Euskal literaturaren irakaskuntza Hego Euskal Herriko ... - Euskara

More documents

Recommendations

Info

Euskal literaturaren irakaskuntza Hego Euskal Herriko Batxilergoan aldarrikatzen duten metodologietako bat: ikasleen artean testuaren interpretazioak komentatu eta eztabaidatzea. Rosenblatten iritziz testuek ez dute, ezinbestean, zuzena den interpretazio bakarra. Horrek ez du esan gura interpretazio guztiak direla zuzenak; ikasleari irakatsi egin behar zaio interpretazio batzuk beste batzuk baino errazago sostengatzen direla (id. 137). Modu horretan, ikaslea saiatuko da bere interpretazioa ahalik eta ondoen arrazoitzen, eta horrek motibatu egingo du testua gertuagotik aztertzera (id. 146). Horretarako, ikasleak ikasi egin beharko du non aurki dezakeen informazio berria –autoreari, lanari edota testuinguruari dagokiona– eta, horrekin batera, informazio berria aurkitu ahala lehendik dituen hipotesiak, interpretazioak eta epaiak berrikusi egin beharko ditu (id. 156). Ariketa horrek bide emango dio gero eta gaitasun handiagoa edukitzeko literatur testuei buruzko iritziak eta interpretazioak egiteko; horrela, hasiera batean emozio hutsean oinarritzen zena, bukaerarako ongi arrazoitutako iritzia izango da (id. 259). Ikasketa horrek eguneroko bizitzan daukan garrantzia ere handia da, askotariko egoeren aurrean oinarri sendodun iritzi arrazoituak sortzen laguntzen du eta. Irakasleak, bere aldetik, egokiak diren kontzeptuak gehitu beharko dizkio hausnarketa bakoitzari, ikaslearen interpretazio-gaitasuna gero eta handiagoa izan dadin. Proposamen horiekin guztiekin aldarrikatu zuen Rosenblattek, 1938an, literatur irakaskuntzaren ardatza esperientzia literarioak izan behar duela; esperientzia hori irakurlearen ezagutzaren zein sentimenduen eta testuak eskaintzen duenaren arteko sintesi gisa definitu zuen (id. 293). Horri lotuta, irakurketaren esperientzia errealen kalitatea aldarrikatu zuen; garrantzitsua ez zen historiografia nazionalek nabarmendutako obrak irakurraraztea, ez eta nerabeei buruzko liburuak bakarrik agintzea ere. Aitzitik, ikasleen heldutasuna ere kontuan hartu behar zela aldarrikatu zuen irakurgaiak aukeratzeko orduan (id. 303). Beraz, ikastetxeetako irakurketak testu kanonizatuen mugetatik ateratzeko beharra azaleratu zuen. Horrela, esaterako, ikasleei agintzen zaizkien irakurketak modu egokian hautatzeko, ezinbestekoa zen, bere ustez, irakasle bakoitzak bere ikasleen kezkei eta esperientzia posibleei buruz hausnartzea, eta horien araberako obrak agintzea (id. 107). Bestalde, Rosenblatten arabera, ikasleari irakurketa-esperientziak eskaintzeaz gain, Eskolak testuaren kreazioa (lehen irakurketan egiten dena) eta testua berregiteko teknikak (informazioa bildu, eztabaidatu eta hausnartu ostean egiten dena) erabiltzen irakatsi behar dio. 54
Euskal literaturaren irakaskuntza Hego Euskal Herriko Batxilergoan Eduki kontzeptualei dagokienez, proposatu zuen literaturaren irakaskuntzak bigarren mailan utzi behar zuela literaturaren historia irakastea; dena dela, nahitaezko iritzi zion testua bere testuinguru historiko, sozial eta etikoan kokatzeari (id. 136). Proposamen horiek izan zuten oihartzunik AEBn argitaratu ondoko urteetan, baina ez ziren sobera hedatu. Dena dela, 1970eko hamarkadatik aurrera, literaturaren irakaskuntza berri baten aldeko aldarria egin duten hainbat autorek ia beren osotasunean berreskuratu dituzte Rosenblatten ideiak. Lomasek (1996:23) dioen moduan, azken hamarkadetako literaturaren irakaskuntzak ezaugarriren bat baldin badu, ezaugarri hori metodo pedagogikoen, testuak aukeratzeko irizpideen eta taktika didaktikoen aniztasuna dugu; aniztasun horrek adieraz dezake irakasleek ikasleen interesetara hurbiltzeko egin duten ahalegina. Laburbilduz, Rosenblattek honakoa proposatu zuen: ikasketa-prozesua, eraginkorra izateko, ikaslearen motibazio, interes eta esperientzietatik abiatu behar dela. Horrela soilik lortuko da testuaren eta ikaslearen arteko komunikazioa: ikasleak testuaren esanahia eraikiko du hasiera batean dituen esperientzietan eta ikuspegian oinarrituta, esanahi hori ikaskideekin eta ikaslearekin eztabaidatuko du, eta era berean, haien ekarpenak jasoko ditu. Hori egin ostean, berraztertu egingo ditu hasierako hipotesiak –beste ikasleengandik nahiz irakaslearengandik jaso duen informazio berriaz baliatuz– eta ikuspegi zabalagoz aztertuko du testua. Horrelako esperientziekin, testuei buruzko iritziak emateko eta interpretazioak egiteko gaitasuna garatuko du. Beraz, irakurketen helburuak izan behar du ikasleen hausnarketa sustatzea eta gero eta interpretazio sendoagoak egiteko gaitzea; horretarako, testu egokiak hautatu behar dira, ikaslearen heldutasuna eta motibazioa kontuan izango dutenak. Jarraian, irakaskuntza parte-hartzailearen aldeko joeretan nahitaezko erreferentzia dugun John Deweyren proposamen nagusiak laburbilduko ditut. 55
