Türkiye'de Yazılım Üreticilerinin Yetkinlik Düzeyi, Firmaların ve ...

Sunuş
“Bilgiye dayalı ekonomi” ya da “bilginin yönlendirdiği ekonomi” yaklaşımlarında bilgi,
yeni ekonominin temel değişkeni olarak gösterilmektedir. Bu yaklaşımlarda bilginin yeni ürün
ve üretim yöntemlerine dönüştürülmesi esastır. Bilgi, araştırma ve geliştirme faaliyetlerinin bir
sonucu olarak yeni teknolojilere, ürünlere ve bilgiye dönüştürülür; piyasa değeri olabilecek bir
malın üretiminde kullanılır. Bilgi birikiminin yarattığı pozitif dışsallık ekonomik gelişmeyi
tetikler.
Günümüzde bilgi ve iletişim (bilişim) teknolojileri ekonomik dönüşümün itici gücü olarak
kabul edilmektedir. Bilişim teknolojileri, bilginin yeni ürün ve üretim yöntemlerine
dönüştürülmesinde kullanılır. Diğer taraftan, bilişim teknolojilerinin ekonomik büyüme
üzerindeki etkisi teknoloji geliştirmeyle sınırlı değildir. Yeni ekonomi modelinde bilişim
sektörü, sosyal ve ekonomik alanda gerekli olan değişim ve dönüşümlere pozitif yönde katkı
sağlayan önemli bir unsurdur. Sektör, sağladığı altyapılarla ya da teknolojilerle mevcut verileri
kurumların, organizasyonların ve toplumun kullanabileceği bilgilere dönüştürür. Sektör, fiziki
ve beşeri sermayede verimlilik artışına neden olarak, işletmelere değer yaratma yeteneği
kazandırarak ve yeni iş sahaları oluşturarak ekonomik büyümeyi etkiler.
Geçen yüzyılın ikinci çeyreğinde bilişim teknolojileriyle tanışan Türkiye, bu sektöre olan
ilgisini sürekli canlı tutmuştur. Ürün geliştirerek teknolojide yetkinlik kazanmayı amaçlamış, bu
amaç doğrultusunda belli sektörlerde büyük yatırımlara imza atmıştır. İnişli çıkışlı geçen bir 40
yılsonunda, sektörde özellikle yazılım alanında arzu edilen başarı yakalanamamıştır. Yazılım
alanında uluslararası düzeyde rekabet gücü kazanılması, teknolojik gelişmenin önünü açacak
stratejilerin benimsenmesiyle mümkün olabilir.
Bu çalışmanın ana amacı, Türkiye’de yazılım geliştiren firmaları örgütsel yapılanma,
finansal büyüklük, teknoloji geliştirme düzeyi, ürün geliştirme ve pazarlama yaklaşımları,
kurumsallaşma düzeyi, çalışan niteliği ve öğrenme yaklaşımları gibi pek çok alanda mercek
altına alarak sektörün genel durumunu ortaya koymaktır. Sektörün mevcut durumu ulusal
rekabet üstünlüğü yaklaşımıyla incelenmekte, firmaların ve dolayısıyla sektörün rekabet gücü
ortaya çıkartılmaktadır. Yine rekabet gücünü arttıran unsurlar dikkate alınarak firmaların ve
sektörün gelişimine yönelik yaklaşımlar üzerinde çalışılmaktadır. Bu çalışmanın diğer bir amacı
da firma ve sektör gelişimine yönelik yaklaşımları ve modelleri oluşturmaktır.
Bu amaçlar doğrultusunda yazılım geliştiren firmaların yaklaşık üçte biriyle görüşülmüş,
onlardan gelen bilgiler esas alınarak sektör analizleri yürütülmüştür. Bu kitap iki ciltten
oluşmaktadır. Birinci ciltte araştırma yöntemleri, veriler üzerinden firma ve sektör analizleri,
ülke karşılaştırmaları, bilişim sektörünün tarihçesi, analiz sonuçları üzerinden yürütülen mevcut
durum değerlendirmeleri, firmaların ve sektörün gelişimine yönelik önerilen yaklaşımlar
ayrıntılı bir şekilde anlatılmıştır. İkinci ciltte, birinci ciltte yürütülen analizler sonunda elde
edilen istatistiksel sonuçlar, araştırmada kullanılan veri yapıları, araştırma soruları ve çalışmaya
katılan firmaların listesi yer almaktadır.
Bu araştırmayı başlatan Devlet Planlama Teşkilatı’na (DPT), yürütülmesine öncülük eden,
destek olan Türkiye Bilimsel ve Teknolojik Araştırma Kurumu (TÜBİTAK) Marmara
Araştırma Merkezi (MAM) Başkanı Sayın Önder YETİŞ’e, Bilişim Teknolojileri Enstitüsü
(BTE) Müdürü Prof.Dr. Bülent ÖRENCİK’e ve BTE eski Müdürü Prof. Dr. Ersin
TULUNAY’a;