Euskal literaturaren irakaskuntza Hego Euskal Herriko ... - Euskara

Euskal literaturaren irakaskuntza Hego Euskal Herriko Batxilergoan
aniztasuna: testu teknikoak, literarioak, irratiko elkarrizketak, iragarkiak... Modu horretan,
ikasleari ikusarazi nahi zaio asmo komunikatibo bakoitzak testu mota bat behar duela, eta
beraz, testuarekin lortu nahi den helburuak baldintzatzen duela haren izaera. Bestalde,
testuen luzerak nabarmen egin du gora Ibaizabaleko testuliburuetan.
Dena dela, Ibaizabal argitaletxeko testuliburuek eragozpen nagusi bat dute: ikasturte
hasieratik amaierarako nahiz irakaskuntza maila batetik besterako garapenik eza. Literatur
edukiak ez dira antolatu ikaslearen literatur gaitasuna garatzeko modu egokian, zailtasuna
eta konplexutasuna ez baitira modu progresiboan egituratu. Literatur ariketak gero eta
gutxiago dira, eta gainera, jarduerak ez dira lotzen ikasleek lehendik ikasitako edukiekin.
Euskara eta Literatura I eta Euskara eta Literatura II (argitaletxea: Elkar)
Testuliburuen egitura
Elkarreko testuliburuen hasieran aurkibidea eta liburua nola erabili azaltzeko argibideak
daude. Ondoren, unitate bakoitzaren hasieran unitatearen edukiak datoz mapa kontzeptual
labur batean, hiru azpiataletan banatuta: “Literatura”, “Testuak eta komunikazioa” eta
“Hizkuntza aztergai”. Bi irakasmailetako liburuetan mantentzen da egitura berbera
unitateen barnean. Hortaz, lehenago aztertutako bi argitaletxeetan bezala, Elkarren ere
literaturaren atala besteetatik banatu egiten da, baina banaketa hori ez da zurruna. Aitzitik,
argitaletxe honek hizkuntza edukien eta eduki literarioen artean lotura sendoak landu ditu;
lotura horien adibide batzuk emango ditut ondoren.
Literatur testuak ez dira mugatzen literaturari dagozkion ataletara, eta hizkuntza
lantzeko ere nonahi proposatzen dira literatur testuetan oinarritutako ariketak. Horrez gain
–eta geroago ikusiko dugun moduan–, literatur sorkuntzak leku handiagoa dauka beste
ataletan literaturari dagozkion ataletan baino. Horri erantsi behar zaio literaturaren eduki
kontzeptualak ere ez direla mugatzen literaturaren atalera; “Testuak eta komunikazioa”
atalean testu-tipologia eta adierazpen-estrategiak lantzen dira, eta hor lekua dute bai testu
literarioek, bai eta literarioak ez direnek ere. Esate baterako, literatur diskurtsoa jorratzen
da lehenengo mailako hirugarren unitatean (Elkar, 2005a:127), eta iruzkin literarioen gida
proposatzeaz gain, honako eduki kontzeptual hauek ere lantzen dira: literaturaren
125