uluslararası kurban sempozyumu

Kurban: Bir Bütünlük Arayışı
Oysa aldığımız yaralar bizi insan kılar. Acıyla
büyürüz. Bilincin o uzun yolculuğunda
Tanrı’ya kâh sitem eder, kâh O’na teslimiyetle
kendimizden geçeriz. O yaralarımızdan
içeri sızar ve bizi onarır. Rüzgârı yüzümüzde,
güneşi elimizde hissederiz.William
Blake’in eşsiz dizelerinde söylendiği gibi,
ebediyeti bir saate sığdırır ve sonsuzluğu avucumuzda
tutarız.
Hayatın bütün biçimleri birbirine bağlı. Her
etki, önünde sonunda eşdeğer bir tepki doğuruyor.
Gerçi eylemlerin sonucu hemen
görülmeyebiliyor, ancak kimileyin sonuçlar
daha uzak bağlantılarda ortaya çıkabiliyor.
Var olan her şey, kendi içinde birbirine bağlı
bir sistemin parçası. Kadim öğretilerin yüzyıllardır
dile getirdiği bu bilgiyi, şimdi bilim de
söylüyor.
Bütünlük duygusuna ulaştığımızda, artık
mum da bizizdir, deli divane olan pervane
de... Gül de bizizdir, bülbül de... İbrahim
bıçağı tutuyor ve İsmail boynunu uzatıyorsa
aşık, maşukunu bulmuş, bütünlüğün şöleni
başlamış demektir. Bıçak tene işlemiyorsa, o
da kendi dilince şölene katılmış demektir. Bir
yara doğru yerde açılmış, ruh konukluğa gelmiş
demektir.
Hz. İsmail’in boynunu, babasının tuttuğu
bıçağa uzatabilmesi hem baba-çocuk arasındaki
temel güven bağının feda edilmesi, yani
yaralanmaktır, hem de bu yarayla birlikte teslimiyetin
sağladığı o büyük huzuru ve ahengi
yakalamaktır. Bıçak kesemediği içindir ki,
İsmail’in yarası şifaya inkılap eder. İsmail bıçak
kesecek mi, diye tereddüt etmediği içindir
ki bıçak kesemez. Kurban hadisesi, simgesel
düzeyde bize bütünlük arayışının, varacağı
teslimiyet durağında nelere gebe olduğunu
fısıldar.
Burası, Kierkegaard’ın da dikkatimizi çektiği
şeydir. Etik olanı mı öncelemeli insan, yoksa
dini olanı mı? Bir etik sistem, geniş insan
gruplarının refahına hizmet eden bir kurallar
bütünüdür. Ama ya o kurallar insanlara zarar
veriyorsa? Geleceği bilme şansımız olmadığına
göre etik kuralların bir zarar verip vermediği
nasıl belirlenecek? Gaybı ve geleceği
sadece Tanrı bilir. O hâlde, yapıp ettiklerimiz
bir toplumun değerler sistemiyle çelişiyorsa,
Tanrı’ya teslimiyet ve imanı önerir bize yazar.
Sınav bitene dek, sınavı geçmiş olup olmadığımızı
bilemeyeceğiz ve bu da bizde endişe
yaratacak. Ve bu endişe eğer, Tanrı’yla bağımızı
onarıyor, bizi bütünlüğe yaklaştırıyora
olumlu bir değer işlevi görecektir.
Kurban, bu yönleriyle bir bütünlük arayışıdır.
117