uluslararası kurban sempozyumu

126
ULUSLARARASI KURBAN SEMPOZYUMU
THK’ce 2000 yılında 265.274 büyükbaş, 1milyon
700 bin küçükbaş deri toplanabilmiştir.
Genel kanıya göre kurban derilerinin %50-60’ı
THK’ce toplanabilmektedir.
Yan ürün olmasına rağmen, derinin ekonomik
boyutunun ne kadar yüksek olduğu hepinizce
takdir edilmektedir. Bu açıdan baktığımızda
derilerde;
Hayvan canlı iken, yetersiz bakım ve beslenme,
parazitler, damgalama hataları,
Kan ve ortam ile doğal pisliklerin kesim sırasında
deriye bulaşması ve kuruması ve en sık
gördüğümüz derinin yüzüm hataları,
Derinin muhafazası için yeterli ve doğru tuzlama
veya konservasyon işlemleri yapılmaması,
derilerde tuz lekeleri oluşması, güneş ışınlarından
korunmamış gün lekeleri olan deriler,
Ekonomik kayıpların başlıca sebeplerindendir.
Büyükbaşlarda derinin yüzülmesi:
Yüzüm işi kesim salonunda ise makaralı ray ve
iskele düzenlemesine göre yapılır.
Genellikle yüzüm çizgisi önceden yapılmaz.
Fakat her kısım yüzülürken, yüzüm çizgisinin
yerinden yapılarak tamamlanması gerekir.
İlk defa boynun iki yanı, sonra baş ve sıra
olarak ön ayaklar, arka ayaklar, ön kollar, arka
kollar, kuyruk, karın ve göğüs yüzülür, en sonunda
deri gerdirilerek but, sağrı, bel, omuz
ve boyundan kurtarılarak yüzüm tamamlanır.
Yüzümde, mutlaka yüzüm bıçağı kullanılmalıdır.
Derilerde kesik, yarı kesik (ispire), tırtık
bulunmamalı; deri altı bağ dokusu boyunca
ayrılmalı, deride et, yağ bırakılmamalı ve gövde
eti üzerinde kesik ve yırtıklar yapılmamalı,
et kirletilmemeli, eller ve bıçaklar kirlendikçe
hemen yıkanmalıdır.
Küçükbaşlarda Şişirme
ve Derinin Yüzülmesi:
Şişirme nefesle yapılmamalıdır. Şişirme komp-
resöre veya pompaya bağlı hortumun ucundaki
keskin ağızlı kanül, hayvanın kasık bölgesinde
deri ile adale arasına, ucu deri altı bağ dokusu
içinde kalacak şekilde eğik olarak batırılır,
pompa veya kompresör çalıştırılır. Deri altına
verilen havanın bütün vücuda yeterince yayıldığı
anlaşıldığında şişirme durdurulur. Şişirme
işlemi, deri ile kas arasındaki bağ dokunun
gevşemesine, derinin gövdeden daha kolay
ayrılabilmesine yardım eder. Hayvan yerde
kesilmişse, şişirme bittikten sonra yüzüm için
çengele asılır.
Küçükbaş hayvanın yüzülmesine kuyruktan
başlanır, sonra arka ayaklara geçilir, paça kesilerek
gövde çengellere asma kirişinden asılır,
arka bacak ve butlar yüzülür. Daha sonra sıra
ile ön paçalar kesilir, ön kollar, boyun, karın
ve göğüs yüzülür. En son olarak deri, sağrı,
bel, omuz ve boyundan kurtarılarak yüzüm
tamamlanır. Yüzüme başlamadan önce, tarsal
ve karpal eklemlerinin iç yüzünden başlamak
üzere yüzüm çizgisi yapılır veya her kısım yüzülürken
bu çizgi yüzünden yarmalar yapılır.
Derinin Muayenesi:
Deri muayenesi, kanın iyi akıtılıp akıtılmadığının
anlaşılması, Antraks, yanıkara, septisemi,
çiçek, yaralar, apseler ve ekto parazitlerin bulunup
bulunmamasının saptanması bakımından
önemlidir. Deride apse, karbunkel, hipoderma,
çiçek lezyonları, deri altında infiltrasyon,
derinin iç yüzeyinde de fazla kan (özellikle
agoni halindeki kesimlerin belirlenmesi için)
bulunup bulunmadığı kontrol edilir.
Derilerin Korunması İçin
Ne Tür İşlemler Yapılmalıdır?
Çeşitli deri koruma yöntemlerine karşılık en
kolay olarak kullanılan yöntem tuzlu koruma
yöntemidir. Derinin, yaş deri ağırlığının %30–
50 si oranında ve 2–4 mm. çapında tanelere
sahip tuzun, et yüzüne tuzlanmamış alan kalmayacak
şekilde uygulanması neticesinde nem
oranının %35–40 düzeyine indirilerek koruma