20.06.2013 Views

fetal ‹skelet anomal‹ler‹ - UniFlip.com

fetal ‹skelet anomal‹ler‹ - UniFlip.com

fetal ‹skelet anomal‹ler‹ - UniFlip.com

SHOW MORE
SHOW LESS

You also want an ePaper? Increase the reach of your titles

YUMPU automatically turns print PDFs into web optimized ePapers that Google loves.

ektopik gebelik düflünülmelidir, çünkü bazen d›fl gebelik rüptürü<br />

ile iliflkili ciddi bir komplikasyon olan yo¤un intraperitoneal<br />

bir kanama olabilir. 16 1990’l› y›llardaki ektopik gebelik<br />

ve 1930’lu y›llardaki pulmoner tüberküloz aras›nda bir k›yaslama<br />

yap›labilir; yani tan›mlamadaki klinik semptomlar tip<br />

ve fliddet aç›s›ndan çok büyük farkl›l›k gösterir. 1 Nitekim, klinisyenler<br />

art›k “ektopik gebelik de¤erlendirmesini” alt kar›n<br />

a¤r›s› ile baflvuran do¤urganl›k yafl›ndaki herhangi bir kad›n<br />

için veya intrauterin bir gebelik teyit edilene kadar düflünmektedirler.<br />

D›fl gebeli¤in en s›k görülen baflvuru semptomlar› hafifintermitan<br />

veya devaml›-fliddetli olabilen pelvik a¤r› ve anormal<br />

vajinal kanamad›r. 17 D›fl gebeliklerdeki klinik semptomlar<br />

ve rutin laborotuvar bulgular› tek bafl›na tan› için yeterli<br />

olmamaktad›r. Anormal vaginal kanama hemen hemen bu<br />

tarz gebelikteki kad›nlar›n dörtte üçünde görülebilir ve düflük<br />

tehdidi veya spontan düflük gibi birinci trimesterin kanamalar›yla<br />

kar›flt›r›labilir. Ancak, d›fl gebelik ile uyuflmayan<br />

kanama veya menstrual geçmifli bulunmamaktad›r. ‹statistiksel<br />

olarak, vaginal kanamalar ektopik gebelik yerine daha çok<br />

birinci trimester bulgular›yla ba¤lant›l›d›r (örne¤in; spontan<br />

tehdit edici düflük, servikal polip veya enfeksiyon). 18 Difüz<br />

abdominal a¤r› görülmesinin yan› s›ra, serbest intraperitoneal<br />

kanamadan ötürü peritoneal irritasyon kaynakl› rebaund<br />

hassasiyet de mevcut olabilir.<br />

Adneksiyal bir kitlenin varl›¤› ektopik gebeli¤in tan›s› için<br />

spesifik de¤ildir, gebe hastada olan korpus luteum kisti gibi<br />

adneksiyel kitleler s›kl›kla gebeli¤in bafl›nda görülebilmektedir.<br />

Palpabl adneksiyal kitle, tüm vakalar›n üçte birinden daha<br />

az›nda görülmüfltür ve gebeli¤in rüptüre olup olmad›¤›n›<br />

göstermez. 19 Her ne kadar yayg›n olmasa da, palpabl adneksiyal<br />

kitlenin varl›¤› (uterin fundusdan ve her iki overden ayr›<br />

olmas›), d›fl gebeli¤i yüksek oranda düflündürür.<br />

Acil durumlarda kuldosentez (arka cul-de-sac’dan s›v›n›n<br />

transvajinal aspirasyonu); rüptüre d›fl gebelik flüphesi olan<br />

hastalar›n de¤erlendirilmesinde bir alternatif olmaktad›r. P›ht›laflmam›fl<br />

kan›n aspirasyonu, hemoperitoneumun mevcut<br />

oldu¤unu gösterir. Ancak bu bulgular tek bafl›na d›fl gebeli¤in<br />

tan›s›nda yeterli de¤ildir ve hemorajik korpus luteum, komplet<br />

ya da inkomplet abortus, ovulasyon ya da kuldosentez neticesinde<br />

oluflmufl olabilir. Deneyimlerimize göre bu prosedürlerin<br />

uyguland›¤› ektopik gebeli¤e sahip hastalar›n<br />

%70’inde pozitif tap mevcut olmas› hastaneye baflvurmalar›ndaki<br />

en temel sebeptir. 20 Yinede bu hastalar›n %56’s›nda tüpler<br />

rüptüre olmufltur; intak tubal gebelik tüpün fimbrial<br />

ucundan kanama yoluyla birkaç litre hemoperitoneum üretebilir.<br />

Negatif bir kuldosentez genellikle tubal rüptürü d›fllar.<br />

Yak›n zamanda yay›mlanan bir çal›flmaya göre; hemoperitoneumun<br />

sonografik bulgular› d›fl gebeli¤i kuldosenteze<br />

göre daha iyi tespit edebilmektedir. Otörler d›fl gebeli¤in de-<br />

¤erlendirilmesi esnas›nda TVS uygulanamad›¤› ola¤and›fl›<br />

