uluslararası kurban sempozyumu

Fıkhi Açıdan Kurban
Kesilen hayvandan canlı yavru çıkarsa, ayrıca
tezkiye yapılır ve etinin yenmesi helâl olur; kesimden
önce yavru ölürse eti yenmez. Oluşumu
eksik bir yavrunun eti de yenmez.
4.1.2 Tezkiyenin Şartları
Hayvanın acı çekmeden ölmesini sağlamak
için tezkiyede kesim aletiyle, kesenle ve kesilen
hayvanla ilgili bir takım şartlar aranır.
1) Keskin Alet Kullanmak
Kesim aletleri, kesici ve parçalayıcı olmak üzere,
ikiye ayrılır:
Kesici Aletler: Gerek zebh (çeneye yakın), gerek
nahr (göğse yakın) kesim şeklinde olsun
kesim, kanı akıtacak ve kesilmesi gereken yerleri
kesecek şekilde keskin bir aletle yapılır.
Bunun demir, tahta, taş vb. olması mümkündür,
ancak önemli olan keskinliktir. Bu sebeple,
kesici aletlerin keskin olanlarıyla yapılan
kesim caizdir; fakat keskin olmayan aletlerle
yapılan kesim kerahatle caizdir.
Parçalayıcı Aletler: Parçalayıcı aletlerle yapılan
kesimde, boğma ve parçalama bulunduğu için,
kesimin onlarla yapılması haramdır; böylelikle
kesilen hayvanların eti yenmez.
Tezkiyenin rükünleri yukarıda incelenirken,
organların kesilecek miktarı konusunda eksiksiz
veya ona yakın uygulamanın nasıl yapılacağı
da açıklanmıştır.
2) Allah Adını Anmak (Tesmiye: besmele çekmek)
Kesim sırasında, Allah’tan başkasının adını
anmamak ve O’ndan başkası adına kurban
kesmemek şarttır. Kurban veya eti yenecek
hayvanı keserken Allah adını anmaya Tesmiye
adı verilir. Besmelenin kasıtlı terkinde kurban
sahih olmaz ve eti yenmez. Tesmiyenin farz
olduğunun delili, şu ayetlerdir: “Allah adı anılmadan
kesilen hayvanları yemeyin.”
(En’am, 6/118, 121); “Kurbanlık büyük baş
hayvanları da sizin için Allah’ın dininin nişanelerinden
kıldık. Sizin için onlarda hayır vardır.
Onlar saf saf sıralanmış dururken (kurban edeceğinizde)
üzerlerine Allah’ın adını anın.” (Hac:
22/36)
Tesmiyenin rüknü, Allah’ın (c.c.) isimlerinden
biriyle yapılmasıdır. Bu sebeple tesmiye,
sadece “Allah, Allahu Ekber, Allahu A’zam,
Allahu Ecel, Allahu’r-Rahmân” ve benzeri
Cenab-ı Hakkın isimlerinden biriyle yapılır.
“Allahumeğfirlî, Subhânellah” gibi, dua anlatan
cümlelerle yapılamaz. Müstehap olan,
“Bismillâhi Allahu Ekber” demektir. Tesmiye
Arapça yapılabildiği gibi, başka dillerde de
yapılabilir.
Tesmiye hayvanı keserken, kesen kişi tarafından
yapılır; avlanma sırasında tesmiye, avcı
kurşununu atarken, av için köpeği salarken
yapılır.
Tesmiyenin, dışarıdan bakan birine uzun gelmeyecek
kısa bir zaman dilimi içinde kesimle
birlikte yapılması gerekir.
Tesmiyeyle hayvanı kesme niyeti taşımak şarttır.
Bu niyetle olmayan, meselâ bir işe başlamak
için yapılan tesmiyeyle kesilen hayvanın
eti helâl değildir.
İhtiyari tezkiyede tesmiyenin zamanı kesim
zamanı, zarûrî tezkiyede ise isabet değil, kurşun
ve benzerini atma veya hayvanı gönderme
anıdır. Çok az bir zaman farkı da bunun yerine
geçer.
Kesim sırasında Hz.Peygamber’e salât etmek
mekruhtur.
3) Kesme Ehliyetinin Bulunması
Müslüman, erkek olmak, akıllı ve bâliğ olmak
şartlarını taşıyanların tezkiyesi caizdir. Putperest,
müşrik ve ateistlerin tezkiyesi ise caiz
değildir.
Kurbanlık veya eti yenecek hayvanların yenebilmesi
için, kesenin müslüman veya kitabi
37