S. AURELII AUGUSTINI CONFESSIONES - World eBook Library
S. AURELII AUGUSTINI CONFESSIONES - World eBook Library
S. AURELII AUGUSTINI CONFESSIONES - World eBook Library
You also want an ePaper? Increase the reach of your titles
YUMPU automatically turns print PDFs into web optimized ePapers that Google loves.
88 S. <strong>AUGUSTINI</strong> EPISCOPI<br />
manu mitissima et misericordissima pertractans et componens<br />
cor meum, consideranti quam innumerabilia crederem quae<br />
non viderem*, neque cum gererentur adfuissem ; sicut tam<br />
multa in liistoria gentium^, tam multa de locis atque urbibus<br />
qu8B non videram, tam midta amicis, tam multa medicis, tam<br />
multa hominibus aliis atque aliis; quse nisi crederentiu', omnino<br />
in hac vita nihil ageremus " ;<br />
fidem meam labefactare conaris, certam<br />
scientiam trade, si potes ; ut id, quod<br />
credidi, temere me credidisse convincas.<br />
Uuo sunt quae mihi profers ;<br />
uniim, cum<br />
dicis Spiritum Sanctuni esse qui loquitur,<br />
et alterum, cura dicis manifesta esse qua?<br />
loquitur. Sed tu r.ec hoc nec illud va-<br />
les ostendere. Nihil aliud elegisti nisi<br />
laudare quaj credis, et irridere quod<br />
credo. Cum igitur ego vicissim lauda<br />
vero quod credo, et quod credis irrisero,<br />
quid putas nobis esse judicandum, quidve<br />
faciendum, nisi ut eos relinquamus, qui<br />
nos invitant certa cognoscere, et postea<br />
imperant ut incerta credamus, et eos<br />
sequamur, qui nos invitant prius credere<br />
quod nondum valemus intueri, ut ipsa<br />
fide valentiores facti quod credimus intelligere<br />
mereamur, non jam hominibus,<br />
sed ipso Deo intrinsecus nientem nostram<br />
illuminante atque firmante t P^t quoniam<br />
quaesivi unde mihi probet, nunc quEero<br />
unde ipse cognoverit. Si dicit sibi reve«<br />
latum a Spiritu Sancto, suamque mentem<br />
divinitus illustratam, ut ea qua? dicit<br />
certa et manifesta cognosceret, ipse sig-<br />
nificat quid intersit inter cognoscere et<br />
credere. Ipse enim cognoscit, cui apertissime<br />
ista monstrantur ; eis autem quibus<br />
hffic narrat, non cognitionem insinuat,<br />
sed credulitatem suadet. Cui quisquis<br />
temere consenserit, Manichaeus efficitur,<br />
non certa cognoscendo sed incerta credendo<br />
; quales nos imperitos adolescentulos<br />
aliquando decepit. Debuit ergo<br />
non nobis polliceri scientiam, neque<br />
manifestam cognitionem, neque ad id<br />
quod quaeritur sine ulla ambiguitate perventionem,<br />
sed dicere potius sibi ista esse<br />
monslrata. illos autem quibus narrantur<br />
credere sibi debere quae nesciunt. Sed<br />
si hoc diceret, quis non ei responderet,<br />
" Si ergo incognita crediturus sum, cur<br />
non ea potius credam, quae jam consensione<br />
doctorum indoctorumque celebrantur.et<br />
per omnes populos gravissima<br />
auctoritate firmata sunt"! Hoc ille metuens<br />
ne sibi diceretur, ofFundit nebulas<br />
imperitis, primo pollicens rerum certarum<br />
cognitionem, et postea incertarum impe-<br />
postremo, quam inconcusse fixum<br />
rans fidem. Cui tamen si hoc dicatur,<br />
ut saltem vel sibi haec doceat tsse mon-<br />
strata, similiter deficit, et hoc quoque ut<br />
credamus jubet. Aug. c. Ep. JManich.<br />
c. 14. Si ergo ad millia fabulosorum<br />
phantasmatum, te auctoritati ignotissimEe<br />
et furiosissimae subdidisti, ut ideo haee<br />
omnia crederes, quia in illis conscripta<br />
sunt libris, quibus miserabili errore credendum<br />
esse censuisti, cum tibi nulla<br />
demonstrentur ; cur non potius Evange-<br />
licae auctoritati, tam fundatje, tam stabilita^<br />
tanta gloria diffamatae, atque ab<br />
Apostolorum temporibus usque ad nostra<br />
tempora per successiones certissimas commendata;,<br />
non te subdis, ut credas, ut<br />
videas, ut discas eliam omnia ilia quae te<br />
offeridunt, ex vana et perversa opinione<br />
te ofFendere? Aug. c. Faust. xxxii. 19.<br />
g Consequetur omnium iibrorum summa<br />
perversio, et omnium, qui memoriae<br />
mandati sunt, librorum abolitio, si quod<br />
tanta populorum religione roboratum est,<br />
tanta hominum et temporum consensione<br />
firmatum, in hanc dubitationem induci-<br />
tur, ut ne historiae quidem vulgaris fidera<br />
possit gravitatemque obtinere. De mor.<br />
Eccl. Cath. c. 29. §. 60. cf. c. Faust.<br />
xxxii. 21. et pluribus xxxiii.c.6. quod his<br />
claudit " quae cum ita sint, quis tandem<br />
tanto furore CJBcatur— qui dicat hoc<br />
mereri non potuisse Apostolorum Ecclesiam.tam<br />
fidam,tam numerosam fratrum<br />
concordiam, ut eorum scripta fideliter ad<br />
posteros trajicerent, cum eorum cathedras<br />
usque ad prsesentes Episcopos ceriissiraa<br />
successione servaverint, cum hoc qualiumcunque<br />
horainum scriptis, sive extra<br />
Ecclesiam, sive in ipsa Ecclesia, tanta<br />
facilitate proveniat"?<br />
^ Si auferatur haec fides de rebus humanis,<br />
quis non adtendat quanta earum<br />
perturbatio, et quam horrenda confusio<br />
subsequatur ? Quis enim mutua caritate<br />
diligetur ab aliquo, cum sit invisibilis<br />
ipsa dilectio, si, quod non video, credere<br />
non debeo? Si ergo non credentibus<br />
nobis quae videre non possumus, ipsa<br />
humana societas, concordia pereunte,<br />
non stabit ; quanto magis est fides, quam-