fetal ‹skelet anomal‹ler‹ - UniFlip.com

Bölüm 39 Transvajinal, Transperineal ve Transrektal Sonografi ile Yap›lan ‹fllemler
Bölüm 39
Tan›mlar
TRANSVAJ‹NAL, TRANSPER‹NEAL
VE TRANSREKTAL SONOGRAF‹ ‹LE
YAPILAN ‹fiLEMLER
1. Kompleks yumurtal›k kistleri: Basit morfoloji d›fl› yap›ya
sahip olan her türlü kist.
2. Ektopik gebelik: Normal endometriyal yer d›fl›nda oluflan
her türlü gebelik.
3. Ekstraembriyonik kolum: Koriyon içinde olmas›na ra¤men
amniyotik boflluk aras›nda olan erken gebeli¤in
bir k›sm›.
4. Multi-fetal gebelik redüksiyonu: Herhangi bir gebelikte,
fetüs say›s›n› daha az ve istenen bir say›ya indirme
prosedürü.
5. Peritoneal inklüzyon kisti: Genelde genifl, multi-lokülasyonlu
s›v› ve pelvik yap›fl›kl›k koleksiyonu.
6. Basit yumurtal›k kistleri: Anekoik, ince, düzgün duvarl›,
septasyonsuz ve duvar düzensizlikleri olmayan yumurtal›k
kistleri.
G‹R‹fi
Vajinal ultrasonografi tekni¤i ve ekipman›ndaki güncel geliflimler
sayesinde vajinal ultrason rehberli¤indeki i¤nesel ifllemler,
bir çok olguda abdominal yoldan geçmiflten beri
uygulanan giriflimlerin yerini alm›flt›r. Muhakkak ki, amniyosentez
gibi ifllemler her zaman abdominal yoldan uygulanacakt›r.
Fakat özellikle in vitro fertilizasyon ve insan
yumurtas› toplanmas›ndaki gibi yard›mla üreme tekniklerindeki
belirgin de¤ifliklikler, vajinal ultrason rehberli¤indeki
teknikler için flartlar›n olgunlaflmas›n› sa¤lam›flt›r. Günümüzde
halen uygulanmakta olan yada üzerinde deneysel olarak
çal›fl›lmakta olan vajinal ultrason rehberli¤indeki çeflitli
i¤nesel ifllemleri ve bugüne kadar kazan›lm›fl olan deneyimi
tan›mlamak bu bölümün amac›n› oluflturmaktad›r.
GENEL KAVRAMLAR
1974’de Smith ve Bartrum’un1 bat›n içi absenin perkutan yol
ile aspirasyonunu, Gerzof ve arkadafllar›n›n ise ultrasonografi
eflli¤inde abdominal kateter yerlefltirerek pürülan koleksiyon
drenaj›n› 2,3 gerçeklefltirmesinden beri ultrasonografi
eflli¤inde yap›lan ifllemler hem diagnostik, hem terapötik
amaçlarla kullan›lmaktad›r. Bu ifllemlerin klasik cerrahi anla-
Jodi P. Lerner ● Ana Monteagudo
● Ilan E. Timor-Tritsch ● Arthur C. Fleischer
Çeviri: Dr. Ercan Bafltu, Dr. Cemil Akgül
1063
y›fla olan üstünlükleri: teknik olarak uygulaman›n kolay olmas›,
kullan›lan i¤nenin do¤ru yere yerleflimi, çevre organlarda
nadiren yaralanma olmas›, tafl›nabilir olmas›, ucuz olmas›,
bunlar›n hepsine ilave olarak hastan›n memnuniyeti ve rahat›
fleklinde s›ralanabilir. Nadir olmakla beraber olas› riskleri:
kanama, enfeksiyon, baflka organlar›n delinmesi ve ço¤ul gebelik
redüksiyonundaki düflük geliflmesi halidir.
Delme ifllemi, ‘ultrason’ ekran›ndaki sadece iki boyutlu
görüntüde de¤il, üç boyutta gerçekleflir. Bu üçüncü boyut, sesin
özelliklerinden dolay› probun fokal kaplama alan›nda en
incedir ve transduser kristalinin frekans› ile ters orant›l›d›r.
Bu kavram dilim kal›nl›k artefakt› olarak adland›r›l›r ve
operatörün görüntüye ait üçüncü boyutu dikkate almas› gerekti¤i
anlam›na gelir: Bazen i¤nesel giriflimler s›ras›nda i¤nenin
ucu hedeflenmifl yap›n›n içinde görülürken, gerçekte
görüntülenen yap›n›n önünde yada arkas›ndad›r.
TEMEL B‹LG‹LER
Delme ifllemi abdominal yoldan yap›laca¤› zaman i¤ne rehberi
kullan›m› yada serbest el tekni¤i olmak üzere iki teknikten
biri kullan›l›r. ‹¤ne bir vücut bölümüne yönlendirilecek
ise, operatör s›kl›k ile transabdominal i¤ne rehberi kullan›r.
‹¤ne tutuluflunda ve onu görüntü alan›nda tutmada sa¤lad›¤›
kolayl›kla, serbest el tekni¤i giderek artan tecrübe ile baflar›l›
bir biçimde kullan›lmaktad›r. Bununla beraber bu tekni¤e ait
bir s›n›rlama vard›r ki, nadiren i¤nenin ucun haricindeki görüntüsü
i¤nenin transvers kesitidir ve i¤ne ucunun o anda ki
yeri operatör taraf›ndan bilinmeyebilir. Delme ifllemi abdominal
yoldan yap›l›yorsa i¤ne ucunu bulmak üzerek tarama
sahas›nda h›zla yeniden uyum göstermek gerekebilir.
Delme ifllemi transvajinal yoldan yap›l›yor ise, prob ve i¤nenin
k›s›tl› mobilitesi serbest el tekni¤ini s›k›c› hale getirir.
Prob eksenine tutturulmufl sabit bir i¤ne rehberi görüntü alan›ndaki
i¤nenin tüm uzunlu¤unca daha kolay görüntülenmesini
ve do¤ru i¤ne yerleflimininin daha iyi kontrolünü
sa¤lar. Yeni gelifltirilen otomatik yayl› delici alet (Labotect,
Götingen, Germany) laboratuvar›m›zda i¤ne rehberi kullan›m›
ve manuel inersiyon tekniklerinin yerini alm›flt›r (fiekil
39-1). Bu alet vajinal probun eksenine sabitlenerek, güvenlik