Page 1 and 2:
Jakintza-arloa: Literatura Euskal l
Page 3 and 4:
Euskal literaturaren irakaskuntza H
Page 5 and 6: Euskal literaturaren irakaskuntza H
Page 25 and 26: 1.1.2. Estrukturalismoa Euskal lite
Page 27 and 28: Estrukturalismoaren alderdi ahulak
Page 35 and 36: Literatur sistema: erdigunea eta pe
Page 55: Euskal literaturaren irakaskuntza H
Page 95 and 96: Eduki-azterketa Euskal literaturare
Page 107 and 108:
Ebaluazio-irizpideak Euskal literat
Page 109 and 110:
Page 111 and 112:
Page 113 and 114:
Page 115 and 116:
Page 117 and 118:
Page 119 and 120:
Page 121 and 122:
Page 123 and 124:
Page 125 and 126:
1. Ulermena 2. Azalpena 2.1. Kokape
Page 127 and 128:
Page 129 and 130:
1. unitatea: Hizkuntza eta komunika
Page 131 and 132:
Page 133 and 134:
Page 135 and 136:
Page 137 and 138:
Page 139 and 140:
Page 141 and 142:
Page 143 and 144:
Page 145 and 146:
II. taula: Lurraldekako ikastetxeen
Page 147 and 148:
Page 149 and 150:
Page 151 and 152:
Page 153 and 154:
Page 155 and 156:
Page 157 and 158:
Page 159 and 160:
Page 161 and 162:
Page 163 and 164:
Page 165 and 166:
Page 167 and 168:
Page 169 and 170:
Page 171 and 172:
Page 173 and 174:
Page 175 and 176:
Page 177 and 178:
Page 179 and 180:
Page 181 and 182:
Metodologia Euskal literaturaren ir
Page 183 and 184:
Page 185 and 186:
Page 187 and 188:
Page 189 and 190:
Page 191 and 192:
Page 193 and 194:
Page 195 and 196:
II. irudia 100 90 80 70 60 50 40 30
Page 197 and 198:
XVI. taula: Noizbait landu izan dit
Page 199 and 200:
Page 201 and 202:
Page 203 and 204:
III. irudia 100 90 80 70 60 50 40 3
Page 205 and 206:
Page 207 and 208:
Page 209 and 210:
Page 211 and 212:
IV. irudia 100 90 80 70 60 50 40 30
Page 213 and 214:
Page 215 and 216:
Page 217 and 218:
Page 219 and 220:
Page 221 and 222:
Page 223 and 224:
Page 225 and 226:
Page 227 and 228:
Page 229 and 230:
Bi erdiguneen arteko nahasketa Eusk
Page 231 and 232:
Page 233 and 234:
Page 235 and 236:
Metodologia Euskal literaturaren ir
Page 237 and 238:
Page 239 and 240:
Page 241 and 242:
Page 243 and 244:
Page 245 and 246:
Page 247 and 248:
Page 249 and 250:
XLV. taula: Liburuen aipamen maizta
Page 251 and 252:
Page 253 and 254:
Page 255 and 256:
Page 257 and 258:
Page 259 and 260:
LIX. taula: Egileen nahiz liburuen
Page 261 and 262:
VI. irudia A.Lertxundi B. Atxaga B.
Page 263 and 264:
VIII. irudia A. Egaña A. Lertxundi
Page 265 and 266:
Page 267 and 268:
Page 269 and 270:
Page 271 and 272:
Page 273 and 274:
X. irudia Euskal literaturaren irak
Page 275 and 276:
Page 277 and 278:
Page 279 and 280:
XIII. irudia Euskal literaturaren i
Page 281 and 282:
Page 283 and 284:
LXV. taula: Poesiaren kritika saria
Page 285 and 286:
Page 287 and 288:
XVIII. irudia Euskal literaturaren
Page 289 and 290:
8.2.3. Euskarazko Euskadi Literatur
Page 291 and 292:
Page 293 and 294:
Page 295 and 296:
Page 297 and 298:
Page 299 and 300:
Page 301 and 302:
Page 303 and 304:
Page 305 and 306:
Page 307 and 308:
Page 309 and 310:
Page 311 and 312:
Page 313 and 314:
Page 315 and 316:
Page 317 and 318:
Page 319 and 320:
Page 321 and 322:
XXVII. irudia: Literatur irakaskunt
Page 323 and 324:
Page 325 and 326:
Page 327 and 328:
Page 329 and 330:
Page 331 and 332:
Page 333 and 334:
Page 335 and 336:
Page 337 and 338:
Page 339 and 340:
Page 341 and 342:
Page 343 and 344:
Elkarrizketatuaren fitxa teknikoa A
Page 345 and 346:
Elkarrizketatuaren fitxa teknikoa E
Page 347 and 348:
II. eranskina: sakoneko elkarrizket
Page 349 and 350:
Page 351 and 352:
Page 353 and 354:
Page 355 and 356:
Page 357 and 358:
show all

Euskal literaturaren irakaskuntza Hego Euskal Herriko ... - Euskara

Create successful ePaper yourself

Delete template?

Save as template?