Türkiye'de Yazılım Üreticilerinin Yetkinlik Düzeyi, Firmaların ve ...

sağlama gibi bir görevi de üstlenmesi gerekir. Ürün geliştiren firmalar iki önemli soruya yanıt
aramaktadır:
• Firmalarda yürütülen Ar-Ge faaliyetleri esnasında ortaya çıkan ürünler ticarî bir ürüne
nasıl dönüştürülür?
• Yenilikçi ürün geliştirme stratejilerine göre firmalar nasıl yapılandırılmalıdır?
Şekil 200 Yenilikçi Ürün Geliştirme Süreci ve Destekler
14.9.2 Firma Yapılanma Destekleri
Arrow’un (1962) yaparak öğrenme yaklaşımında, kazanılan deneyimler üretim hızını ve
ürün kalitesini arttırırken, üretim maliyetini de düşürmektedir. Kazanılan deneyimler, bir firmanın
dinamik kaynaklarıdır. Dinamik kaynaklar, ürün geliştiren bir firmanın verimliliğini ve ürün
kalitesini arttırarak, onu piyasada rekabet edebilir bir konuma getirir. Bir şirketin verimliliği,
ülkedeki toplam üretim seviyesi ile ilişkilidir [317]. Bu yaklaşıma göre, verimlilik artışını
sağlayan ve ürün kalitesini yükselten yönetim ve kalite anlayışlarının bilişim firmalarınca
benimsenmesi gerekir. Hükümetler, bazen verdikleri teşviklerle bazen kamu tedarik sürecindeki
yaptırımlarıyla bunu sağlamaya çalışır. Kalite belgesi alma sürecinde firmalar finansal
desteklerin yanı sıra bilgi ve yönlendirme desteğine de ihtiyaçlar duyar.
14.9.3 Eğitim Destekleri
Sektör firmalarının karşı karşıya geldiği insan kaynağı sıkıntısının firma verimliliğini
sağlamanın çok ötesinde bir etkisi vardır. Niteliksiz insan gücü, toplumun ya da bireylerin sahip
olduğu bilgi, beceri ve yetenekleri ifade eden ve ekonominin yenilikçilik kapasitesini belirleyen
beşeri sermaye üzerinde olumsuz bir etki oluşturur. Bilindiği üzere, yeni büyüme ya da içsel
büyüme modellerinde, ekonomik büyümenin ana kaynağı beşeri sermaye olarak görülmekte [158]
ve beşeri sermaye fiziksel sermaye gibi üretim faktörlerinden biri olarak kabul edilmektedir [187,
249, 158]. Ülkeler arasındaki yaşam standartlarının temel nedeni beşeri sermaye farklılıklarıdır.
Beşeri sermaye okullarda, araştırma kuruluşlarında, ürün ya da mal üretiminde ve ticarî ilişkiler
gibi birçok alanda önemli bir rol oynar [188]. Beşeri sermaye birikimi doğrudan öğrenme ve
“yaparak öğrenme” ile elde edilmektedir [158]. Eğitime yapılan yatırımlar [187, 158] ve Ar-
Ge’ye teşvikleri beşeri sermaye birikimlerini olumlu yönde etkilerken firmaların ve dolayısıyla
tüm ekonominin yeni teknoloji, ürün ya da süreç geliştirme kapasitesini de arttırmaktadır.
Yetişmiş insan gücü pek çok ülke için önemli bir sıkıntıdır. Hükümetler, insan gücü başta
olmak üzere yazılım sektörünün gelişmesi için gerekli olan tüm yetenekleri sağlamakla
yükümlüdür. Diğer taraftan, insan kaynağı problemi özel eğitim kurumlarıyla yapılan iş birliği ile
de çözülebilir. İrlanda bunun en güzel örneğidir. Ülke, yüksek öğrenim kurumların ve BİT
304