Euskal literaturaren irakaskuntza Hego Euskal Herriko ... - Euskara

Euskal literaturaren irakaskuntza Hego Euskal Herriko Batxilergoan
aldarrikatzen duten metodologietako bat: ikasleen artean testuaren interpretazioak
komentatu eta eztabaidatzea.
Rosenblatten iritziz testuek ez dute, ezinbestean, zuzena den interpretazio bakarra.
Horrek ez du esan gura interpretazio guztiak direla zuzenak; ikasleari irakatsi egin behar
zaio interpretazio batzuk beste batzuk baino errazago sostengatzen direla (id. 137). Modu
horretan, ikaslea saiatuko da bere interpretazioa ahalik eta ondoen arrazoitzen, eta horrek
motibatu egingo du testua gertuagotik aztertzera (id. 146). Horretarako, ikasleak ikasi egin
beharko du non aurki dezakeen informazio berria –autoreari, lanari edota testuinguruari
dagokiona– eta, horrekin batera, informazio berria aurkitu ahala lehendik dituen hipotesiak,
interpretazioak eta epaiak berrikusi egin beharko ditu (id. 156). Ariketa horrek bide emango
dio gero eta gaitasun handiagoa edukitzeko literatur testuei buruzko iritziak eta
interpretazioak egiteko; horrela, hasiera batean emozio hutsean oinarritzen zena,
bukaerarako ongi arrazoitutako iritzia izango da (id. 259).
Ikasketa horrek eguneroko bizitzan daukan garrantzia ere handia da, askotariko egoeren
aurrean oinarri sendodun iritzi arrazoituak sortzen laguntzen du eta. Irakasleak, bere
aldetik, egokiak diren kontzeptuak gehitu beharko dizkio hausnarketa bakoitzari, ikaslearen
interpretazio-gaitasuna gero eta handiagoa izan dadin.
Proposamen horiekin guztiekin aldarrikatu zuen Rosenblattek, 1938an, literatur
irakaskuntzaren ardatza esperientzia literarioak izan behar duela; esperientzia hori
irakurlearen ezagutzaren zein sentimenduen eta testuak eskaintzen duenaren arteko sintesi
gisa definitu zuen (id. 293). Horri lotuta, irakurketaren esperientzia errealen kalitatea
aldarrikatu zuen; garrantzitsua ez zen historiografia nazionalek nabarmendutako obrak
irakurraraztea, ez eta nerabeei buruzko liburuak bakarrik agintzea ere. Aitzitik, ikasleen
heldutasuna ere kontuan hartu behar zela aldarrikatu zuen irakurgaiak aukeratzeko orduan
(id. 303). Beraz, ikastetxeetako irakurketak testu kanonizatuen mugetatik ateratzeko
beharra azaleratu zuen. Horrela, esaterako, ikasleei agintzen zaizkien irakurketak modu
egokian hautatzeko, ezinbestekoa zen, bere ustez, irakasle bakoitzak bere ikasleen kezkei
eta esperientzia posibleei buruz hausnartzea, eta horien araberako obrak agintzea (id. 107).
Bestalde, Rosenblatten arabera, ikasleari irakurketa-esperientziak eskaintzeaz gain,
Eskolak testuaren kreazioa (lehen irakurketan egiten dena) eta testua berregiteko teknikak
(informazioa bildu, eztabaidatu eta hausnartu ostean egiten dena) erabiltzen irakatsi behar
dio.
54