Türkiye'de Yazılım Üreticilerinin Yetkinlik Düzeyi, Firmaların ve ...

kurdukları iş birliğinin düzeyi, ürün geliştirme yaklaşımlarına göre incelenmiştir. Sistem
isterlerinin oluşturulması aşamasında müşteriyle kurulan iletişimin ya da iş birliğinin düzeyi,
firmaların ürün geliştirme yaklaşımlarına göre bir farklılık göstermemektedir (ki-kare, p=0,405,
bkz. EK-5.4.2). Firmaların sistem isterlerini ya da ürün özelliklerini belirlerken, müşteriyle iş
birliği içinde olma durumları, ürün geliştirme yaklaşımlarından bağımsız olarak
değerlendirilmelidir. Öyle ki, örneklemde müşteri talebine göre ürün geliştirmeyen firmaların,
ürün geliştirme sürecinin başında, olası müşterilerle irtibata geçtikleri ve ürün özelliklerinin
genel çerçevesini oluşturdukları, görülmektedir. Diğer taraftan, müşteri talebine göre ürün
geliştiren bazı firmalar, sistem isterlerinin oluşturulması aşamasında, müşterileriyle iş birliği
yapmamaktadır.
Firmaların müşterilerle olan iş birliği, müşteri ilişkileri yönetimine verdikleri önem
çerçevesinde incelenmiştir. Buna göre firmaların sistem gereksinimlerinin oluşturulması
aşamasında müşterilerle iş birliği içinde olma durumları, müşteri ilişkileri yönetimini uygulama
düzeylerine göre bir farklılık göstermektedir (Ki-kare, p=0, bkz. EK-5.4.3). Sistem ya da ürün
gereksinimlerinin oluşturulması aşamasında etkin bir şekilde müşteriyle iş birliği içinde olan
firmaların %65’i bir şekilde müşteri ilişkileri yönetimi faaliyetlerini yürütmektedir.
Firmaların sistem isterlerinin oluşturulması aşamasında müşteriyle kurulan iş birliğinin
düzeyi, firmaların ürün geliştirme tecrübesiyle ilişkilidir. Firmalar ne kadar çok proje
yürütürlerse, bu konuda o kadar çok deneyim kazanırlar. Firmaların müşterileriyle kurdukları iş
birliğinin düzeyi ile toplam proje sayıları arasında anlamlı bir ilişki olduğu görülmüştür
(Kruskal Wallis, p=0,004, bkz. EK-5.4.4). Müşteriyle iş birliği içinde olmayan firmaların
ortalama proje sayısı 15 iken, müşteriyle etkin bir iş birliği sağlayan firmaların ortalama proje
sayısının 50 olduğu görülmektedir.
Tablo 76 Müşteriyle Yürütülen İşbirliğine Göre Toplam Proje Sayıları
Toplam Proje Sayısı
Ortalama
Ortanca
Müşteri ile iş birliği yapılmamakta 15 7
Müşteriyle
Yürütülen
İşbirliği
Evet, yapılmakta ama istendiği kadar etkin
değil
Etkin bir şekilde müşteriyle iş birliği
yapılmakta
37 10
50 13
6.4.2 Gereksinimlerin Kayıt Altına Alınması
Tanımlanan müşteri ya da sistem gereksinimlerinin kayıt altına alınması ve ürün geliştirme
yaşam döngüsü boyunca izlenmesi gerekir. Bir sistemin operasyonel, işlevsel ve tasarım
özellikleri değerlendirilerek o sistemin gereksinim altyapısı oluşturulur. Bir gereksinim
altyapısı; müşteri beklentilerini, proje ve organizasyon kısıtlarını, dış kısıtları, operasyonel
senaryoları, performans ölçümlerini, sistem sınırlarını, arayüzleri, yaşam döngüsü süreç
tanımlarını, işlevsel gereksinimleri, işlevlere ait performans ölçümlerini ve tasarım özelliklerini
[138, 270] içine alan bir ya da birden fazla dokümandan oluşur. Gereksinim yönetiminde,
gereksinimler kayıt altına alınır ve gelişmeler ya da değişiklikler tüm proje boyunca izlenir.
Gereksinimler yaşam döngüsü boyunca değişebilir. Bu nedenle, gereksinim yönetimi projenin
başından sonuna kadar devam eden bir süreçtir [35, 113].
Örneklemdeki bilişim firmalarına, müşteri ya da sistem gereksinimlerini kayıt altına alıp
almadıkları sorulmuş, firmaların %59’unun projelerinde sürekli olarak, %28’inin ise çoğunlukla
gereksinimleri kayıt altına aldıkları görülmüştür. Müşteri ya da sistem gereksinimlerini kayıt
altına almayan ya da nadiren yahut ara sıra alan firmaların yüzdesi ise, %13 olarak bulunmuştur
(bkz. EK-5.4.5).
107