TUYEÅN TAÄP

Tạp chí Bảo vệ thực vật, số 3/2000, trang 7-10
ĐẶC ĐIỂM SINH HỌC SÂU ĐỤC THÂN MÍA MÌNH TÍM
(PHRAGMATOECIA CASTANEAE HUBNER)
Đỗ Ngọc Diệp và Cao Anh Đương
Viện Nghiên cứu Mía Đường Bến Cát
ĐẶT VẤN ĐỀ
Theo kết quả điều tra của Viện nghiên cứu Mía Đường, hiện nay ít nhất có 6 loài
sâu đục thân thường xuyên xuất hiện gây hại cho cây mía ở các tỉnh Miền Trung và
Nam bộ. chúng bao gồm sâu đục thân mình hồng (Sesamia inferens Walker), sâu đục
thân 4 vạch (Chilo sacchariphagus Bojer), sâu đục thân 5 vạch (Chilo infuscatellus
Snellen), sâu đục thân mình trắng (Scirpophaga nivella Fabricius), sâu đục thân mình
vàng (Argyroploce schistaceana Snellen) và sâu đục thân mình tím (Phragmatoecia
castaneae Hubner). Loài sâu đục thân mình tím được Viện nghiên cứu côn trùng Vương
quốc Anh (Commonwealth Institute of Eatomology) định danh.
Phragmatoecia castaneae Hubner chính thức được thông báo thấy xuất hiện trên
đồng ruộng Việt Nam từ năm 1995 (Trung tâm BVTV miền Trung, 1995). Nó thường
xuyên xuất hiện gây hại nặng trên các ruộng mía già, chiếm trên 33% trong tỷ lệ thành
phần các loại sâu đục thân hại mía ở các tỉnh miền Trung và Nam bộ (Viện Nghiên cứu
Mía Đường Bến Cát, 1999). Loài sâu này được lây lan từ các nước châu Âu sang các
nước Đông Nam Á từ khá sớm thông qua việc trao đổi giống mía (Wirioatmodjo, 1980).
Cho đến nay ở Việt Nam, chúng ta vẫn còn biết rất ít về loài sâu đục thân hại mía này.
Bài báo này sẽ giới thiệu một số kết quả nghiên cứu của Viện nghiên cứu Mía Đường về
đặc điểm sinh học của loài sâu đục thân hại mía mình tím trong điều kiện khí hậu ở vùng
miền Đông Nam bộ.
VẬT LIỆU VÀ PHƯƠNG PHÁP
Các thí nghiệm được tiến hành tại Viện nghiên cứu Mía Đường, Bến Cát - Bình
Dương, trong điều kiện mùa khô.
Hầu hết các thí nghiệm được tiến hành trong phòng ở điều kiện nhiệt độ dao
động trong khoảng 28,9 ± 0,64 0 C và độ ẩm không khí khoảng 76,4%. Trứng sâu được
đặt trong lọ nhựa nắp lưới. Sau khi trứng nở, tiến hành tách riêng từng con nhiễm vào
trong bẹ lá của đoạn thân cây mía và tiến hành nuôi ở điều kiện trong phòng. Thức ăn
được thay 2 ngày một lần, nuôi cho đến khi sâu non hóa nhộng. Nhộng được cho riêng
từng con vào trong từng lọ nhựa nắp lưới chờ vũ hóa. Sau khi nhộng vũ hóa, tiến hành
thu ngài trưởng thành cho vào lồng giao phối - đẻ trứng, bao bằng vải màn tối màu và
bên trong có một ít lá mía khô.
KẾT QUẢ VÀ THẢO LUẬN
1. Pha trứng
Trứng mới đẻ có màu trắng kem, sau khoảng vài ngày thì chuyển sang màu nâu.
Trước khi nở 1 - 2 ngày, trứng chuyển sang màu xám. Trứng có hình ovan, kích thước
dài khoảng 1,4 mm, rộng khoảng 0,8 mm.
92