Türkiye'de Yazılım Üreticilerinin Yetkinlik Düzeyi, Firmaların ve ...

geliştiren firmalar olarak başlamıştır [20]. 2000’li yıllara gelindiğinde tamamen yerli olan
yazılım firmalarının oranı %85 [104] ile %75 [193] arasında değişmektedir.
1990’lı yılların başlarında yerli firmaların birçoğu, bilgisayar temelli eğitim yazılımları,
haberleşme yazılımları ve finans-sigorta uygulama yazılımları gibi alanlarda faaliyet
göstermiştir. Yerli yazılım firmaları daha çok muhasebe yazılımı ya da finans ve sigortacılık
programları geliştirmeye odaklanmıştır [19]. 1990’lı yıllarda sadece birkaç yazılım firması
uluslararası pazarda başarılı olabilmiştir. Yine bu yıllarda yeni yazılım firmalarının faaliyete
geçtiği görülür. Yerli yazılım firmaları, çoğunlukla çok uluslu firmaların giremediği alanlarda
çalışmaktadır [104]. Yerli yazılım firmaları belli müşteri ve ürün tipleri üzerinde uzmanlaşırken,
İrlanda’da faaliyet gösteren çok uluslu yazılım firmaları paketlenmiş yazılımları ya da ürünleri
yerel ve küresel pazarlara satmaya odaklanmıştır [217]. Öyle ki, Avrupa’da satılan paket
yazılımların %40’ı İrlanda’da yer alan çok uluslu firmalar tarafından geliştirilmektedir [19].
İrlanda yazılım sektörünün müşteri profili İsrail yazılım sektörününkinden farklıdır. Sivil
sektöre hizmet götüren yazılım firmalarının müşteri profili oldukça standarttır [160].
1980’lerde Doğrudan Yabancı Yatırım (FDI) firmalarının ülkeye gelmesinde etkili olan
diğer bir faktör de düşük maliyetli insan gücüdür. Genç bir nüfuza sahip olan İrlanda’da insan
gücü maliyeti AB ülkelerinin çok altında olmuştur [19].
İrlanda’nın AB’ye katılımından sonra, Ar-Ge’ye verilen teşvik miktarlarında bir artış
olmuştur. 1984 yılında İrlanda devleti ulusal yatırımlara verdiği teşviklerin niteliğini
değiştirmiş, teknoloji temini ve uluslararası pazarlama gibi fiziksel olmayan kaynaklar için de
destek vermeye başlamıştır. Ülkede ulusal Ar-Ge faaliyetlerinin yürütülmesine destek sağlamak
amacıyla 1987 yılında Bilim ve Teknoloji Komitesi (EOLAS) kurulmuştur. 1988 yılında
yazılım teknolojilerinin de içinde olduğu, firmalardaki Ar-Ge faaliyetlerini desteklemeye
yönelik “İleri Teknoloji Programları” başlatılmış, 1997 yılında ise İrlanda Bilim, Teknoloji ve
Yenilikçilik Kurumu (ICSTI) kurulmuştur [19].
İrlanda bilişim sektörünün gelişimi sadece iç piyasa ihtiyaçlarının bir sonucu değildir.
AB’nin sunduğu çerçeve kapsamında kamu politikalarının yerine getirilmesi amacıyla başlatılan
programlar sektörün gelişimini olumlu yönde etkilemiştir [216, 217]. Bu kapsamda başlatılan
programlar arasında yerli firmaların desteklenmesi, eğitim ve öğretim yapısının güçlendirilmesi,
haberleşme altyapısının iyileştirilmesi ve araştırmalara destek verilmesi yer almaktadır. ABD
menşeli firmaların düşük maliyetle Avrupa pazarına nüfuz etme istekleri, dil problemi olmayan
ve nispeten ucuz ama nitelikli insan gücüne sahip olan bu ülkeyi cazip hale getirmiştir.
1976-2002 yılları arasında bilişim sektörüne ait olan toplam patent sayıları incelendiğinde,
İsrailli mucitlerin toplam patent sayısının, İrlandalı mucitlerin toplam patent sayısından yaklaşık
5,7 kat fazla olduğu görülmektedir [104]. Yine İrlanda yazılım firmaları kalite belgesi alma
yahut süreç iyileştirme faaliyetlerini başlatma konusunda Hindistan’da faaliyet gösteren
firmalar kadar istekli görülmemektedir[160].
12.2.2.3 Hindistan Yazılım Sektörünün Gelişimi
1970’li yıllara kadar Hindistan yazılım sektörüne sıcak bakmıyordu. Korumacı politikalar
yabancı firmaların ülkeye girişine engel olmakta, ülkenin sunduğu ucuz iş gücünden yeterince
yararlanılamamaktaydı. Çok uluslu firmaların Hindistan’da iş yapma arzularının temel nedeni
olarak, İngilizce konuşabilen, düşük maliyetli insan niteliğinin ülkede bulunması gösterilir[104,
213].
1970’li yıllarda Hindistan devletinin yürürlükteki politikaları nedeniyle, programcılar
gelişmiş ülkelere çalışmaya gönderilmekteydi [80, 213]. Hint yazılım sektörünün temelleri,
yazılım geliştiricilerin yabancı firmalar tarafından kiralanmaya başladığı yıllarda atılmıştır [21].
Bu yıllarda ABD ortaklı firmalar yazılım programcılarını kendi yönetimleri altında çalıştırmayı
tercih etmiştir [20]. Hindistan devleti politikalarını değiştirdikten sonra, 1980’li yılların
234