uluslararası kurban sempozyumu

Kurban ve Modernlik: Mısır Örneği
Peygamberin annesi ve Müslümanların örneğinin
de bize tekrar tekrar hatırlattığı gibi
Allah, buyruklarını uyguladığımız sürece asla
bizi şaşırtmayacaktır. İbrahim karısını ve çocuğunu
dua ederek çölde bırakır; “Ya Rabbi,
doğrusu olan putlar insanların birçoğunu
saptırdılar. Artık bundan sonra kim bana tabi
olursa, o bendendir, kim de bana karşı gelirse
o da senin merhametine kalmıştır, şüphesiz
sen Gafursun, Rahimsin.” 2
Küçük çocuk susamaya başlar ve ağlayarak su
ister. Annesi “Bu ıssız çölde, dağ ve kum arasında
elimden ne gelir?” deyip çaresizce isyan
edeceğine, ayağa kalkar; Safa ve Merva dağları
arasında koşarak, (evet, koşarak) su aramaya
başlar. Elbette aradığı suyu bulamaz, ancak
umudunu kesmemiştir. Çünkü o, insanlık
haddinin bilincindeydi. Görevi (koşmak) gayret
göstermek ve dua etmekti; Duaların kabul
edilmesinin ise, tek ve bir Allah’ın kudretinde
olduğunun bilincindeydi.
Hacer iki dağ arasında, koşu sayısı yediye ulaşıncaya
dek, yılmadan koşmaya ve dua etmeye
devam eder. Yedi kez koştuktan sonra, Allah’ın
merhameti ile emzikli bebeğinin ayaklarının
altında birden su (zemzem) fışkırır ve cefanın
arkasından hayırlı son gelir, bebek ve Müslüman
annesi sudan içerler. Allah sübhanahü
Teâlâ, İbrahim’in duasını kabul etmişti.
Büyük bir insan topluluğu Hacer, bebeği ve
kendilerine Allah tarafından gönderilen zemzem
kuyusu etrafında toplanırlar; anne ve oğul
çöl ortasında yalnızlıktan kurtulur. Böylece,
çöl ortasında, insanlar tarafından meskun bir
yer oluşur, bu yer Mekke-i Mükeremme’dir.
Allah bu durumu, ( İslam’ın Beşinci farzı )
olan Hac farzının temel vecibelerden birisi
olarak insanlara zorunlu kılar. Müminlerin
annesi Hacer’in koştuğu yolu her müslüman
yedi kez (Safa ve Merve) arasında koşar. Her
müslüman, dünya nimetlerinden yararlanması
için dua etmesi ve rızkı peşinde koşması
gerektiğini bilmelidir. Ayrıca bu hadise, kadının
kucağında emzikli çocuğu olsa bile, erkeği
gibi çaba göstermekle mükellef olduğunu
belirtir. Kendisinden sorumlu kimse olmadığı
zamanlarda, koşulları çerçevesinde elinden
geldiği kadar gayret göstermelidir; kadının en
zayıf olduğu zamanlarda böyle ise, güçlü erkeğin
durumu nasıl olmalıdır sizce.
İsmail’in (a.s) hayatı, annesinin imanının oğluna
derin bir şekilde yansımasıyla başladı.
Gayret edecek (koşacak) çağa gelince, ayeti
kerimede buyrulduğu gibi ikinci cefası başlar,
burada boğazlanması emir edilir daha sonrada
af ve kurban ile cefası sona erer.
İslâm, pozitifliğe teşvik eder, ayrıcalık tanımaz.
Her müslüman’ın, İslâm topluluğunda
etkin rolü vardır. Aynı zamanda Kur-an’da da
bahsi geçen bu kıssa, olacakların kesitirilemediği
zamanlarda hayatın dengesini sağlamak
için Allah’a sığınmayı ve durumları takdiri
ilâhiye bırakmayı teşvik eder. Hacer yılmadan
koştu ve dua etti. Elinden geldiğince, insanlık
güç ve sınırları içerisinde çaba gösterdi. Allah’a
sığındı ve kullarını mükâfatlandıracağına
inandı ve iman etti. Sonunda hiç beklemediği
bir anda Allah ona rızkını göndererek
mükâfatlandırdı.
İsmail’i feda etmek masalı, Hakk’a iman etmek,
Allah’a sığınmak ve teslim olmayı bize
anlatmaktadır. Kurban Bayramı, hac simgelerinden
birinin (Safa ve Merve arasında
koşmanın) anlamını ve kurbanların İsmail’in
(a.s) feda edilmesi yerine kesildiğini sonsuza
dek bize hatırlatmaktadır.
Dipnotlar
1 Saffat suresi.
2 İbrahim suresi.
95