durumlar haricinde kuldosentezin aktif rolü olmamas› gerekti¤i<br />

sonucuna varm›fllard›r. 21<br />

D›fl gebeli¤in klinik seyri, implante oldu¤u bölgeye ba¤l›d›r.<br />

22 Tüpün ampullas› ektopik implantasyonun en yayg›n<br />

Bölüm 4 Ektopik Gebeli¤in Transvajinal Sonografisi<br />

oldu¤u bölgedir. Di¤er bölgelerde ise d›fl gebelik tüpün duvar›n›<br />

rüptüre edinceye kadar yay›labilmektedir. Tüpün fimbria<br />

ucundan peritoneal kaviteye do¤ru kese içeri¤i çekilmifl halde<br />

tam veya k›smi tubal abort görülebilir. E¤er tüpün fimbrial<br />

ucu t›kanm›flsa, hematosalpenks ile sonuçlan›r. Tüpün dar<br />

istmik bölümünde oluflan d›fl gebelikler genellikle tüpün çap›n›n<br />

küçük olmas›ndan ötürü d›fla do¤ru fliflme yapt›¤›ndan<br />

gebeli¤in erken safhas›nda rüptüre olur.<br />

Tüpün interstisyel bölümünde d›fl gebelik oluflmas› yayg›n<br />

de¤ildir (ektopik gebeliklerin 3%-4%’ü), fakat en ciddi<br />

potansiyel komplikasyonlara sahiptir. Majör uterin damarlara<br />

yak›n olan uterusun kasl› bölgesindeki lokalizasyondan<br />

ötürü gebelik 3-4 ayl›k gestasyona kadar devam edebilmektedir.<br />

Bunun sonucu uterin arter ve venlerde çok ciddi kanamayla<br />

sonuçlanabilir.<br />

Cul-de-sac’taki hematom formasyonu ile sonuçlanan<br />

kronik d›fl gebelikler oluflabilir. 23 Bu tip hastalarda genellikle<br />

tekrarlay›c› ve intermitant düflük atefl ile birlikte palpabl solid<br />

bir kitle mevcuttur. Fizik muayenede genellikle orta hatta belirmifl<br />

sert pelvik bir kitle mevcuttur ve uterustan ay›rt etmek<br />

zordur. Cul-de-sac’taki kan›n p›ht›laflm›fl olmas›ndan ötürü<br />

kuldosentez negatif olabilir. Çok nadir vakalarda konsepsiyona<br />

ba¤l› embriyo ve bileflenleri hücre içi s›v› kayb› ile litopedyon<br />

gebeli¤e yol açar.<br />

‹mplantasyonun nadiren gerçekleflti¤i di¤er bölgeler; intraabdominal,<br />

ovaryan, servikal ve ekstraperitonealdir. Gerçek<br />

ve ileri düzeydeki abdominal d›fl gebelikleri normal intrauterin<br />

gebeliklerden ay›rt etmek zor olabildi¤inden uterusun<br />

amniyotik keseden ve içeri¤inden ayr› olarak ele al›nmas› gerekmektedir.<br />

24 Abdominal gebeliklerin baz›lar›; abort olan fetusun<br />

tüpün fimbrial ucundan geçerek mezenter veya omentuma<br />

tekrar implante olmas›yla oluflur. 24 Bu gebelikler semptomsuz<br />

olarak terme kadar devam edebilir ve do¤umun bafllang›c›nda<br />

zorluklar, büyüme sorunlar›, a¤r› veya do¤umun<br />

sonlanmas› görülebilir. Ekstraperitoneal d›fl gebelikler çok<br />

nadirdir ve muhtemelen broad ligament yapraklar› aras›nda<br />

kesenin patlamas›yla oluflan tubal rüptür sonucu geliflir.<br />

Rüptür, tüpün fimbrial ucu (peritoneum ile kaplanmam›fl)<br />

ile z›t tarafl› gevflek 2 kez katlanm›fl broad ligament bölgesi<br />

aras›nda olur. 24 Tubal içerikler, yumuflak dokuya ve mezosalpinkse<br />

boflalarak daha sonra o bölgede kalmaya devam ederler.<br />

HCG ÖLÇÜMÜ<br />

Erken d›fl gebelik flüphesi olan hastalar›n büyük ço¤unlu¤unu<br />

do¤ru bir flekilde de¤erlendirebilmek için, sonografik bulgular›n<br />

kantitatif serum gebelik testi sonucu ile korele edilmesi<br />

kesinlikle zorunludur. Buna ilave olarak sonografiyi yapan<br />

kiflinin kullan›lan ölçüm metodunu ve duyarl›l›¤›n› bilmesi<br />

önemlidir.<br />

‹drar insan koryonik gonadotropini (hCG) tespit eden<br />

enzimle ba¤dafl›k immuno ölçümler niceliksel de¤ildir ancak<br />

çok duyarl›d›r ve klinik ortam›nda rahatl›kla yap›labilir. Bu<br />

testler gebeli¤in varl›¤›n› veya yoklu¤unu tan›mlarken fayda-<br />

73

Hooray! Your file is uploaded and ready to be published.

Saved successfully!

Ooh no, something went wrong!