ĐLÂHĐYAT FAKÜLTESĐ DERGĐSĐ - İlahiyat Fakültesi - Harran ...

Harran Ü. Đlahiyat Fakültesi Dergisi, yıl: 13, sayı: 20, Temmuz-Aralık 2008 153daima yenilenmektedir. Bunlar belirli bir zaman sonra kayıplarını yerinekoyamayacak hale gelir. Yenilenme durur. Ölüm vaki’ olur. Beden onu terkip edenunsurlara ayrılır.Ruh ise terkîp halinde olmadığından dağılma olmaz. Cismin parçalanma veyok olmasını gerektiren gıda alma ve yenilenme gibi sebepler onda (ruhta) yoktur.Çünkü ruhun tabiatı ile bedenin tabiatı birbirine aykırıdır. Şu halde ruhun cisimleberaber yok olması değil bâkî kalması gerekir. 16. İlâhî Adâletin Ruhun Bekâsını Gerektirmesi:İlâhî adâlet prensibi Ertuğrul’a göre fıtridir. Bu fıtri hüküm de ruhun bekâsınaişaret etmektedir. Şöyle ki:Her insanda adâlet fikri vardır. Fazîletin mükâfata, kötülüğün de cezâya lâyıkolduğunu, herkesin aklı ve vicdanı kendisine haber veriyor. Hâlbuki bu dünyadafazîlet erbâbı dâima mesut olmadıkları, kötülük yapanlar da ceza görmediklerigibi, çoğunlukla zâlimler mesut şekilde hayat sürmekte ve yaptıklarının cezasınıgörmemektedirler. Hatta bazen kötüler gálip geliyor; fazîlet takdir edilmediği gibisahipleri kötülenerek ortadan kaldırılmaya çalışılıyor. Hâlbuki adâlet ve intizamıngereği, kötülerin cezaya çarptırılması; iyilerin de mükâfatını almasıdır. Dünyadavuku bulan bu tersliklerden sonra hakkın yerini bulması için mutlaka bir mükâfatve ceza yerinin varlığı gerekir.İnsanın ise, öldükten sonra ebediyete eren yanı, nefs-i nâtıkası, ilâhî, Rabbânîlâtîfesidir. Bitki ve hayvan gibi canlılarda da hayatlarını sürdüren ve insanda daona benzeyen bir hayvânî ruh vardır. Fakat insanın hayır ve şerri, iyilik vekötülüğü anlayan, ilâhî tekliflere muhâtap olan tarafı, Rabbânî lâtîfesidir. İlâhîadâlet bu imtiyazlara sahip kıldığı insanı, hayır ve şer olarak dünyadayaptıklarından ''hesaba çekmek üzere'' muhafaza edecektir. Ruha beká verecektir. 2Ferid Kam da ruhun insan hayatı boyunca bir gramafon gibi her şeyi zabtettiğini ancak ölümle varılan sükunet halinde ve berzah hayatında dünyadakitopladıklarını anlamaya başlayacağını söyler. 37. İnsanın Hayvandan Farklı Olması:"İnsanı hayvanlardan ayıran şey ma’kûlâtı idrâkidir. Çünkü tasavvur kuvvetiolan nefs-i nâtıka sadece insanda vardır. Nâmus ve hak gibi mefhumları anlamasınefs-i nâtıka'nın vazifesidir.İnsan düşünüyor, eşyaya hükmediyor; belirli mukaddemeleri kullanarak1Ertuğrul, age. s. 150 - 1512Ertuğrul, age., s. 149 - 1503Kam, Dini ve Felsefi Sohbetler, s. 114-5