fetal ‹skelet anomal‹ler‹ - UniFlip.com
fetal ‹skelet anomal‹ler‹ - UniFlip.com
fetal ‹skelet anomal‹ler‹ - UniFlip.com
Create successful ePaper yourself
Turn your PDF publications into a flip-book with our unique Google optimized e-Paper software.
1064 K›s›m 5 J‹NEKOLOJ‹K ULTRASONOGRAF‹<br />
fiekil 39-1. Vajinal proba ba¤lanm›fl otomatik delme aleti. 1. ‹¤ne. 2. ‹¤ne<br />
yön gösterici. 3. Derinlik göstergeci. 4. Trigger. 5. Güvenlik dü¤mesi. Ufak<br />
resim: Santimetreli biyopsi rehberi.<br />
ve kesinlik sa¤layarak anestezi veya analjezi kullanmadan<br />
yüksek h›zl› serbestlefltirici mekanizmalar› ile a¤r›s›z ifllemleri<br />
gerçeklefltirmektedir. Bir yaz›l›m program›n›n sa¤lad›¤› kesik<br />
çizgili yönlendirme fonksiyonu ekranda görünerek<br />
biyopsiye rehberlik yapar. Bu rehber, yeterli penetrasyon için<br />
geçerli olan derinli¤i ölçer ve buna göre delici aletin derinli¤i<br />
ayarlan›r. Aletin üzerindeki tetik serbestlefltirildi¤inde (uygun<br />
olan i¤neler no: 16, 19 ve 21) i¤ne istenen alana tatbik<br />
edilmifl olur ve aspirasyon veya enjeksiyon ifllemi gerçeklefltirilebilir.<br />
Tarihsel olarak, bu teknik ilk kez yard›mla üreme<br />
teknikleri programlar›nda ovum toplanmas› için kullan›lm›flt›r<br />
(4), fakat her yeni folikül aspirasyonu için yeni bir iflleme<br />
ihtiyaç oldu¤undan dolay› k›sa zamanda terkedilmifltir.<br />
Transvajinal prob rehberli¤i ve kontrolünde i¤ne uygulan›fl›nda<br />
yüksek titizli¤in gösterildi¤i bölümümüzde, otomatik<br />
delici aletlerin kullan›m› elzem görülmektedir. 5-10 ‹¤nenin<br />
yüksek h›zla girmesinden dolay› a¤r›s›z olan bu teknikte<br />
anestezi ve analjezi kullan›lmaktad›r. ‹n vitro olarak i¤nenin<br />
uygulama güvenli¤i test edildi¤inde 1-2mm olarak bulunmufltur.<br />
‹¤nenin rölatif olarak daha yavafl ileri hareketinin<br />
hedefe do¤rudan penetre olmak yerine mobil organlar› itmesinden<br />
ötürü, manuel i¤ne uygulamas› daha az güvenilir ve<br />
potansiyel olarak daha a¤r›l›d›r. Manuel giriflimin uyguland›-<br />
¤› birçok olguda analjezi kimi zaman da lokal anestezi kullan›l›r.<br />
Bu ifllemde parenteral yol ile Meperidin (25 ile 50mg)<br />
ve Diazepam (5 ile 10mg) verilir. Delinecek olan alana yak›n<br />
vajinal mukozaya i¤ne rehberi yard›m›yla %1’lik lidocaine<br />
lokal olarak 2-3 ml enjekte edilir.<br />
TEKN‹K<br />
Burada yayg›n delme ifllemlerinin ço¤unda kullan›lan teknik<br />
hakk›nda genel bilgi verilmifltir. Ancak birçok ifllem farkl›<br />
protokoller gerektirmektedir. Bunlar›n hepsi ayr› ayr› tart›fl›lacakt›r.<br />
Delme ifllemi, s›kl›kla probun eksenine tutturulmufl i¤ne<br />
rehberi ile 5.0-7.5 Mhz’lik vajinal probun rehberli¤inde yap›l›r.<br />
Birçok flirket tek kullan›ml›k i¤ne rehberlerini ve eklerini<br />
tavsiye etmektedir. Ancak, biz her kullan›mdan sonra otoklavda<br />
sterilize edilen çelik aletleri kullanmaktay›z. Yaz›l›m<br />
programlar›n›n gerçeklefltirdi¤i sabit ‘biyopsi rehberi’ çizgisi<br />
ultrason ekran›nda görünür ve i¤nenin derinli¤ini ölçmek<br />
için operatöre cm olarak bir ölçek verir (fiekil 39-1). ‹fllemin<br />
özelli¤ine ba¤l› olarak 14-21 numara aras›nda i¤neler kullan›l›r.<br />
‹fllemde uygun olan en ince i¤ne kullan›lmaktad›r. ‹yi bir<br />
görüntüleme için kullan›lan alette ‘zoom’ fonkisyonu bulunmal›d›r.<br />
Yak›n zamanda zor dilatasyon ve küretaj vakalar›nda, intrauterin<br />
araç yerlefltirildi¤inde ve servikal serklaj ifllemlerinde<br />
transrektal ve transperineal ultrasonografinin rehberli¤i<br />
yararl› bulunmufltur. Bu ifllemin temel tekni¤i ve uygulanmas›,<br />
delme ifllemleri detayl›ca anlat›ld›ktan sonra bu bölümün<br />
sonunda tart›fl›lacakt›r.<br />
Hastaya ifllemden önce bilgi verilmeli, hastan›n izni yaz›l›<br />
olarak al›nmal›d›r. Ço¤ul gebelik redüksiyonu, ektopik gebelik<br />
ponksiyonu gibi özel ifllemlerde özel olarak haz›rlanm›fl<br />
hasta izin formlar› kullan›l›r.<br />
Yap›lan ifllem, resim veya video ile kaydedilmelidir. ‹¤ne<br />
ç›kart›ld›ktan sonra muhtemel bir kanamay› saptamak amac›<br />
ile pelvik yap›lar ve Douglas 10 dakika veya gerekli bir süre ile<br />
izlenmelidir. Hasta 2-3 saat gözlemden sonra daha önce saptanamam›fl<br />
bir komplikasyonu yada bir kanamay› belirlemek<br />
amac› ile tekrar ultrasonografi ile de¤erlendirilmelidir. Yap›lan<br />
ifllemi anlatan ayr›nt›l› bir rapor yaz›larak ifllem bitirilmelidir.<br />
TRANVAJ‹NAL DELME ‹fiLEMLER‹<br />
En çok kullan›lan delme ifllemleri, endikasyonlar› ve özel uygulama<br />
alanlar› belirtilerek k›saca tan›mlanacakt›r.<br />
1. Yard›mc› üreme tekniklerinde transvajinal delme kateterizasyon<br />
ifllemi<br />
2. Over kisti ponksiyonu<br />
3. Ço¤ul gebelik redüksiyonu<br />
4. Ektopik gebelik tedavisi<br />
5. Pelvik (s›v›) içeri¤inin drenaj›<br />
6. Kuldosentez<br />
7. Kalosentez<br />
Yard›mc› Üreme Tekniklerinde Transvajinal<br />
Delme/Kateterizasyon ‹fllemleri<br />
Oosit Toplanmas›<br />
Rutin transabdominal ve transvesikal folikül aspirasyonundan<br />
sonra ilk transvajinal delme ifllemi oosit toplanmas› amac›yla<br />
olmufltur. Transvajinal oosit toplanmas› tüm dünyaca<br />
tercih edilen bir tekniktir. 11-14 Bu teknikte vajinal proba i¤ne<br />
rehberi tutturulmufltur ve ‘real time’ ultrason eflli¤inde i¤ne
Change language