TUYEÅN TAÄP

Người khởi xướng tìm ra mảnh đất để xây dựng Trạm Mía là Giáo sư Vũ Công
Hậu, anh Trần Văn Sỏi nguyên là Viện trưởng, Phó Viện trưởng và Phan Thanh Kiếm
(Viện Cây công nghiệp).
Người thay mặt Ủy ban nhân dân tỉnh Sông Bé ký giao đất là nguyên Chủ tịch
tỉnh ông Trần Ngọc Khanh (lúc đó là Phó Chủ tịch) với diện tích ban đầu là 250 ha.
Nơi đây được gọi là vùng “Tam giác sắt” có vị trí chiến lược quan trọng trong
việc khống chế tuyến phòng thủ bảo vệ Sài Gòn và sân bay quân sự Lai Khê – Bến
Cát. Nơi đây, khi chúng tôi đến hầu hết là rừng chồi, cỏ Mỹ, đầy rẫy những di tích của
chiến tranh còn sót lại: hố bom, đường hầm hào, bom đạn, quân nhu,… dân cư hai bên
đường thì rất thưa thớt.
Trong một thời gian 6 tháng ở Viện MĐNB, đến ngày 5-5 -1977, tất cả chúng
tôi chuyển lên Tây Nam ở chính thức (trước đây thường mình tôi đi lại).
Căn nhà đầu tiên
Để có nơi ở ổn định, ngay những ngày đầu chúng tôi đã liên hệ và được UBND
tỉnh Sông Bé cấp cho 20 m 3 gỗ tròn trong hai đợt lấy ở Trại cưa Bình Long và lần sau
nhận tại Trại cưa Bù Đốp - Lộc Ninh và hàng trăm cây lồ ô để về dựng nhà ở. Tất cả
những khối gỗ đó có công đầu rất lớn của Trần Văn Lý (nguyên Trưởng Phòng Quản lí
Nông lâm tỉnh Sông Bé). Một kỷ niệm khó quyên và có phần may mắn vì sau chuyến
chở gỗ về, toàn bộ khu xưởng cưa nơi chúng tôi vừa nhận gỗ ở Bù Đốp đã bị tàn quân
Pôl-Pốt Campuchia tập kích gây thiệt hại nhiều tính mạng.
Trong một thời gian ngắn, 2 căn nhà đã được dựng lên cho anh em ở và có nơi
cho đoàn khảo sát thiết kế Bộ Nông nghiệp do anh Bật phụ trách tá túc làm việc là cả
một cố gắng phi thường. Có nhà ở và nơi làm việc, mọi công việc trở nên chủ động
thoải mái.
Tự thi công
Trên đời có ai “ngờ” đâu Trạm Mía được Bộ Công nghiệp thực phẩm ủy quyền
cho phép tự thi công công trình, hầu hết các công trình kiến trúc hiện nay là do thời
gian đó thực hiện, tất cả mọi thứ, thượng vàng hạ cám, từ lo vật liệu đến tổ chức thuê
thợ thi công do Ban kiến thiết cơ bản đảm nhận với tinh thần hết sức lạc quan và vô tư
gồm có: Phan Thành Nguyên (nguyên là giáo viên Anh văn trước đây), Nguyễn Anh
Kiệt, Nguyễn Văn Lê và tôi là Trưởng ban không quản ngày đêm tự lo bốc xếp vật
liệu, lo mọi công việc từ A đến Z. Đến nay, hầu hết các công trình chúng tôi tham gia
xây dựng nên vẫn được sử dụng, tuy mộc mạc thô sơ, nhưng chất lượng vẫn đảm bảo.
Chuyện tại sao ta được phép tự thi công?, đó là cả một đề tài dài trước đây do
Công ty xây dựng của Bộ chủ quản Công nghiệp thực phẩm do anh Nguyễn Văn Châu
làm Giám đốc được chỉ định cử thi công, nhưng mới làm dở dang khu nhà Hành chính
bây giờ đã phải bỏ dở công trình do tiến độ cung cấp vật liệu thời bao cấp trì trệ, địa
điểm xây dựng lại cách xa thành phố, đường xá đi lại khó khăn,… và nhiều lý do khác.
Đơn vị chủ quản
Trung tâm Nghiên cứu và Phát triển Mía Đường ngày nay đã trải qua nhiều thời
kỳ trực thuộc, với nhiều đơn vị chủ quản khác nhau như:
- Từ năm 1977 – 1978: Trực thuộc Viện Cây công nghiệp (Bộ Nông nghiệp),
do cố GS. Vũ Công Hậu làm Viện trưởng.
10