Euskal literaturaren irakaskuntza Hego Euskal Herriko ... - Euskara

Euskal literaturaren irakaskuntza Hego Euskal Herriko Batxilergoan
Hizkuntza eta literatura jakintzagai berean baina loturarik gabe
Hizkuntza eta literaturari dagozkien edukiak ez daude uztartuta ez EAEko ez
Nafarroako curriculumean; aitzitik, bata bestearen ondoren txertatuta aurkitzen ditugu.
Horrela, Nafarroako Foru Dekretuan D ereduko Batxilergoko lehenengo mailako edukietan
12, 13, 14 eta 15. puntuak dagozkio literaturari (gainontzekoak hizkuntzari dagozkio);
bigarren mailakoan, ostera, 11, 12, 13, 14 eta 15. puntuak. EAEko Dekretuari gagozkiola,
edukiak bost ataletan daude banatuta: diskurtso aniztasuna, hizkuntzaren erabilera
funtzionala, literatur diskurtsoa, hizkuntza ikasgai eta hizkuntza eta hiztunak. Literaturari
dagozkion eduki guztiak literatur diskurtsoa izeneko atalean biltzen dira.
Horrela, bi curriculumek bereizi egiten dituzte eduki linguistiko eta literarioak. Gainera,
ez EAEko curriculumean ez eta Nafarroakoan ere, hizkuntzari dagozkion edukietan ez da
aipatzen testu literarioen erabilera; aipamen bakarra Nafarroako curriculumean daukagu,
Batxilergoaren bigarren mailako edukien multzoan hau zehazten denean: “Hala ulermen
mailan nola adierazpen mailan ezagutzen duten lexikoa handitzea, literatur testu klasikoak
eta gaur egungo kazetaritza testuak landuz” (Nafarroako Gobernua, 2002:78). Hortaz,
hizkuntza lantzeko –lexikoa lantzeko, zehatzago– literaturaren erabilera aipatzen denean
ere, testu klasikoei egiten zaie erreferentzia, eta ez gaur egungo literaturari.
Lehenengo atalean ikusi dugu XIX. mendera arte iraun zuen eredu didaktikoaren
(irakaskuntza erretorikoaren) jarduera garrantzitsu bat ikasleei Antzinate Klasikoko testuak
eta testu sakratuak irakurraraztean zetzala, haietan zeuden baliabide erretorikoak ikasteko.
Nafarroako curriculumetik aipatu dudan puntuak badu nolabaiteko parekotasuna
erretorikaren ereduarekin; ez, ordea, irakaskuntzako joera berriekin, ez baitu ikasleen
interesen araberako testu-lanketarik proposatzen. Edonola ere, curriculumak izaera irekia
du, eta beraz, irakaslearen esku dago, hein batean, hizkuntza irakastean zein ezaugarritako
testuak erabili erabakitzea.
Sorkuntza ebaluazio-irizpideetatik kanpo
Curriculumaren ebaluazio-irizpideei dagokienez, aipatzen da ikasleek gai izan beharko
dutela literatur lanen edukia interpretatzeko, lanak sortu diren garaia, egilea eta dagokien
101