Türkiye'de Yazılım Üreticilerinin Yetkinlik Düzeyi, Firmaların ve ...

kültürel iş birliğinin güçlendirilmesine destek verecek mekanizmaların geliştirilmesi
önerilmektedir [172]. Yazılım ürünleri için dış kaynak ya da alt yüklenici kullanan firmalar, işi
yaptırdıkları firmalarla iletişimi sağlayacak haberleşme kanallarına ve bu iletişimin sağlıklı
yürümesini sağlayacak ortak bir anlayışa ya da dile ihtiyaç duyar [315].
Alt yüklenicilerin izlenmesinde ve performanslarının ölçülmesinde yaşanabilecek sıkıntılar
önemli bir risk faktörüdür [77]. Bu nedenle, ürün geliştirme yaşam döngüsü boyunca alt
yüklenicilerin performansının ölçülmesi ve bunun için gerekli olan metriklerin ve ölçme
yöntemlerin tanımlanması oldukça önemlidir. Paydaşlar arasında imzalanan anlaşmalar,
sözleşmeler yüklenici firmaların alt yüklenici firmalara direk iş yaptırma hakkını verse bile,
sözleşmeler alt yüklenici firmaların başarısının bir garanti değildir. Yüklenici ve alt yüklenici
firmalar arasında alt yüklenicilerin performansını izlemeye ve değerlendirmeye yönelik bir yapı
oluşturulmadığı takdirde yüklenici firmalar alt yüklenici firmaları yönetmede güçlüklerle
karşılaşacaktır. Proje planında tanımlanan ve alt yükleniciler tarafından onaylanan faaliyetlerin
periyodik bir şekilde izlenmesi, gerekli görüldüğü takdirde düzeltici faaliyetlerin uygulanması
[245] ve iş ürünleri performansının periyodik olarak ana yükleniciye raporlanması [311] son
derece önemlidir.
Bu bölümde yazılım geliştiren firmaların alt yüklenici kullanımı, seçimi ve yönetimi
yaklaşımları incelenmektedir. Yürütülen analizlerin sonuçları Cilt II EK-6 “Alt Yüklenici
Yönetimi” bölümünde ve bu sonuçlardan elde edilen bulgular aşağıda verilmiştir.
7.1 Firmaların Alt Yüklenici Kullanımı
Alt yüklenici kullanımına göre firmalar dört grup altında toplanmıştır. Firmaların %34,1’i
alt yüklenici kullanmayan ve alt yüklenici olarak çalışmayan firmalardır. Alt yüklenici
kullanmayan ama alt yüklenici olarak çalışan firmaların oranı % 6,7’dir. Firmaların %46,6’sı alt
yüklenici kullanan ama alt yüklenici olarak çalışmayan firmalardır. Yine firmaların %12,6’sı
hem alt yüklenici kullanmakta hem de alt yüklenici olarak çalışmaktadır.
Tablo 86 Alt Yüklenici Kullanımı Tablosu
Toplam Çalışan
Sayısı
Dağılım
(%)
Alt
Yüklenici
Kullanımı
Alt yüklenici kullanılmaz ve alt yüklenici değildir 8 34,2%
Alt yüklenici kullanılmaz ama alt yüklenicidir 5 6,7%
Alt yüklenici kullanılır ve alt yüklenicidir 10 12,6%
Alt yüklenici kullanılır ama alt yüklenici değildir 11 46,6%
Bu sonuçlar firmaların %59,2’sinin ürün geliştirme yaşam döngüsü boyunca bir şekilde alt
yüklenici kullandıklarını göstermektedir 19 . Diğer taraftan, örneklemdeki firmaların %19,3’ü hali
hazırda alt yüklenici bir firma olarak, diğer bilişim firmalarına hizmet vermektedir. Türk bilişim
sektörünün alt yüklenici kullanım oranının, İngiliz elektronik montaj sanayi KOBİ’lerinin alt
yüklenici kullanımı oranına çok yakın bir değer olduğu görülmektedir [308].
Alt yüklenici ya da dış kaynak kullanımı kararı firmaların büyüklüğü ile ilişkilidir [165].
Küçük ölçekli firmaların yeterli kaynağa sahip olmaması alt yüklenici ya da dış kaynak
kullanımı kararını olumsuz yönde etkiler [261].
19 Alt yüklenici kullanan firma sayısı 259’dur.
166