Euskal literaturaren irakaskuntza Hego Euskal Herriko ... - Euskara
Euskal literaturaren irakaskuntza Hego Euskal Herriko ... - Euskara
Euskal literaturaren irakaskuntza Hego Euskal Herriko ... - Euskara
Create successful ePaper yourself
Turn your PDF publications into a flip-book with our unique Google optimized e-Paper software.
<strong>Euskal</strong> <strong>literaturaren</strong> <strong>irakaskuntza</strong> <strong>Hego</strong> <strong>Euskal</strong> <strong>Herriko</strong> Batxilergoan<br />
iruzkinak bultzatu ziren. Irakurketa horietan hala literatura unibertsala nola haur eta gazte<br />
literatura txertatu ziren, literatura nazionalaren <strong>irakaskuntza</strong>k jarritako mugak gaindituz.<br />
Bultzatu ziren testu-iruzkinen inguruan esan behar da, objektiboak izateko helburua zela<br />
kausa, konplexuegiak bihurtu zirela ikasleentzat, eta hurrengo urteetan moldatu egin behar<br />
izan zirela. Literaturaren historiari dagokionez, proposatu zen irakasleak eskumena eduki<br />
behar zuela ikasturteko programazioa zehazteko, eta <strong>literaturaren</strong> historia ere literatura<br />
nazionalaren mugetatik atera behar zela. Horrez gain, kronologia linealaren<br />
zentzugabekeria aldarrikatu zen, eta edukiak beste modu batzuetan antolatzeko beharra.<br />
Estrukturalismoak eragindako azken aldaketak bat etorri ziren literatur teoria berrien<br />
sorrerarekin. Teoria horien arabera, literatur azterketetan irakurlearen eginkizuna eta<br />
harrera-prozesuak aintzat hartu behar dira. Irakaskuntzaren alorrean, beharrezko ikusi da<br />
egiten diren lanketak, proposatzen diren edukiak... ikasleen interes eta beharretara<br />
egokitzea. Beraz, proposatzen da testuak ez direla aukeratu behar duten balio<br />
literarioarengatik, baizik eta ikasketa-prozesuan izan dezaketen eraginagatik (dela<br />
motibazioa sustatzeko, dela helburu bat lortzen laguntzeko...).<br />
Gainera, gogoratu behar da derrigorrezko eskolaratzea XIX. mende amaieran eta<br />
XX.aren hasieran onartu zela Frantziako eta Espainiako Estatuetan, hurrenez hurren.<br />
Egoera berri hark ekarri zuen Eskolaren egitekoa aldatzea, bai eta zenbait autorek<br />
mendearen lehen erdialdean Eskolako ikasketak ikasleen eguneroko bizitzarekin lotzeko<br />
beharra aldarrikatzea ere. Testuinguru horretan kokatzen dira Rosenblatt eta Deweyren<br />
proposamenak.<br />
Rosenblatten ekarpenik garrantzitsuena <strong>irakaskuntza</strong>-prozesuak ikaslearen bizipenetatik<br />
abiatu behar duela proposatzean datza. Gainera, <strong>literaturaren</strong> <strong>irakaskuntza</strong>k ikaslearen<br />
hausnarketa eta interpretazioa sustatu behar ditu, kreaziorako eta berreraiketarako tekniken<br />
bidez. Deweyri dagokionez, Rousseauren bideari jarraitu zion, eta aldarrikatu zuen<br />
Hezkuntza-Sistemaren zentroan ikasleak egon behar duela. Eskolak esperientziak eskaini<br />
behar dizkio ikasleari, eta esperientzia horiek proposatzeko –eta diseinatzeko– ikaslearen<br />
ezaugarriak (gaitasuna, nahiak, helburuak...) eta ingurune fisiko nahiz soziala hartu behar<br />
dira aintzat. Bestalde, esperientzien bidez ikaslearen jarrera sozialetan eragin behar dela<br />
proposatu zuen, bai eta etorkizuneko esperientzietan ere. Rosenblatt nahiz Deweyren<br />
proposamenek ikasleen autonomia modu nabarmenean handitzea ekarri zuten, eta<br />
metodologia parte-hartzaileak hobestea.<br />
72
Change language