ĐLÂHĐYAT FAKÜLTESĐ DERGĐSĐ - İlahiyat Fakültesi - Harran ...

GÜNÜMÜZ PARALEL NUSAYRÎLİK İNANCINA YANSIYANSENKRETİZMİN TEMEL FORMLARI: MERSİN KARADUVAR MAHALLESİÖRNEĞİAbdurrahman TOGAYHAN ∗ÖzetNusayrîlik, gerek konsekansiyel (akidevî-ritüel) algılarıyla, gerekse dinselsosyalleşmelerinde görülen tezahürleriyle ilgili olsun, hakkında vurgulu değerlerintespitiyle alakalı, bilimsel ölçütler muvacehesinde, objektif araştırma kurallarına uygun,henüz hakkında çalışma yapılmayan, akîdevî teamüle muhalif ezoterik bir versiyondur.Daha önce yapılan tespitlerle ilgili çalışmalarda, bize göre yapılan hata, Nusayrî perspektifeyansıyan akidevî formlarla alakalı hususlarda, tek taraflı tez dayatılmasından ve bununmutlak oluşundaki ısrarından kaynaklanmaktadır. Halbuki Nusayrî inançlılar arasında;Kur’anı kutsal kitap olarak kabul edenler etmeyenler, Ali’yi ilâh olarak görenlergörmeyenler, tenasühe inananlar inanmayanlar, Sünnî terminolojiye uygun ibadeti–genellikle eksik de olsa–yerine getirenler getirmeyenler olduğu gibi; gerek İslam, gerekseİslam dışı inançlardan ve mezheplerden, bireylere ve gruplara göre farklı idraklerle tecrübeedilen, değişken mizaçlarda çok çeşitli inançlar manzumesi görmek mümkündür. Budoğrultudaki marjinal Nusayrîliğin akide boyutunda üç temel form göze çarpmaktadır; Alieksenli heretik ezoterizm, adaptasyon niteliğinde totemizm ve daha çok İslam-öncesi izlertaşıyan historisizmdir. Binaenaleyh, kendimizce ilginç bulduğumuz ve fakat görebildiğimizkadarıyla, Nusayrîlerin cahiliyye döneminden günümüze taşıdıkları akîde boyutlarıyla ilgiliözgün iman sembollerinin, her hangi nedenlerle farkına varılamamış olması, bizi böyle birçalışma yapmaya sevk etmiştir.Anahtar Sözcükler: Paralel Nusayrî(lik),Totem(izm),Historisizm, Ezoterizm,Senkretizm, Buheynan, Horoz, Mana, Toprak Ana, Cahiliyye, Ali, Kader birliği asabiyesi.AbstractIn this article, the pagan and the Nusayri (Arab Alawities) cultures and the Senkreticsembols embodiying the Marginals who are seen as occupying the bottom level of theNusayri society are studied. Their transformation of the pagan culture to the present day isalso examined. In addditon, their religious and ideologicial views are worked. MarginalNusayrisizm within Nusayrisizm shows a specific character. In our opinion, previousmistakes about the issue comes from the facts that one sides view about the form of the faith∗ Yrd. Doç. Dr., Harran Üniversitesi İlâhiyat Fakültesi.