Türkiye'de Yazılım Üreticilerinin Yetkinlik Düzeyi, Firmaların ve ...

Şekil 14 Firmaların Yazılım Ürünü Geliştirme Nedenleri
3.5 Örgütlenme Tipine Göre Firma Yapılanması
Resmî örgütlenme şemaları, organizasyon tarafından tasdik edilen kurumsal yapılanmayı
gösterirken gayri resmî organizasyonlarda, resmiyete kavuşmamış çalışma grupları, liderler ve
haberleşme kanalları [298] ve iş tanımları mevcuttur.
Organizasyonlar belli görevleri yerine getiren bölümlere göre yapılandırılabilir.
Fonksiyonel organizasyonlar aynı alanda uzmanlaşmış kişilerin bir arada tutulduğu resmî
bölümlerden oluşur. Ürün geliştiren organizasyonlar, öncelikle kendilerini teknoloji ya da
teknolojik yeteneklerine göre yapılandırır ve bu yapılanma hiyerarşik bir düzende alt gruplar ya
da alt grupların alt grupları şeklinde sıralanabilir [12].
Yeni ürün geliştirme aşamasında farklı uzmanlıkların bir araya getirilme ihtiyacı ile
koordinasyon faaliyetlerinin de önemi artar. Uzmanların görevlerini icra ederken birbirlerini
sürekli bir şekilde bilgilendirebilmeleri, ancak etkin bir koordinasyonla mümkündür. Bazen
fonksiyonel yapılanma bu tip koordinasyonun yürütülmesi için uygun bir ortam sağlamayabilir
[12].
Uzmanların farklı yöneticilere bağlı olmaları ya da fiziksel olarak farklı mekânlarda yer
almaları, bölümler arasındaki koordinasyonun sağlanmasını güçleştirir. Koordinasyon
probleminin çözümü proje tipi yapılanmalarla en aza indirilebilir. Proje tipi organizasyonlarda,
uzmanlar geçici süreyle bağlı bulundukları bölümlerden ya da gruplardan ayrılarak, bir
yöneticinin altında toplanırlar. Yeni ürün ya da hizmet geliştirme süreci boyunca, onlara ihtiyaç
duyulduğu sürece, proje yapılanmasında görev alırlar [12].
Bir proje ekibinde uzun süre görev alan uzmanlar, projeye özgü uygulamalarda oldukça iyi
konuma gelirler. Bununla birlikte, kendi alanlarındaki yenilikleri takip etmede sıkıntı
duyabilirler. Projeye özgü faaliyetlere yoğunlaşan uzmanlar, yenilikleri takip etmek için gerekli
zamanı bulamayabilir. Zamanla uzmanlık alanları değerini yitirmeye başlar. Bu durum projeler
arasındaki rekabetin çok üzerinde bir problem oluşturur. Proje yapılanmasını çok sık kullanan
organizasyonların teknoloji altyapılarında bir zayıflama görülebilir. Bu problemin çözümü için
çoğunlukla matris organizasyon yapılanmasına geçiş yapılır. Matris organizasyonlarda amaç,
proje ekiplerinin ve bölümlerin birlikte hareket etmesini sağlayarak teknoloji bilgisinin sürekli
güncel tutulmasıdır [12].
Firmalar uyguladıkları örgütlenme modelleri çerçevesinde incelendiğinde, firmaların %
33,6’sının fonksiyon temelli bir örgütlenme yapısına sahip oldukları görülmüştür. Fonksiyon
temelli organizasyon yapılanmasını kabul eden firmalar belli görevleri, faaliyetleri ve
sorumlulukları kesin olarak tanımlanmış ve yetki alanları açık olarak belirlenmiş bölümler
altında yerine getirmektedir. Diğer taraftan firmaların % 66,4’ü basit organizasyon yapısı olarak
da adlandırılan, fonksiyonel iş bölümlerinin belirgin olmadığı bir yapıyı tercih etmektedir. Basit
fonksiyonel yapıyı kabul eden firmalarda önemli görülen örgüt fonksiyonları (ürün geliştirme,
31