uluslararası kurban sempozyumu

Sezai Karakoç’un Şiirinde Hz. İbrahim
Senin tükendiğine inanmaz hiç kimse
Bir kişi kendisinden
Ve kendi etrafında dönmesinden
Meydana gelen
Düş çemberlerinden mi ibaret
İnsan bir kıtlık mı bereket mi
Neyin kıtlığı ve bereketi
“Çeşmeler / VI”, Şiirler V.
sorgulamasından hakkıyla geçtikten sonra
gerçek kimliğine kavuşacak; tarih, zaman ve
çağ karşısındaki sorumluluğunun bilincine
erecektir. İnsanın bu yenileniş evresi,
Eşyaya ve insana yeni bir maya katan
Kıyamet merceğiyle uyarlı diriliş aşısından
Bu son ayinin fısıltısından
Yeni bir soluk gelip ufkumuzu sarınca
(…)
Artık mutluluktur ve mutluluğun ötesidir bu
Tanrının gözüyle bakış penceresidir bu.
“Üçüncü Ayin”, Şiirler V.
duyarlığının sonucu olarak insanlık adına da
yeni bir başlangıç olacaktır.
***
Dinî duyarlık ve düşünüşü, “telmih” sınırları
dışında, düşünce ve sanatının temel dinamiği
hâline getiren Sezai Karakoç’un şiirinde, bu
kapsamdaki olay, durum, kişi, duyuş ve düşünceler
başka hiçbir Cumhuriyet dönemi şairinde
görülmeyen ölçülerde yer almıştır. Peygamberlerden
dokuzunun anlatımına ayrılmış
olan, ansiklopedik bilginin çok ilerisinde, derin
bir felsefî ve edebî incelemenin üstün bir
örneği kabul edilmesi gereken Yitik Cennet’te
Hz. İbrahim de yer almaktadır. 3 Şiirlerinde
ise, yine en çok sözü edilen peygamberlerden
biri Hz. İbrahim’dir. Aşağı yukarı Karakoç’un
bütün şiir kitaplarında Hz. İbrahim’in konu
edildiği pek çok kısım vardır. Bunlardan ilki,
“Köpük” şiirindedir ve tespitlerimize göre İbrahim
metaforu ile hem ilk hem de yoğun olarak
bu şiirde karşılaşılır. Kadın, çocuk, anne,
ölüm, intihar, zaman ve doğu-batı kavramlarının
penceresinden modern çağın eleştirisinin
yapıldığı, geleceğe ilişkin tasavvurların
ifade edildiği, bir sorgulama ve muhakeme şiiri
olan “Köpük” şiirinde, Hz. İbrahim’den söz
edilmesi ayrıca dikkati çekicidir. Şiirin, muhtevasıyla
uyum hâlindeki düşüncelerin yer aldığı
bu kısımda da temel mesele olarak zaman
ve insanlık gerçeği, Hz. İbrahim cephesinden
görülmektedir. Kurban olgusu bağlamında
Hz. İbrahim, hakikat habercisi olarak anlatılmakta,
“keskin ışık”- hakikat uğruna kurban
edilen yüksek fedakârlık örneği çocuk-İsmail
görüntüsüyle hakikatin gücü,
Akşam kente bir Meryem gibi girer
Bir çocuk kutsal bir çocuk doğurur gibi
Her yönden bir ses yükselir bu karanlık nedir
Kurban kesilirkenki karanlık
İbrahim’in bıçağındaki karanlık loşluk aydınlık
Keskin ışık
İsmail
İsmail bir çocuk başından serçe geçen
Mavi bir gül nöbeti sertçe geçen
Omzundan arşlar dökülen
“Köpük”, Şiirler III.
mısralarında sembolleştirilmektedir. Yine bu
çerçevede değerlendirilebilecek,
Yürüyen İsmail’i göreceksin babasının yanında
Susamış kertenkeleye acıyan
Kendi alınyazısının ötesinde
Ve İbrahim sırtına bir kuş gibi konmuş gelecek
zaman
“Dördüncü Ayin”, Ayinler.
ifadeleri de, Hz. İbrahim’le İsmail’deki bilinç
ve teslimiyetin mahiyetini gösteren başka bir
örnektir.
109