Euskal literaturaren irakaskuntza Hego Euskal Herriko ... - Euskara

Euskal literaturaren irakaskuntza Hego Euskal Herriko Batxilergoan
uzteko, eta Eskola sarriegi mugatzen da informazio teknikoa soilik irakastera, hezkuntza
liberalean batik bat 18 .
Deweyk (id. 19) aldarrikatu zuen informazioa eta gaitasun tekniko-intelektualak
barneratzearen helburu nagusia –eta beraz, Eskolaren helburu nagusia– gizabanakoaren
jarrera sozialetan eragitea izan behar zela, eta beraz, berreskuratu egin behar zela Eskolaren
eta bizitzaren arteko lotura. Horrekin batera, hezkuntza ez espezializatuan hauta daitekeen
materiala askotarikoa izanik, proposatu zuen hautaketaren irizpideak balore sozialaren
araberakoak izatea (id. 167).
Moorek dioen moduan (1985:64), Deweyk proposatzen duen Eskola “jendarte txiki” bat
da, ikasleak bizitzen ikasteko balia dezakeena. Bide horretatik, irakasgaiek ikerketarako
arloak izan behar dute, mintegiak, eta ez tradizioak kontsagratutako materialen pilaketa.
Honela azaltzen ditu Luzuriagak (1982:247) Deweyren metodo aktiboaren oinarriak:
Respecto al método, Dewey considera a éste desde el punto de vista activo pidiendo: 1º
que el alumno tenga una situación de experiencia directa, es decir, una actividad continua en
la que esté interesado por su propia cuenta; 2º que se plantee un problema auténtico dentro de
esa situación como un estímulo para el pensamiento; 3º que posea la información y haga las
observaciones necesarias para tratarla; 4º que las soluciones se le ocurran a él, lo cual le hará
responsable de que se desarrollen de un modo ordenado, y 5º, que tenga oportunidad para
comprobar sus ideas por sus aplicaciones, aclarando así su significación y descubriendo por sí
mismo su validez.
Deweyren proposamen didaktikoa ez da proposamen itxi bat, pausoz pauso jarraitu
behar dena; aitzitik, proposatzen du haur eta gazteen heziketan baliagarriak izan daitezkeen
esperientziak erabiltzea, eta behaketaren eta hausnarketaren arabera moldatzea eta
berreraikitzea esperientzia horiek. Gainera, proposatzen du esperientzia bakoitza ikasleen
zein ingurunearen ezaugarrietara moldatzea. Azken batean, irakasleak ingurune fisiko eta
soziala baliatzen jakin behar du esperientzia aberasgarriak ahalbidetzeko.
18
Hezkuntza profesional zein industrialaren eta hezkuntza liberalaren arteko banaketa klase sozialen ondorioa
izan da Deweyren ustez (id. 214); batzuek lan egin beharra zuten bizirauteko, eta beste batzuek, berriz, ez
zeukaten horren beharrik. Azken horiek ziren hezkuntza liberalaren hartzaileak, eta hezkuntza liberala gai
praktikoetatik urrunduz joan zen.
57