitro çal›flmalarda<br />
yan delikleri olan 22 gaugeluk i¤nelerle ak›m h›z›n›n<br />
iki kat›na ç›kt›¤› gösterilmifl olsa da i¤ne seçimi yeterli<br />
klinik çal›flmalar mevcut olana kadar operatörün seçimine<br />
ba¤l›d›r.<br />
Ultrason<br />
Ultrason amniyosentezin ayr›lmaz bir parças› olmufltur.<br />
“Ultrason rehberli¤inde amniyosentez” terimi amniyosentez<br />
i¤nesinin girifli için uygun lokalizasyonun belirlenmesinin<br />
ard›ndan amniyotik kaviteye körlemesine i¤ne giriflini<br />
ifade etmektedir. “Ultrasonla monitörize amniyosentez”<br />
ise fetüsün hareketlerini gözeterek; i¤ne giriflinden itibaren<br />
ultrasonun devaml› kullan›lmas›n› ifade etmektedir. 36 Ultrasonun<br />
ifllem boyunca devaml› kullan›lmas› yöntemiyle;<br />
mayi elde edebilmek için çok say›da i¤ne girifli kanl› mayi<br />
elde edilmesi ve mayi elde edilememesinin azald›¤› gösterilmifltir.<br />
36 Ultrasonun sürekli kullan›lmas› operatörün<br />
karfl›labilece¤i uterin kontraksiyonlar veya membranlar›n<br />
çad›rlaflmas› gibi çeflitli zorluklarla mücadele edebilmesini<br />
kolaylaflt›r›r. Bu yöntem ayr›ca hastan›n ifllemi anlamas›n›,<br />
ifllemin yararl›¤›n› kavrayabilmesini kolaylaflt›r›r.<br />
Operatif Yöntem<br />
fiekil 25-1’de amniyosentez uygulamas› için gerekli araçlar<br />
sergilenmektedir. Ultrason muayenesinin ard›ndan genifl<br />
bir alan asepsi uygulanarak örtülmelidir (fiekil 25-2). Amniyosentez<br />
için çeflitli teknikler uygulanmaktad›r. Bizim<br />
kurumumuzda halen uygulamakta oldu¤umuz yöntemi tarif<br />
edece¤iz. 36,37 Cilde steril su bazl› bir jel uygulan›r. Ultrason<br />
probuna nonsteril bir jel uyguland›ktan sonra proba<br />
steril eldiven veya steril bir k›l›f geçirilir (fiekil 25-4 ve 25-<br />
5). ‹¤ne girifli için umblikustan ve myomlardan uzak bir<br />
alan seçilir. Girifl yeri seçildikten sonra ultrason probunun<br />
alt›na bir parmak yerlefltirilir. Parma¤›n cilt yüzeyinden ayr›lmas›yla<br />
ultrasonda bir gölgelenme oluflur ve bu gölgelenme<br />
i¤nenin geçifl güzergah› hakk›nda yard›mc› olur. Direk<br />
sonografik görüntülemeyle i¤ne ultrason probunu hemen<br />
yan›ndan ilerletilir. ‹¤nenin ucu ultrasonda hiperekojen<br />
olarak izlenir ve ifllem boyunca sürekli monitörize edilir<br />
(fiekil 25-7). ‹¤nenin stilesi ç›kar›l›r ve amniyotik s›v›y›<br />
aspire etmek için bir enjektör yerlefltirilir (fiekil 25-8) Alternatif<br />
olarak i¤nenin cildin üzerinde kalan di¤er ucuna