Euskal literaturaren irakaskuntza Hego Euskal Herriko ... - Euskara

Euskal literaturaren irakaskuntza Hego Euskal Herriko Batxilergoan
diseinatutakoa da, eta baloreen eta ezagutzen transmisioan oinarritzen da (Prats, 2005:197).
Hori dela eta, Estatuko egungo hezkuntza ez da gai sortzen diren behar berriei erantzuteko,
eta beraz, ezinbestekoa da irakaskuntzaren helburuak berriz erabakitzea eta metodoak
berritzea.
Horri lotuta, garrantzitsua da gogora ekartzea Hego Euskal Herriko Hezkuntza legeek
Espainiakoa dutela oinarri; Batxilergoko azken legea aipatzearren, 3474/2000 Errege
Dekretuak autonomia erkidego guztietako gutxieneko edukiak finkatzen ditu (BOE 14,
2001/01/16). Hori horrela izanik, pentsatzekoa da euskal hezkuntza-legeek ere izango
dituztela Espainiakoak dituen hutsuneak.
Ikergaiaren abiapuntua
Euskal literaturaren irakurketa ikasketei oso lotuta ageri zaigu gaztetxoen artean, eta
oinarrizko ikasketak bukatu ostean ere, irakurle askok daukaten literatur erreferente nagusia
Eskola da (Alonso, 2006). Horrek premiazko bihurtzen du literaturaren irakaskuntzak
dituen funtzioei eta proposatzen dituen edukiei buruz hausnartzea, eta aurrerantzean egin
beharreko bidean oinarri sendoak finkatzea.
Delmirok (2002:15) ohartarazten duen moduan, gaur egunean hizkuntzak irakasteko
badago nolabaiteko adostasuna irakasle, pedagogo eta hizkuntzalarien artean. Horien ustez,
adierazpen- eta ulermen-trebetasunak irakatsi behar zaizkie ikasleei, haien komunikaziogaitasuna
garatzeko: irakurri, hitz egin, entzun, ulertu, idatzi eta testuak interpretatu. Dena
dela, literatura nola eta zein baliabide pedagogikorekin irakatsi behar den erabakitzeko
orduan, askotariko iritziak –eta askotan, kontrajarriak– daude. Atal honetan arazo horri
helduko diot, eta azken urteotan irakaskuntzaren eta pedagogiaren alorrean egin diren
aurrerakuntzak eta proposamenak bilduko ditut. Hala ere, egungo literaturaren irakaskuntza
ongi ulertzeko, ezinbestekoa da lehendabizi apur bat atzera egitea denboran, eta kontuan
hartzea erromantizismoak eta nazionalismoen sustapenak bultzatutako eredu historizistak
ikasgeletan izandako eragina.
43